Zoeken
264 resultaten voor Dr. Walther Tjon A Ten gevonden
Coeliakie
Het kind met coeliakie heeft een levenslange overgevoeligheid voor gluten. Door de ingestie van gluten kunnen er bij personen met de genetische predispositie (haplotype DQ2 en DQ8) autoantistoffen worden gevormd met als gevolg destructie van de darmmucosa en extra-intestinale verschijnselen. De diagnose wordt bij kinderen gesteld door het bepalen van de autoantistoffen en alleen zo nodig wordt een darmbiopt afgenomen. De behandeling bestaat uit een levenslang glutenvrij dieet.
Lees het artikelSchildklier; hypo- en hyperthyreoïdie
Het schildklierhormoon is van essentieel belang voor de pre- en postnatale groei en de geestelijke ontwikkeling van het individu. Bij een schildklierfunctiestoornis kunnen patiënten klachten en symptomen aangeven die zowel bij een te trage als bij een te snel werkende schildklier kunnen optreden. Vaak gaat het om aspecifieke klachten.
Lees het artikelDe zetpil
Zetpillen zijn vaste toedieningsvormen, die elk een hoeveelheid van één of meer werkzame bestanddelen bevatten bestemd voor eenmalig gebruik. Vanwege het beperkte absorptieoppervlak, het geringe vloeistofvolume en de heersende pH zijn de absorptieomstandigheden in het rectum fundamenteel anders dan die in de maag en dunne darm. In vergelijking met volwassenen wordt de biologische beschikbaarheid van farmaca na rectale toediening bij kinderen verder beïnvloed door...
Lees het artikelHet niet-pluisgevoel
Spoed Interventie Teams (SIT) worden meestal opgeroepen op basis van afwijkende vitale functies. Verpleegkundigen herkennen verslechtering echter vaker door een niet-pluisgevoel dan op basis van routinematig meten van vitale functies. Het niet-pluisgevoel kan lastig onder woorden te brengen zijn. Uit literatuuronderzoek blijkt dat aan het niet-pluisgevoel verschillende signalen ten grondslag liggen, die zijn samengevat in negen indicatoren opgenomen in de...
Lees het artikelHet post-intensivecaresyndroom; verborgen ziekte na IC-opname
Jaarlijks worden er in Nederland ruim 86.000 patiënten op een Intensive Care (IC) opgenomen en behandeld. Dankzij medisch-technische ontwikkelingen zijn de overlevingskansen van IC-patiënten de afgelopen jaren enorm gestegen. De keerzijde is dat een groot aantal patiënten van de IC wordt ontslagen met langdurige beperkingen in het dagelijks functioneren. Postintensivecaresyndroom (PICS) is de term waarmee de lichamelijke, psychische en cognitieve verschijnselen...
Lees het artikelOnderzoek doen, en dan….
Het belang van evidence-based practice door verpleegkundigen groeit. Verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten krijgen in hun opleiding te maken met het uitvoeren van (wetenschappelijk) onderzoek. In de praktijk blijkt het uitvoeren van onderzoek lastig, doordat er weinig tijd is naast de primaire taak van zorgverlening en het aanvragen van een subsidie een tijdrovende klus is. Het schrijven van een onderzoeksvoorstel is nog geen garantie voor het verkrijgen van een subsidie. Daarvoor...
Lees het artikelHouden van is loslaten
Wanneer een baby overlijdt, is het de taak van de verpleegkundige om alle mogelijke lichamelijke zorg te verlenen en haar/zijn expertise in te zetten bij de psychosociale begeleiding van familie en hun naasten. Het is van belang om in deze emotionele situatie eerlijk en respectvol te zijn naar ouders, ze te helpen hun kind te leren kennen in een fase waarin ze tegelijkertijd ook afscheid moeten nemen. De verpleegkundige komt tegemoet aan de wensen van de ouders en begeleidt ze op een...
Lees het artikelDecubitus bij personen met een dwarslaesie
Dwarslaesiepatiënten vallen altijd in de hoogste risicocategorie voor het ontwikkelen van decubitus. Preventieve maatregelen bestaan uit vermindering van druk- en/of schuifkrachten bij het liggen en zitten. Dit kan men bereiken door vermindering van de tijdsduur en intensiteit van deze krachten. Een andere preventieve maatregel is elektrostimulatie van de spieren in het zitvlak. Voor de start van een conservatieve behandeling dient men de wond op een gestandaardiseerde wijze te meten,...
Lees het artikelDystonie in de dagelijkse praktijk
Dystonie is een chronisch neurologische ziekte, waarbij sprake is van onwillekeurige spiercontracties, die abnormale bewegingen en/of houdingen veroorzaken van een of meerdere lichaamsdelen en die beperkingen kunnen geven in het dagelijks functioneren. Het aantal dystoniepatiënten in Nederland wordt geschat op 20.000. Bij primaire dystonie is de oorzaak onbekend, vermoedelijk spelen in dat geval genetische factoren een rol. Bij secundaire dystonie is de oorzaak bekend. Wanneer de...
Lees het artikelRegulatie van de natrium- en waterbalans
De natriumbalans en de waterbalans worden door het lichaam onafhankelijk van elkaar gereguleerd. De natriumbalans bepaalt het totale waterige lichaamsvolume en daarmee het effectief circulerend volume. De natriumbalans staat onder invloed van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem. Plasmaosmolaliteit wordt bepaald door de waterbalans. De waterbalans wordt bepaald door het antidiuretisch hormoon en de dorstprikkel die leidt tot waterinname. In situaties van ondervulling gaat...
Lees het artikelSchouderdystocie
Het optreden van een schouderdystocie tijdens de baring is een niet goed voorspelbare, acute situatie. De definitie van een schouderdystocie is het moeizaam ontwikkelen van de schouders, doordat de voorste schouder achter de symfyse (schaambeen) blijft haken.1 Een typisch verschijnsel bij een schouderdystocie is het zogenoemde turtle-neck sign, waarbij het hoofdje zich – na de geboorte van de schedel – weer lijkt terug te trekken.2 De voorste schouder van het kind blijft haken...
Lees het artikelHoe schrijf ik een systematische review?
In een systematische review van de literatuur worden verschillende onderzoeksartikelen met elkaar vergeleken, om op een wetenschappelijk verantwoorde manier een conclusie te kunnen trekken. Dit mondt uiteindelijk uit in een beoordeling van het gevonden bewijs voor een interventie en aanbevelingen voor het praktisch handelen. In dit artikel worden de verschillende stappen bij het schrijven van een systematische review nader toegelicht.
Lees het artikelBeter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald
Een artikel schrijven over fouten bij medicatieberekening? Oké, is goed. Direct hierna volgt de vraag: waar moet ik me op richten? Sommen die fout worden gemaakt bij toetsen? Zegt dat eigenlijk wel iets? De vraag zelf kan namelijk ook de oorzaak van de fout zijn. Ik zocht op internet naar veiligheidsvoorwaarden. Ik heb overlegd met de ziekenhuisapotheker. Ik heb bij de meldingscommissie de aard van de gemelde fouten nagevraagd. Ik heb aan collega’s gevraagd met welke...
Lees het artikelDuizeligheid en vallen ten gevolge van orthostatische hypotensie (OH)
Er worden regelmatig patiënten opgenomen op de afdeling Cardiologie en/of Neurologie vanwege wegrakingen met onbekende oorzaak. Het is belangrijk te weten wat de oorzaak is van een wegraking. Een van de oorzaken kan orthostatische hypotensie (OH) zijn: een dalende bloeddruk bij het gaan staan vanuit een liggende of zittende houding. Aan de hand van twee casussen wordt er dieper ingegaan op de twee oorzaken van OH: neurogene oorzaak en niet-neurogene oorzaak.
Lees het artikelZiekenhuisopname bij kinderen ten gevolge van bijwerkingen van geneesmiddelen
Farmacovigilantie is de wetenschap van het verzamelen, monitoren, onderzoeken, beoordelen en evalueren van informatie voor zorgverleners en patiënten over de bijwerkingen van geneesmiddelen, biologische producten, kruiden en traditionele medicijnen. De nadruk ligt op het vinden van nieuwe informatie over gevaren (op korte en lange termijn) geassocieerd met geneesmiddelen en het voorkómen van schade aan patiënten. Er is toenemende belangstelling voor farmacovigilantie...
Lees het artikelOrale mucositis ten gevolge van chemotherapie
Orale mucositis is een complicatie die kan optreden na de behandeling voor kanker. Het is al langer bekend dat deze complicatie kan ontstaan na chemotherapie of radiotherapie. Bij de nieuwere behandelingen voor kanker, de zogeheten doelgerichte therapie of targeted therapies, treedt ook regelmatig de complicatie orale mucositis op. Orale mucositis is een ontstekingsreactie van de slijmvliezen in de mond. Deze ontstekingsreactie leidt, mede onder invloed van lokale factoren als...
Lees het artikelHet belang van het meten van pijn voor de postoperatieve pijnbehandeling
Postoperatieve pijn komt vaak voor en heeft negatieve gevolgen voor de patiënt. Dit artikel geeft u evidence-based handvatten om pijn multidimensioneel te meten en te monitoren na het inzetten van effectieve pijnbehandeling. Hiermee vermindert u de symptoomlast bij de patiënt en toont u verpleegkundig leiderschap ten aanzien van de kwaliteit en veiligheid van zorg aan patiënten na een operatie.
Lees het artikelHepatitis C, the silent killer overwonnen?
Hepatitis C wordt ook wel de silent killer genoemd. De diagnose wordt vaak laat gesteld en er kan dan al veel schade zijn aangericht. Een vroege diagnose is van groot belang om complicaties te voorkomen. De afgelopen jaren is er veel veranderd ten aanzien van de behandeling van hepatitis C. Medicatie die nu beschikbaar is, geeft een grotere kans op genezing en kan gezien het gunstigere bijwerkingenprofiel aan meer patiënten worden voor geschreven. Ook voor...
Lees het artikelTakotsubocardiomyopathie
Wie kent er in zijn of haar leven geen periode van blijdschap, verdriet, pijn, angst of schrik? Het zijn emoties die bij mensen stress kunnen geven met gevolgen voor de hartfunctie. Folkman en Lazerus hebben in 1984 stress gedefinieerd als ‘een bepaalde relatie tussen de persoon en de omgeving die door de persoon wordt beoordeeld als belastend door het overschrijden van zijn of haar draagkracht en het in gevaar brengen van zijn of haar welzijn’. Butler...
Lees het artikelAnti-emetica bij misselijkheid en braken
In dit artikel worden anti-emetica beschreven in de context van misselijkheid en braken. Deze symptomen komen veelvuldig voor in de meest uiteenlopende praktijken van alledag. Om structuur aan te brengen in deze diversiteit is de Richtlijn misselijkheid en braken van Pallialine (www.pallialine.nl) gebruikt. Deze richtlijn is multidisciplinair samengesteld en biedt inzicht in symptoommanagement.
Lees het artikelObstructief slaapapneu (OSA)
Het Centrum voor Thuisbeademing en Slaapapneu behandelt al jaren patiënten met slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. De diagnostiek en behandeling van deze stoornissen vinden in een multidisciplinaire setting plaats. Obstructief slaapapneu (OSA) is een aandoening waarbij er tijdens de slaap apneus (ademstops) optreden, vaak in combinatie met snurken. Deze ademstops worden veroorzaakt doordat de bovenste luchtweg samenvalt. De slaapkwaliteit is vaak slecht...
Lees het artikelCholesterol, een vet probleem?!
Een verhoogd cholesterol is een belangrijke risicofactor voor het krijgen van een hart- en vaatziekte. Wat is cholesterol? Wanneer is het cholesterol te hoog? Wat zijn de oorzaken van een verhoogd cholesterol en hoe wordt dit behandeld? In dit artikel wordt ingegaan op het lipidenspectrum en de klinische betekenis wanneer het afwijkt van normaal.
Lees het artikelDe patiënt met multiorgaanfalen op de intensive care
Op de intensive care worden frequent patiënten met multiorgaanfalen (MOF) behandeld. Ongeveer 50-80% van alle patiënten die op de intensive care (IC) overlijden, overlijdt aan de gevolgen van MOF. In dit artikel worden verschillende oorzaken, gevolgen en behandelingen van MOF besproken aan de hand van een patiëntencasus.
Lees het artikelDe inzet van familie op de IC
Delirium is een veelvoorkomend probleem op de intensive care (IC) en gerelateerd aan een slechtere uitkomst voor de patiënt. Omdat ongeveer een derde van de IC-patiënten belast is met de negatieve gevolgen van delirium, is het toepassen van preventieve maatregelen op de IC noodzakelijk. De huidige richtlijnen benadrukken het belang van niet-medicamenteuze strategieën, waarin verpleegkundigen een centrale rol spelen.
Lees het artikelBejegening van een patiënt met anorexia nervosa tijdens refeeding in een ziekenhuis
Anorexia nervosa is een psychiatrische aandoening met vaak ernstige somatische gevolgen, waarvoor tijdelijke behandeling in een ziekenhuis levensreddend kan zijn. Een patiënt werkt niet altijd mee aan de behandeling. Toch moet er vanwege de hoge kans op mortaliteit gehandeld worden. In dit artikel volgen adviezen hoe u deze patiënten het beste kunt bejegenen.
Lees het artikelDiagnostiek bij een ontregeling van het calciummetabolisme
Calcium is een belangrijke bouwstof voor botten en tanden, maar speelt daarnaast een rol in verschillende biochemische processen, zoals de spiercontractie, de bloedstolling en secretie van hormonen. In een gezonde situatie wordt de concentratie calcium in het bloed constant gehouden onder invloed van het parathormoon (PTH) en vitamine D. Een verstoring van dit evenwicht kan diverse oorzaken hebben en leiden tot een breed scala aan klachten.
Lees het artikelGlaucoom
Glaucoom is een verzamelnaam voor oogaandoeningen die, met een hoge oogboldruk als belangrijkste risicofactor, een beschadiging van de oogzenuw als centrale kenmerk hebben. De oogzenuwbeschadiging heeft gezichtsvelddefecten tot gevolg en leidt onbehandeld uiteindelijk tot blindheid. Het oog houdt zichzelf constant op spanning met het aanwezige kamerwater in de oogbol. Hierdoor behoudt het oog zijn bolle vorm, wat een voorwaarde voor goed zien is. Het kamerwater heeft overigens niets te...
Lees het artikel(Waarderend) auditen
Het vroegtijdig opsporen van risico’s en voorkómen van ongewenste voorvallen zijn belangrijk om de patiëntveiligheid te kunnen waarborgen. Om preventieve verbeterkansen in kaart te brengen, kan het instrument auditen ingezet worden. In dit artikel nemen de auteurs u mee in de wijze waarop een audit wordt uitgevoerd in een ziekenhuis en wat uw rol als verpleegkundige hierin is.
Lees het artikelGevolgen en complicaties van bedrust
Als je ziek bent, ga je naar bed: ‘kruip je lekker onder de wol’. Dat vinden we gewoon, want als je niet in bed gaat liggen ben je eigenlijk ook niet echt ziek. Als je ziek bent, heb je weinig energie en dus ga je graag liggen. Bedrust heeft echter grote fysieke gevolgen die kunnen leiden tot het ontstaan van verschillende complicaties. 1,2 Ook is er een verband aangetoond tussen bedrust en het ontstaan van blijvend functieverlies, een verhoogde kans op overlijden en een...
Lees het artikelOud en kwetsbaar
Een ziekenhuisopname is een risicovolle gebeurtenis voor oudere patiënten: 30-60% ontwikkelt een blijvend functieverlies. Dit betekent een toename van afhankelijkheid en daarmee een toename van zorg. Niet alle ouderen hebben een even groot risico op het ontwikkelen van functieverlies. De normale gevolgen van het ouder worden, de ontwikkeling van geriatrische condities en syndromen, multimorbiditeit, maar ook de iatrogene aspecten van de ziekenhuisopname staan in verband met het...
Lees het artikelHet Rijksvaccinatieprogramma
In Nederland is vaccineren vrijwillig. Het vaccin wordt kosteloos aangeboden door de overheid via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) door het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) voor kinderen tot 19 jaar. Ongeveer 95% van de ouders laat hun kinderen vaccineren. Het Rijksvaccinatieprogramma wordt uitgevoerd door jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen op het Consultatiebureau, bij het Centrum voor Jeugd en Gezin of de Gemeentelijke Gezondheidsdienst.
Lees het artikelAlcohol en jongeren: laat je niet flessen!
Pas op de leeftijd van 25 jaar is de uitrijping van ons brein voltooid. Alle exogene invloeden vóór die leeftijd kunnen een negatieve invloed hebben op het eindresultaat. Alcohol bij jongeren en adolescenten, zeker onder de 18 jaar, heeft een bewezen negatief effect op de ontwikkeling van cerebrale functies, met als gevolg concentratie- en leerstoornissen, slaapstoornissen, risico op verslavingen en achterstand in cognitieve en emotionele ontwikkeling. De...
Lees het artikelTrombocyten
In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat nu de trombocyt centraal. Functies en afwijkingen in de stollingsfactoren komen later aan de orde. De trombocyten of bloedplaatjes behoren tot de vaste bestanddelen van het bloed en worden gemaakt in het beenmerg. De trombocyten zijn samen met de stollingsfactoren verantwoordelijk voor de stolling en antistolling van het bloed. 1 Aan de ene kant moet het bloed voldoende vloeibaar of ontstold zijn om de organen van zuurstof en...
Lees het artikelMenstruatiestoornissen
Een menstruatiestoornis is elke afwijking in de duur van de cyclus of duur van het bloedverlies of afwijking van de hoeveelheid bloedverlies. Menstruatiestoornissen zijn te verdelen op basis van hormonale en organische stoornissen. Behandeling is afhankelijk van de oorzaak en bestaat uit medicatie of een chirurgische ingreep. In dit artikel wordt na uitleg over de normale cyclus ingegaan op oorzaken en behandeling van menstruatiestoornissen.
Lees het artikelSmaakverandering bij kanker
Dysgeusie is een verandering van de smaak en/of verhoogde gevoeligheid voor bepaalde smaken; een metaalsmaak of bittere smaak komen het meeste voor. Twee op de drie mensen met kanker ervaren smaakverstoring tijdens en/of na een behandeling.
Lees het artikelTrombose bij COVID-19-infectie
In december 2019 ontstond in Wuhan (China) een nieuw virus genaamd SARS-CoV-2, dat COVID-19 (coronavirus disease 2019) kan veroorzaken. Het virus karakteriseert zich door het veroorzaken van een bovensteluchtweginfectie, die zich snel ontwikkelt tot een longontsteking (pneumonie) en uiteindelijk kan leiden tot respiratoir falen. Het virus heeft zich snel verspreid en op 11 mei 2020 verklaarde de World Health Organisation (WHO) dat het virus een pandemie heeft veroorzaakt.
Lees het artikelPostoperatieve pijnmeting met de NRS
Voor veel mensen is de tijd na een operatie een pijnlijke ervaring. Protocollen voor pijnbehandeling adviseren professionals om patiënten (extra) pijnmedicatie toe te dienen bij een NRS-score hoger dan 3. Het varieert echter sterk hoe patiënten hun pijn vertalen in een NRS-score en vanaf welk getal zij pijnmedicatie willen. Het strikt gebruiken van NRSscores in de postoperatieve pijnbehandeling geeft een grote kans op overbehandeling. Als een verpleegkundige alleen een NRS-score...
Lees het artikelEen onverwacht slechte start bij de geboorte
Meerdere malen per jaar wordt een voldragen neonaat geboren met een onverwacht slechte start. Zowel voor ouders als voor hulpverleners is dit enorm schrikken. Er kunnen meerdere oorzaken ten grondslag liggen aan een slechte start. Voorkomende oorzaken zijn bijvoorbeeld een schouderdystocie, waarbij het hoofd geboren is en het kind vervolgens ‘blijft hangen’; een (gedeeltelijke) loslating van de placenta, oftewel abruptio placentae of solutio; een navelstrengprolaps of een...
Lees het artikelAnafylactische shock
Anafylaxie is een acute allergische reactie op bijvoorbeeld geneesmiddelen, voedsel of een insectenbeet. Anafylaxie kan leiden tot shock en bij niet-handelen een fatale afloop hebben. De Gezondheidsraad schat de prevalentie van anafylaxie ten gevolge van voeding per 100.000 mensen op 1-3%. Cijfers van anafylaxie als gevolg van medicijnen of insectenbeten, zijn er niet, omdat dit niet is onderzocht. In dit artikel wordt voornamelijk ingegaan op de ernstige allergische reactie, de...
Lees het artikelHartfalen
Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen ten gevolge van een tekortschietende pompfunctie van het hart. Er worden drie vormen van hartfalen onderscheiden. Voor de symptomen is het onderscheid tussen backward failure (falen vóór de aangedane harthelft) en forward failure (na de aangedane harthelft) van belang. De belangrijkste oorzaak van hartfalen is het doormaken van een hartinfarct; ook andere oorzaken worden besproken. Door de vele oorzaken en vormen van...
Lees het artikelAdviezen voor veilig slapen ter preventie wiegendood
Jaarlijks worden er in Nederland tien tot vijftien gevallen van wiegendood gemeld. Dit is een duidelijke daling ten opzichte van jaren geleden, maar wellicht dat dit aantal nog minder kan door goede voorlichting aan ouders. Het is voor professionals die met zuigelingen werken belangrijk om de huidige richtlijn Preventie Wiegendood en de adviezen voor veilig slapen te kennen. Bestaande adviezen blijven gelden: rugligging, geen blootstelling aan sigarettenrook, niet samen in één...
Lees het artikelSeks en intimiteit in de spreekkamer: medisch of privédomein?
Borstkanker is een ziekte die het leven van een vrouw volledig kan ontregelen. De behandeling van borstkanker kan ook impact hebben op seks en intimiteit. De vraag die beantwoord wordt in dit artikel is, of er een noodzaak is om seks en intimiteit aan te kaarten in een medisch gesprek. Om tot een antwoord te komen wordt eerst gekeken naar de wens van artsen en patiënten om het gesprek aan te gaan en ten slotte wordt er onderzocht welke interventies aangeboden kunnen worden op het gebied...
Lees het artikelTalk to me in SBAR
De Situation Background Assessment Recommendation of SBAR-methode is een internationale standaard voor de overdracht van patiënteninformatie. Door het gebruik van SBAR verbetert de patiëntveiligheid. De methode wordt door medewerkers vaak nog gezien als het zoveelste afvinklijstje. En dat is ten onrechte.
Lees het artikelNiertransplantatie – de procedure en het beloop rondom de operatie
Niertransplantatie is de enige langetermijnbehandeling voor patiënten met eindstadium nierfalen. De afgelopen jaren is het aantal levende nierdonoren toegenomen. De uitkomsten van niertransplantatie met een levende donor zijn superieur ten opzichte van transplantaties met nieren van postmortale (overleden) donoren. Daarnaast is er een tekort aan postmortale donoren, waardoor patiënten die een nier willen ontvangen van een postmortale donor gemiddeld vier jaar moeten wachten. In...
Lees het artikelValpreventie in het ziekenhuis
Uit onderzoek blijkt dat 20% van de patiënten die worden opgenomen in het ziekenhuis ten val komt. Valincidenten kunnen leiden tot fracturen, overlijden, valangst, afhankelijkheid, tot een langere opnameduur en extra kosten voor de gezondheidszorg. Zowel persoonsgebonden risicofactoren als omgevingsgebonden risicofactoren spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van een verhoogd valrisico. Dit maakt een valincident een multifactorieel probleem bij uitstek, wat het voorkómen...
Lees het artikelDe invloed van hyperbare zuurstoftherapie bij een diabetisch voetulcus
Wat houdt deze therapie in? Mensen die behandeld worden met hyperbare zuurstoftherapie (HBOT) gaan in een compressietank waarin de druk in vijftien minuten opgehoogd wordt. De drukverhoging kan per tank verschillen. In Nederland is dat 2,4 of 2,5 atmosfeer (ATA) (de druk op landniveau is normaal gesproken 1 atmosfeer). In de internationale literatuur wordt 2,0-2,5 atmosfeer aangehouden. De extra druk, ten opzichte van die op het landniveau, van 1,4 atmosfeer is vergelijkbaar met de druk...
Lees het artikelPijnfysiologie
In dit artikel komt de behandeling van nociceptische pijn aan de orde. Hierbij passeren de verschillende pijnstillers de revue. Ook worden de bijbehorende bijwerkingen en interacties behandeld. Ten slotte wordt het pijnbeleid van de WHO (World Health Organization) besproken.
Lees het artikelDe patiënt met syncope
Het is altijd moeilijk om achteraf een wegraking (collaps, syncope) te analyseren. Een van de onderzoeken naar de oorzaak van een syncope is wellicht niet zo bekend en heet de Head Tilting Test of in het Nederlands: de kanteltafeltest. Deze test wordt vanaf 1984 al beschreven in de literatuur. Tot ongeveer 1995 hebben zich veranderingen in de test voorgedaan, die op hun effectiviteit zijn getest en onderzocht. Er is nu een onderzoek dat maar een half uur hoeft te duren. Door middel van de...
Lees het artikelGastro-oesofageale reflux en dyspepsie
Er is nogal wat commotie over de maatregelen die de overheid wil nemen ten aanzien van onder andere de maagzuurremmers. Minister Schippers wil dat patiënten die korter dan zes maanden een maagzuurremmer gebruiken, deze vanaf 2012 volledig zelf betalen. In een brief aan minister Schippers pleit de artsenfederatie KNMG samen met LHV, NHG, OMS, KNMP, NVMDL en MLDS voor behoud van deze vergoeding in het basispakket. Wat zijn maagzuurremmers en wanneer zijn ze nodig?
Lees het artikelDelirium
Delirium is een acute vorm van verwardheid vooral optredend in het ziekenhuis op de intensive care-afdeling en bij ouderen. Het wordt per definitie uitgelokt door een lichamelijke ziekte, intoxicatie of onthouding van een middel. De belangrijke risicofactoren zijn hoge leeftijd en geheugenproblemen. Ondanks het frequente voorkomen wordt delirium vaak niet herkend door artsen en verpleegkundigen. Er bestaan verschillende uitingsvormen: het hyperactieve type, hypoactieve type en een...
Lees het artikelStressincontinentie
Mw. Mulder, een 32-jarige vrouw die vorig jaar haar derde kind heeft gekregen, heeft sinds haar eerste zwangerschap urineverlies bij sporten. De klachten zijn de afgelopen jaren fors toegenomen. Ze durft niet meer naar het strand en ook met sporten is zij gestopt. Ze plast vaak, ten minste tien keer per dag, nul tot één keer in de nacht. Ondanks de frequente mictie en minder vochtintake, blijft ze toch urineverlies houden. Ook op haar werk ondervindt ze steeds meer hinder,...
Lees het artikelChronische beademing bij kinderen
In Nederland worden ongeveer 250 kinderen chronisch beademd in een thuissituatie. Deze kinderen hebben een chronische respiratoire insufficiëntie ten gevolge van een neuromusculaire aandoening (bijv. M. Duchenne), thoraxafwijking, longaandoening of apneusyndroom. Er zijn twee vormen van chronische beademing mogelijk: non-invasief via een masker en invasief via een tracheacanule. Het doel van chronische beademing is het behouden of verbeteren van de kwaliteit van...
Lees het artikelHaloperidol
Haloperidol is een geneesmiddel dat sinds 1959 veelvuldig wordt voorgeschreven aan patiënten die last hebben van psychotische klachten. Het wordt bijvoorbeeld voorgeschreven aan ouderen met gedragsstoornissen ten gevolge van dementie en delier. Het heeft een sterk sederende en antipsychotische werking en wordt vooral toegepast bij acute psychiatrische opwindingstoestanden en acute psychosen. Verpleegkundigen worden regelmatig geconfronteerd met ouderen met gedragsproblemen. Om ouderen...
Lees het artikelAnamnese: van specifiek naar algemeen
De anamnese, betekent in het Grieks letterlijk herinnering. In de medische wereld is de anamnese, ook wel ziektegeschiedenis, wat de patiënt over zijn klachten en ziekte kan vertellen. De anamnese is het vraaggesprek met de patiënt waarin duidelijk moet worden wat zijn klachten of gezondheidsproblemen zijn. Daarnaast moet duidelijk worden welke betekenis deze klachten of problemen voor de patiënt hebben, welke gevolgen ze hebben voor zijn dagelijks leven en wat de wensen...
Lees het artikelDyspneu in de palliatieve fase
Dyspneu komt veel voor in de palliatieve fase van hartfalen, COPD en kanker. Het komt voor bij 35% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, bij 94% van de patiënten met een gevorderd stadium van COPD en bij 72% van de patiënten met een gevorderd stadium van hartfalen.1 Dyspneu heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven en gaat bijna altijd gepaard met angst. Ernstige benauwdheid is niet alleen voor de patiënt een angstige ervaring, maar ook voor zijn...
Lees het artikelDe samenstelling van gassen
We ademen elke dag zuurstof in en koolzuur uit. Patiënten krijgen medische gassen toegediend. Deze gassen zijn onderdeel van een gasmengsel. In dit gasmengsel kunnen we de gehalten in procenten en de drukken in millimeters kwik berekenen. Aan de hand van een aantal voorbeelden bekijken we stap voor stap hoe die berekeningen tot stand komen. Twee casussen en een aantal oefenvragen helpen u ten slotte om de stap naar de praktijk te zetten.
Lees het artikelDecubitus door een gestoorde waarneming van druk en pijn
In deze casus presenteren wij een patiënt met een graad iv-decubitus ter hoogte van het rechter zitbeen. Dit leidde uiteindelijk tot een buitengewoon ernstige aantasting van het botweefsel in het heupgewricht en het kleine bekken. De kans op een dodelijke infectie was van dien aard, dat besloten werd tot een radicale ingreep. De patiënt in deze casus heeft een onderbreking van de zenuwbanen naar de onderste lichaamshelft ten gevolge van een spina bifida (open rug). In de...
Lees het artikelNegatieve druktherapie
Negatieve druktherapie (NDT) is een niet-chirurgische methode om een slecht genezende wond te reinigen en het genezingsproces te versnellen door middel van negatieve druk of zuigkracht. Door de negatieve druk wordt de perfusie van het weefsel in de wondomgeving gestimuleerd en dat komt de vorming van granulatieweefsel ten goede. Bovendien nemen verontreiniging en oedeem af en worden de wondranden naar elkaar toegetrokken. Negatieve druktherapie is bij vele soorten wonden bruikbaar,...
Lees het artikelBronchopulmonale dysplasie
Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een vorm van chronische longschade ten gevolge van vroeggeboorte. BPD is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties bij (extreme) prematuren. BPD kan flinke gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind.
Lees het artikelMorfine uit de taboesfeer!
Morfine is zo’n goede pijnstiller dat twintig eeuwen onderzoek door een leger alchemisten, medicien (farmaco) chemici nog steeds geen betere pijnstiller heeft opgeleverd. Pijnmedicatie roept bij veel mensen een gevoel van angst en weerzin op. De angst die het gebruik van morfine inboezemt, houdt verband met decennialange misvattingen die nog steeds gehoord worden. Ten onrechte!
Lees het artikelVallen bij ouderen: een veelvoorkomend probleem, maar wel te voorkomen
Vallen bij ouderen vormt een ernstig en over het algemeen onderschat gezondheidszorgprobleem. De ernst van het probleem wordt gevormd door de ernstige medische en sociale consequenties van het valincident enerzijds en door de hoge incidentie van vallen bij ouderen anderzijds. Ook in het ziekenhuis komen valincidenten voor, 2-15% van de patiënten valt gedurende de opname in het ziekenhuis. Verschillende oorzaken kunnen aan een valincident ten grondslag liggen. Bij een patiënt...
Lees het artikelPsychiatrie en zwangerschap
In het artikel ‘ Psychiatrie en zwangerschap ’ in editie 4, 2010 wordt ten onrechte vermeld dat het gebruik van het antidepressivum fluoxetine bij borstvoeding is toegestaan. Borstvoeding is bij de meeste SSRI's toegestaan. Middelen met een korte halfwaardetijd hebben de voorkeur, vanwege de geringe uitscheiding in de voeding. Citalopram en fluoxetine hebben respectievelijk een vrij lange en zeer lange halfwaardetijd. Vooral fluoxetine heeft een forse uitscheiding in de...
Lees het artikelHet ulcererend mammacarcinoom
Bij vrouwen is borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Bijna 40% van deze patiënten is ten tijde van de diagnose 65 jaar of ouder.1 Door de vergrijzing en betere overleving zal het aandeel 70-plussers verder toenemen,2 van 30% in 19953 tot 60% in 2035.4 De landelijke richtlijn Mammacarcinoom van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) is in 2012 gereviseerd en via www.oncoline.nl voor iedereen toegankelijk. Deze richtlijn is vooral gebaseerd op onderzoek bij...
Lees het artikelVitaal bedreigde patiënt
De ‘vitaal bedreigde patiënt’ is een van de tien thema’s van het ‘Veiligheidsprogramma VMS zorg’. Het programma is in het leven geroepen nadat uit een groot onderzoek ‘Onbedoelde schade in Nederlandse ziekenhuizen’ is gebleken dat in 2004 1735 patiënten in de Nederlandse ziekenhuizen zijn overleden vanwege vermijdbare gebeurtenissen. Het Veiligheidsprogramma heeft ten doel vermijdbare onbedoelde schade in de Nederlandse ziekenhuizen...
Lees het artikelObstipatie
‘ Hou uw achterpoortje open, dan kan de dokter naar de duvel lopen. ’ Het oude Vlaamse volksgezegde toont het belang dat men door de eeuwen heen hecht aan een goede stoelgang. Het waarschuwt ook voor de problemen die ontstaan wanneer de stoelgang verstoord is. Obstipatie is nog steeds een ondergeschoven kindje in de geneeskunde. Het is een van de ‘u-weet-wel-wat-ikbedoel’ aandoeningen. Het wordt beschouwd als een bekend maar verder vooral triviaal probleem....
Lees het artikelMorbide obesitas
Morbide obesitas is een chronische ziekte die in de westerse wereld epidemische vormen aanneemt. Bij deze ziekte vindt er een stapeling plaats van het overtollig lichaamsvet in het lichaam. Dit kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen waarbij het metabool syndroom (insulineresistentie die kan resulteren in diabetes mellitus 2, verstoring van serumlipiden (cholesterol en vetzuren) en hypertensie) een belangrijke oorzaak is. Daarnaast hebben patiënten die lijden aan morbide...
Lees het artikelPostmortale orgaandonatie
Orgaantransplantatie is een levensreddende behandeling voor patiënten in het eindstadium van orgaanfalen. De transplantatieketen start bij orgaandonatie als onderdeel van reguliere zorg rondom het levenseinde en is uit te voeren in elk ziekenhuis met een intensive care. Orgaandonatie is een intensief traject en kenmerkt zich door een nauwe samenwerking en het leveren van gespecialiseerde behandeling en zorg.
Lees het artikelComplicaties van de perifere intraveneuze infuuscanule
Complicaties bij een perifere intraveneuze infuuscanule (iv-canule) komen veel voor en kunnen zeer ernstige gevolgen hebben. Er bestaat in Nederland nog geen richtlijn voor infuuszorg. Ziekenhuizen hanteren verschillende protocollen. De belangrijkste spelregels op een rij.
Lees het artikelNazorg bij een COVID-19-besmetting
Een deel van de mensen houdt na besmetting met COVID-19 langdurig klachten. Dat wordt ‘long-COVID’ genoemd. De klachten kunnen tot enkele weken, maar soms meerdere maanden na een infectie aanhouden. De ernst kan afnemen in de loop van de tijd. Mensen kunnen continu of wisselend klachten hebben. Het is nog niet duidelijk waarom deze klachten optreden. Wie door een COVID-19-besmetting op de IC moet worden opgenomen, kan ook daarvan langdurig klachten houden. Problemen die toe...
Lees het artikelNierdonatie bij leven
In 60% van de niertransplantaties in Nederland is er sprake van een levende nierdonatie. De overweging om een nier af te staan is een keuze die niet voor iedereen eenvoudig te maken is. Voor de besluitvorming om in aanmerking te komen voor het donortraject is een belangrijke rol weggelegd voor het Transplantatieteam, waarvan de verpleegkundig specialist deel uitmaakt.
Lees het artikelILD, wat moet je ermee?
ILD staat voor ‘interstitial lung diseases’. Dit is de Engelse verzamelterm voor ruim 150 longziekten. Het interstitium is de extracellulaire ruimte tussen de alveoli en de bloedvaten. Hierin vindt de gaswisseling plaats: de opname van zuurstof en afgifte van koolzuur. In een drieluik worden de meest voorkomende ziektebeelden beschreven: sarcoïdose, longfibrose en een groep zeldzame ziektebeelden. In dit eerste artikel gaat het dus over sarcoïdose.
Lees het artikelProtonpompremmers
Esomeprazol (Nexium®), lansoprazol (Prezal®), omeprazol (Losec®, Losecosan®, Omecat®, Pedippi®), pantoprazol en rabeprazol (Pariet®) zijn zeer veelvoorkomende medicijnen die vallen onder de protonpompremmers (protonpump inhibitors (PPI’s)). Ze hebben diverse toepassingen en bijwerkingen. Dit artikel geeft een overzicht van de indicaties, het toedienen en het afbouwen van PPI’s.
Lees het artikelSarcoïdose
Sarcoïdose is een auto-immuunziekte die in verschillende organen ontstekingsreacties kan veroorzaken. Het ziektebeeld kan een veelvoud aan klachten geven. Er wordt bij sarcoïdose vaak gedacht aan een ziekte van de longen; dit is echter niet helemaal correct. De aandoening manifesteert zich dikwijls in de longen, maar kan ook andere klachten geven. De verscheidenheid aan klachten, en soms geen klachten, in combinatie met een lage prevalentie maakt dat de diagnose nogal eens wordt...
Lees het artikelDe ziekte van Hashimoto
De ziekte van Hashimoto is de meest voorkomende oorzaak van een traag werkende schildklier en de meest voorkomende auto-immuunziekte. Ondanks een goede instelling op schildklierhormoon zijn er nog veel mensen die restklachten ervaren. Dit kan onder andere komen door de onderliggende actieve auto-immuunontsteking. Meerdere leefstijlfactoren hebben hier invloed op en met leefstijlaanpassingen kan getracht worden de restklachten te verminderen.
Lees het artikelSteen en been klagen
‘Ik neem liever nog geen plaats, dokter!’, zegt de patiënt zuchtend en steunend. De patiënt is door de huisarts met spoed ingestuurd naar het ziekenhuis in verband met onhoudbare pijnklachten en bloed in de urine. Na al verscheidene rondjes in de wachtkamer te hebben gelopen, komt patiënt met een van pijn vertrokken gezicht de spreekkamer binnen. Ondanks de pijnstilling van de huisarts heeft hij hevige pijnklachten in de flank. De pijnmedicatie heeft slechts...
Lees het artikelHet metabool syndroom
Risicofactoren voor diabetes type 2 en hart- en vaatziekten zijn vaak tegelijkertijd aanwezig bij mensen met overgewicht en obesitas. Deze overlappende risicofactoren samen worden aangeduid als het metabool syndroom en zijn een duidelijk extra risico op ziekte. In dit artikel wordt uitgelegd wat het metabool syndroom is en hoe dit syndroom te herkennen en te behandelen is.
Lees het artikelHartfalen
In dit artikel wordt ingegaan op (acuut) hartfalen: wat is het en hoe komt het, hoe herken ik het, wat is de behandeling volgens de laatste richtlijn?
Lees het artikelHart- en vaatziekten bij vrouwen
Hart- en vaatziekten zijn verantwoordelijk voor een op de vijf sterfgevallen in Nederland en daarmee een van de grootste doodsoorzaken. Binnen de hart- en vaatziekten is er sinds een paar jaar aandacht voor het feit dat mannen en vrouwen zich verschillend kunnen presenteren, niet altijd dezelfde behandeling ondergaan en een verschillende prognose kunnen hebben. De verschillen die gezien worden zijn te verklaren aan de hand van genderverschillen die sociocultureel bepaald zijn en...
Lees het artikelPreoperatieve voedingszorg door verpleegkundigen
Door preoperatieve screening herkennen verpleegkundigen ondervoeding bij hun patiënt. Bij ondervoeding is aanvullende voedingszorg nodig om de voedingsstatus te verbeteren voor een beter herstel van de operatie. Een verpleegkundige interventie met vijf activiteiten werd geëvalueerd op haalbaarheid en effectiviteit in een cluster-gerandomiseerde pilotstudie. Patiënten die de verpleegkundige voedingsinterventie kregen bleken vaker te voldoen aan hun energie- en eiwitbehoefte.
Lees het artikelHeupfractuur
De mediale collumfractuur, laterale collumfractuur, pertrochantere femurfractuur en subtrochantere femurfractuur worden in de volksmond ook wel een heupfractuur genoemd. De behandeling van een heupfractuur hangt af van de lokalisatie en aard van de breuk.
Lees het artikelDiabetische ketoacidose
Diabetische ketoacidose (DKA) komt vooral voor bij patiënten met diabetes mellitus type 1 (DM1), maar kan ook voorkomen bij DM2. De meest voorkomende aanleiding voor DKA is een infectie, gevolgd door inadequaat gebruik van insuline bij bestaande diabetes mellitus. Ongeveer de helft van de patiënten presenteert zich met een verminderd bewustzijn en een kwart is buiten bewustzijn. Diagnostiek is belangrijk om de oorzaak (luxerend moment) te achterhalen
Lees het artikelKlinisch redeneren bij acute buikpijn bij volwassenen
Acute buikpijn is een aandoening die (op de Spoedeisende Hulp) aandacht en vaak directe behandeling vereist. Acute buikpijn kan veroorzaakt worden door een infectie, ontsteking, vasculaire occlusie of obstructie. Veelal gaat het gepaard met klachten zoals plotseling opkomende pijn met bijbehorende misselijkheid en/of braken.
Lees het artikelSecundaire hypertensie door coarctatio aortae
Hypertensie is een veelvoorkomende aandoening en draagt sterk bij aan de ontwikkeling van hart- en vaatziekten. Veelal is er geen oorzaak voor de hypertensie aan te wijzen, het gaat dan om essentiële of primaire hypertensie. In 5-15% is er echter sprake van een secundaire hypertensie en is er dus wel een oorzaak aan te wijzen. Het is van belang deze oorzaken te kennen, waaronder de coarctatio aortae.
Lees het artikelBeëindiging medisch zinloos handelen
Een arts hoeft een patiënt niet zo lang mogelijk in leven te houden indien er sprake is van medisch zinloos handelen. De behandeling is dan niet meer in het belang van de patiënt. In dit artikel wordt aan de hand van een casus ingegaan op wat nu eigenlijk medisch zinloos handelen is en welke rol de verpleegkundige hierin kan spelen voor de patiënt of de familie.
Lees het artikelLongembolie
Een longembolie is een ziektebeeld met een hoge mortaliteit wanneer het ziektebeeld laat erkend of inadequaat behandeld wordt. Omdat de symptomen sterk uiteen kunnen lopen, is het soms lastig het ziektebeeld te herkennen. De ernst hangt af van de omvang van de longembolie en de locatie in het longvaatbed.
Lees het artikelAnemie bij ouderen
De meest voorkomende klachten van anemie, ook wel bloedarmoede genoemd, zijn vermoeidheid en een gevoel van slapte. De incidentie en prevalentie van anemie stijgen met de leeftijd en anemie komt voor bij 25% van de 85-plussers. Uit onderzoek blijkt dat de gevolgen van anemie bij ouderen groot zijn en dat anemie kan leiden tot afhankelijkheid, cardiovasculaire aandoeningen, dementie, vallen, verhoogde mortaliteit, mentale problemen en een verminderde kwaliteit van leven. De gevaren van anemie...
Lees het artikelHet nut van influenzavaccinatie
Tijdens de afgelopen drie influenzaseizoenen werden in Nederland naar schatting 6.000-10.000 mensen in het ziekenhuis opgenomen vanwege (complicaties van) influenza. Internationaal en nationaal is er al langere tijd een discussie gaande over de noodzaak van vaccineren van risicogroepen en medewerkers in de gezondheidszorg. In dit artikel gaan we in op het nut van influenzavaccinatie van zowel de (medische) risicogroepen als gezondheidszorgmedewerkers.
Lees het artikelSepsis: herkennen en behandelen
Sepsis is een veelvoorkomende oorzaak van morbiditeit en mortaliteit in zorginstellingen. Het ontstaat wanneer het immuunsysteem overmatig reageert op een infectie. De resulterende systemische klachten en orgaandisfunctie zijn kenmerkend voor dit ziektebeeld. Nieuwe inzichten in het ziekteproces hebben in recente jaren geleid tot veranderingen in de definitie en behandelstrategieën. Deze worden in dit artikel besproken.
Lees het artikelOpvang polytraumapatiënt
Op een drukke regenachtige dag vindt er op een provinciale weg een frontale aanrijding plaats. Auto’s schieten dwars over de weg en er komt een abrupt einde aan de ordelijke doorstroming van het verkeer. Terwijl de autowrakken nog nasissen en de brokstukken her en der verspreid liggen, wordt duidelijk dat twee personen bekneld zitten in hun voertuig. Een van hen is er slecht aan toe. In dit artikel wordt het proces beschreven hoe vanuit deze situatie overzicht en structuur worden...
Lees het artikelMultipele sclerose
Multipele sclerose (MS) is een chronische aandoening van het centrale zenuwstelsel. MS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (3 : 1). Er wordt nog steeds onderzoek verricht naar de oorzaken en mogelijke behandeling van MS. In dit artikel leest u enkele resultaten daarvan. Mensen met MS vormen een grote belasting voor de mantelzorger. Voor u als verpleegkundige en verpleegkundig specialist is er een aantal aandachtpunten waarmee u rekening dient te houden.
Lees het artikelPijn meten bij de mechanisch beademde ICU-patiënt
Hoe meet een zorgprofessional op een valide en betrouwbare manier pijn bij mechanisch beademde kritiek zieke patiënten op een intensive care (ICU) die niet zelf kunnen aangeven of ze pijn hebben? Dit artikel gaat niet alleen in op welk meetinstrument aan te bevelen is voor de praktijk, maar ook op de wetenschappelijke weg die gevolgd is om tot deze aanbeveling te komen.
Lees het artikelSarcopenie en fysiotherapie
Onze spieren stellen ons in staat te bewegen, te staan zonder te vallen, inwendige weefsels te beschermen, te eten, naar het toilet te gaan en ons lichaam op temperatuur te houden. Sarcopenie is een leeftijdsgebonden afname van spiermassa die kan verergeren door ziekte, ondervoeding en inactiviteit. Werking en veroudering van spieren worden beschreven, met mogelijkheden voor herstel bij ouderen door middel van fysiotherapie.
Lees het artikelDiagnostiek en opvang van hemoptoë
Hemoptoë, ook wel longbloeding genoemd, is een symptoom van diverse ziekteprocessen. De presentatie varieert sterk: van bloederig sputum tot massaal bloedverlies. Een relatief kleine bloeding heeft al de potentie om de luchtwegen te obstrueren met respiratoire insufficiëntie of de dood tot gevolg. Kennis over de presentatie, diagnostiek en behandeling van hemoptoë is dan ook van belang om als hulpverlener tijdig en adequaat in te grijpen.
Lees het artikelUrineweginfectie
Vaak en weinig plassen en daarbij een branderig en soms ook pijnlijk gevoel, dan wordt er snel aan een blaasontsteking gedacht. Kan het kwaad en is het wel een blaasontsteking of moeten we liever spreken van urineweginfectie? Dit artikel geeft daar antwoord op. Er wordt ingegaan op de meest voorkomende symptomen en hoe dit ogenschijnlijk onschuldige ziektebeeld in presentatie, beloop en behandeling bij mannen en vrouwen verschilt. Uiteraard wordt er stilgestaan bij de verpleegkundige...
Lees het artikelMaagzuurremmers
De geneesmiddelgroep maagzuurremmers omvat als belangrijkste vertegenwoordigers protonpompremmers (PPI’s) en histamine-2-receptortblokkerende geneesmiddelen (H2-antagonisten). Met name de PPI’s behoren tot de meest voorgeschreven middelen in Nederland.
Lees het artikelHartritmestoornissen
Als het hartritme afwijkt van het fysiologische sinusritme, is er sprake van een hartritmestoornis. Er zijn legio hartritmestoornissen, waarvan er enkele zeer complex zijn. Sommige hartritmestoornissen geven weinig klachten of zijn relatief onschuldig, andere geven veel klachten of zijn zelfs levensbedreigend. In dit artikel worden enkele relatief eenvoudige, maar zeker geen onschuldige, hartritmestoornissen beschreven.
Lees het artikel(Ont)Regel de Zorg: Patiëntveiligheid voorop!
Herkent u dat ook? Veel afspraken en protocollen die u tijdens uw werk moet volgen? Al jaren wordt er gewerkt aan het verbeteren van de patiëntveiligheid. De huidige, vaak complexe, inrichting en regelgeving vragen van verpleegkundigen om vanuit hun professionaliteit deze regels met een open blik onder de loep te nemen en daarbij oog te houden voor kwaliteit van de patiëntenzorg.
Lees het artikelMelden en analyse van incidenten
Tijdens de uitvoering van werkzaamheden in de dagelijkse praktijk van een verpleegkundige kunnen incidenten optreden die direct of indirect consequenties hebben voor de patiëntenzorg. Door deze incidenten te melden en te onderzoeken kunnen onderliggende barrières (knelpunten) geïdentificeerd worden. Op basis van de analyse van deze barrières worden verbetermaatregelen geformuleerd en geïmplementeerd in de zorg.
Lees het artikelEen bijzondere tweeling
In Nederland worden er gemiddeld 18 tot 19 tweelingen geboren per 1000 bevallingen. Van alle tweelingen is ongeveer 65% twee-eiig. Slechts 35% van de tweelingparen is dus eeneiig. Eeneiige tweelingen ontstaan doordat één bevruchte eicel zich al heel snel na de bevruchting in tweeën splitst. In zeldzame gevallen kunnen er bij een eeneiige tweeling intra-uterien of rondom de geboorte ernstige problemen ontstaan door een afwijkende bloedverdeling in de placenta.
Lees het artikelKwalitatief onderzoek, vis of aap?
Kwalitatief onderzoek geeft de onderzoeker de kans om uiteenlopende vragen te beantwoorden. Kwalitatieve methoden zijn onder meer geschikt om theorieën te vormen, doorleefde ervaringen in kaart te brengen en subjectieve fenomenen gedetailleerd te onderzoeken. Dit artikel bespreekt de uitgangspunten van kwalitatief onderzoek, methodologische aspecten en geeft een voorbeeld van kritische beoordeling aan de hand van een wetenschappelijke publicatie.
Lees het artikelVerdriet op meerdere sporen
Wanneer een ernstige, levensbedreigende diagnose wordt gesteld bij een patiënt, is er een confrontatie met een rouwgebeuren op meerdere sporen. De zieke verliest zijn gezondheid en eventueel zijn leven, de familie beleeft onzekerheid, uitzichtloosheid en voelt zich bedreigd door het dreigend verlies van het samenleven. De zorgverleners ervaren soms het niet kunnen redden van het leven als falen van de behandeling en moeten de ontgoocheling en de hopeloosheid van de patiënt en de...
Lees het artikelIntraveneuze toegang
Het grootste deel van de jaarlijks ruim drie miljoen patiënten met een ziekenhuisopname krijgt een intraveneuze toegangsweg. Toch zijn zorgprofessionals zich niet altijd bewust van de keuzemogelijkheden en risico’s zoals een bacteriëmie of necrose. Beslismodellen voor zowel plaatsing en verwijderen als het vergroten van kennis kunnen patiënten leed besparen, zo bleek uit een evidence-based 'quality improvement'-project in Bernhoven.
Lees het artikelGevallen of geslagen?
Kindermishandeling komt vaker voor dan de meeste mensen denken. Per jaar komen naar schatting tientallen kinderen om het leven door mishandeling. Kindermishandeling wordt door de omgeving (en door artsen en verpleegkundigen) onvoldoende herkend, waardoor de kinderen een verhoogde kans lopen op blijvend letsel en op latere leeftijd psychisch in de problemen kunnen komen.
Lees het artikelPlaatsing elektroden tijdens cardioversie bij atriumfibrilleren
Elke dag rijzen er vragen over de uitvoering van zorg. Dat is goed, want evidence-based practice (EBP) kan helpen de vragen te beantwoorden. Veel verpleegkundigen weten echter niet goed hoe te beginnen. Dit artikel geeft hopelijk wat handvatten. Een Cardiac Care Unit (CCU-)verpleegkundige heeft EBP toegepast om de verpleegkundige zorg te evalueren en te komen tot gezamenlijke besluitvorming.
Lees het artikelPraten over levenseinde bij zorgvragers met EMB
Cliënten met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) kunnen zich nauwelijks tot niet verbaal uiten, de interpretatie van non-verbale communicatie kan moeilijk zijn voor zorgprofessionals.* Zorgprofessionals ervaren handelingsverlegenheid rondom het voeren van levenseindegesprekken bij cliënten met EMB in de palliatieve fase. Juist bij deze groep is het belangrijk de wensen en behoeften met betrekking tot hun toekomstige zorgverlening en zorg rondom het levenseinde tijdig in kaart te...
Lees het artikelDexamethason
Dexamethason is een medicijn dat al sinds 1958 op de markt is, verkrijgbaar als tablet, capsule, drank en injectie. Het wordt toegepast bij veel ziekten waarbij een ontsteking of het immuunsysteem een rol speelt. Recentelijk is uit onderzoek gebleken dat dexamethason goed werkzaam is bij patiënten met COVID-19. Ook kennen we dexamethason van de belangrijke plaats die het heeft in de behandeling van kanker.
Lees het artikelFitter door de nacht
Het werken in de nachtdienst heeft, zowel fysiek als psychisch, een negatieve invloed op de gezondheid van verpleegkundigen. Een aantal interventies kan de negatieve invloed van het werken in de nachtdienst beperken. Powernaps, lichttherapiebrillen, blauwlicht-filterende brillen en een uitgebalanceerd voedingspatroon kunnen gevoelens van slaperigheid en vermoeidheid verminderen. Daarbij kan de reactietijd, het probleemoplossend vermogen en de (werk)tevredenheid in de nachtdienst vergroot...
Lees het artikelLegionellapneumonie
Legionellapneumonie valt onder community-aquired pneumonia (CAP) en werd voor het eerst in 1977 gediagnosticeerd. Het wordt ook wel de veteranenziekte genoemd: 34 Amerikaanse veteranen overleden aan een ernstige longontsteking na een bezoek aan de jaarlijkse conventie van het Amerikaanse legioen in Philadelphia. In Nederland raken per jaar 300 tot 400 mensen besmet met de bacterie Legionella pneumophila . De longontsteking kan ernstig verlopen, waardoor deze relatief vaak leidt tot een...
Lees het artikelEen vluchteling met PTSS
In dit artikel wordt in het bijzonder aandacht besteed aan posttraumatische stresstoornis (PTSS) bij de vluchteling. Er wordt beschreven waaruit de PTSS-klachten kunnen bestaan, hoe u daarmee als verpleegkundige in de dagelijkse praktijk kunt omgaan en welke de specifi eke aandachtspunten zijn bij een vluchteling. Ook de behandelmogelijkheden bij PTSS wordt kort toegelicht.
Lees het artikelHerkennen van een zieke neonaat
Een pasgeborene wordt tot de 28e levensdag een neonaat genoemd. Een neonaat kan ons niet vertellen wat hij voelt, maar kan wel verschillende signalen afgeven om aan te geven hoe het met hem gaat. Deze signalen zijn vaak subtiel en kunnen snel optreden of veranderen. Het is aan ons als zorgverleners om deze signalen tijdig te herkennen, goed te interpreteren en hierop adequaat te handelen.
Lees het artikelColorectaal carcinoom
Colorectaal carcinoom (CRC), een verzamelnaam voor coloncarcinoom en rectumcarcinoom, is de derde meest gediagnosticeerde vorm van kanker wereldwijd. Het beslaat 11% van alle kankerdiagnoses, maar dit percentage verschilt per werelddeel. Dit lijkt te kunnen worden toegeschreven aan onder andere verschillen in voeding, sociaaleconomische status. maar ook lagere percentages CRC-screening.
Lees het artikelExcellente verpleegkundige werkomgeving
Het aantal (capaciteit) en de kennis en ervaring (capabiliteit) van verpleegkundigen nemen niet in dezelfde mate toe als de ontwikkelingen in de patiëntenzorg van de beroepsgroep vragen. Daardoor ontstaat bezorgdheid over verslechtering van de kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg. Een mogelijke oplossing is het creëren van een positieve en innovatieve werkomgeving, die verpleegkundigen aantrekt en behoudt en hen in staat stelt excellente zorg te leveren.
Lees het artikelEen lastige keuze of een moreel dilemma?
Wel of niet starten met sondevoeding bij een patiënt met een gemetastaseerd pancreascarcinoom is ingewikkeld, vooral als u de patiënt achter dit dilemma leert kennen. Draagt een moreel beraad in deze casus bij tot het juiste advies/ een betere besluitvorming?
Lees het artikelSpoedeisende anale klachten
Hoewel acute anale klachten zelden levensbedreigend zijn, kan het snel herkennen en benoemen van veelvoorkomende acute anale klachten veel menselijk leed, maar ook de ontwikkeling van chronische anale klachten of complicaties voorkomen. Zowel het sociaal-maatschappelijk taboe als gebrekkige kennis met betrekking tot (acute) anale klachten betekent voor zowel patiënt als zorgverlener een extra uitdaging.
Lees het artikelCultuursensitieve zorg bij het levenseinde
Persoonsgerichte zorg is het streven, zeker in de zorg aan het levenseinde. Bovendien moet er in die zorg ook aandacht zijn voor de naasten. Hoe doe je dat als de familie andere waarden en normen hanteert dan je zelf gewend bent? Dit artikel zet inzichten uit onderzoek over cultuursensitieve palliatieve zorg op een rijtje.
Lees het artikelPatiëntparticipatie in de zorg
Patiëntparticipatie en familieparticipatie zijn belangrijk om persoonsgerichte essentiële zorg te kunnen leveren. De huidige zorgprofessionals in het ziekenhuis zijn nog onvoldoende voorbereid op samenwerken met patiënten en familie. 1 Patiëntparticipatie betekent niet alleen uitgenodigd worden om te participeren aan de zorg en besluitvorming over de eigen zorg, maar ook aan de ontwikkeling en uitvoering van onderzoek en het vormgeven en uitvoeren van onderwijs. Shared...
Lees het artikelPijn bij pasgeborenen
Tot aan het eind van de jaren tachtig was de heersende overtuiging dat pasgeborenen geen pijn konden voelen. In Nederland is de intensieve zorg voor pasgeborenen gecentreerd in de acht academische centra en twee niet-academische ziekenhuizen. In dit artikel wordt ingegaan op de stand van zaken op het gebied van verpleegkundig, maar ook medisch pijnmanagement.
Lees het artikelLivemuziek als interventie
Meaningful Music in health Care (MiMiC) is in 2016 ontstaan uit een samenwerking tussen de afdeling Chirurgie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en het lectoraat Lifelong Learning in Music (LLM) van het Prins Claus Conservatorium van de Hanze Hogeschool Groningen. Twee, op het oog, totaal verschillende werelden die op verschillende fronten complementair aan elkaar blijken te zijn en samen iets kunnen betekenen voor de patiënt.
Lees het artikelVroegtijdige palliatieve zorg
Ondanks dat de helft van de patiënten met gemetastaseerde longkanker bij diagnose palliatief is en grote moeite heeft om kwaliteit van leven te behouden, blijkt uit het verbetersignalement van Zorginstituut Nederland dat palliatieve zorg laat wordt ingezet. Dit artikel gaat de effecten na van vroegtijdig inzetten van palliatieve zorg en zet uiteen uit welke elementen vroegtijdige palliatieve zorg kan bestaan.
Lees het artikelDruk op de Spoedeisende Hulp
Een file van ambulances voor de afdeling Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis, ambulances die rondjes moeten rijden met een patiënt aan boord tot er plaats is of ambulances die uit moeten wijken naar een geheel andere regio. Het komt steeds vaker voor in Nederland en in landen om ons heen en is een direct gevolg van overcrowding. In dit artikel wordt uitgelegd wat onder overcrowding wordt verstaan en welke gevolgen dit kan hebben voor de individuele patiënt en de zorgketen in zijn...
Lees het artikelKalium
In de klinische en poliklinische praktijk komen vrijwel dagelijks afwijkingen in het kaliumgehalte in het bloed voor. Belangrijk is dat er gestreefd wordt naar normale kaliumwaarden, want zowel hyper- als hypokaliëmie kan ernstige gevolgen hebben voor de patiënt. De behandeling moet allereerst gericht zijn op het normaliseren van het kalium in het bloed. Vervolgens moet er aandacht zijn voor de oorzaak van de afwijking en wordt gecontroleerd of het kalium stabiel blijft.
Lees het artikelD-dimeer
In de serie labwaarden staat de D-dimeerbepaling dit keer centraal. D-dimeer is een stof die in het bloed vrijkomt wanneer er bloedstolsels in het lichaam worden afgebroken. Wanneer het D-dimeer normaal is, is de kans op trombose erg klein. Wanneer de waarde verhoogd is, kan dat veroorzaakt worden door een scala van aandoeningen. De D-dimeerbepaling wordt aangevraagd als er een indicatie is op basis van de klachten van de patiënt of als klinische verschijnselen daartoe aanleiding...
Lees het artikelCholecystitis en cholecystectomie
Cholelithiasis, ook wel galsteenlijden genoemd, is een van de meest voorkomende gastro-intestinale aandoeningen. Uiteindelijk treft de aandoening maar liefst 13 tot 22% van de westerse samenleving (Europa en Noord-Amerika), wat in Nederland jaarlijks tot circa 20 000 ziekenhuisopnames leidt. Een complicatie van galsteenlijden is een galblaasontsteking, oftewel cholecystitis. Afhankelijk van de patiënt en diens klinische situatie is een cholecystectomie, het operatief verwijderen...
Lees het artikelZelfcontrole van de bloedglucose
Bloedglucose meten met een glucosemeter is de meest gebruikte techniek om inzicht te krijgen in de diabetesregulatie van de patiënt met diabetes. Er zijn veel ontwikkelingen op het gebied van verschillende glucosemeters.
Lees het artikelLeverwaarden bij alcoholgebruik
Lichamelijk onderzoek en laboratoriumtesten kunnen aanwijzingen geven enerzijds bij het opsporen van een stoornis in alcoholgebruik en anderzijds bij het nagaan van bepaalde afwijkingen in bloedwaarden die geassocieerd zijn met de lichamelijke gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Bij het vaststellen of monitoren van een stoornis in het gebruik van alcohol worden andere bepalingen in het laboratoriumonderzoek geadviseerd dan bij het vaststellen van de lichamelijke gevolgen.
Lees het artikelBevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
Uit onderzoek is bekend dat een langdurige infectie met een hoogrisico humaan papillomavirus (hrHPV) uiteindelijk kan leiden tot baarmoederhalskanker. In Nederland richt het bevolkings onderzoek (BVO) zich op het opsporen van de voorloperstadia ervan, zodat deze vrouwen kunnen worden behandeld. Zo wordt voorkomen dat zij baarmoederhalskanker ontwikkelen. De veranderingen in het BVO sinds januari 2017 worden in het artikel besproken.
Lees het artikelVerschillende soorten hoofdpijn
Hoofdpijn is een veelvoorkomende klacht waarvoor mensen bij de huisarts komen. Met een uitgebreide anamnese, kennis en een hoofdpijndagboek kunnen mensen met hoofdpijn vaak gerustgesteld en ook adequaat behandeld worden. In dit artikel reiken wij meer kennis aan over migraine, spanningshoofdpijn en medicatieovergebruikshoofdpijn (MOH). Wat zijn nu de verschillen? En hoe is hoofdpijn te behandelen?
Lees het artikelDoelgericht meten in de verpleegkundige zorg
De aandacht voor meten in de huidige gezondheidszorg is toegenomen, omdat we steeds meer voor de uitdaging staan om betaalbare zorg te leveren, die evidence-based is en aansluit bij de wensen en behoeften van de patiënt. ‘Meten is weten’ is hierbij een veelgehoorde uitdrukking. Maar meten is geen doel op zichzelf. Het is belangrijk dat een meting zinvol is en dat deze op het goede moment gedaan wordt, met een geschikt meetinstrument. Meten moet een lust zijn en geen last,...
Lees het artikelTelemonitoring bij hartfalen
Hartfalen is een snelgroeiend probleem voor de volksgezondheid met een geschatte prevalentie van > 37,7 miljoen personen wereldwijd. De prevalentie en incidentie van hartfalen zijn hoog. Hartfalen blijft een dodelijke ziekte: slechts 35% overleeft vijf jaar na de eerste diagnose. Het aanbod van hartfalenpatiënten zal, met name door de vergrijzing, de komende jaren verder stijgen. Telemonitoring is een van de manieren om de zorg voor de hartfalenpatiënt anders in...
Lees het artikelBetere continuïteit van zorg voor IC-patiënten
Per dag worden er in Nederland ruim 200 patiënten opgenomen op een Intensive Care (IC). In eerste instantie is IC-zorg erop gericht om te overleven. In Nederland leveren we hoogwaardige zorg op de IC, met als resultaat dat 90% van de patiënten overleeft na een IC-opname. Dit maakt ook dat we steeds meer aandacht kunnen hebben voor kwaliteit van overleven. Wat de gevolgen zijn voor patiënten en familie van een IC-opname en hoe we die gevolgen voor hen kunnen verbeteren en hoe...
Lees het artikelLymfoedeem
Lymfoedeem is een veelvoorkomende complicatie van kankerbehandeling. Het eerste symptoom kan een zwaar of vermoeid gevoel in het betreffende ledemaat zijn, zichtbare zwelling treedt in dat geval later op. Wanneer het vroeg wordt onderkend en adequaat wordt behandeld kan chronisch LO worden voorkomen. Om symptomen vroeg te kunnen herkennen moeten patiënten goed zijn voorgelicht, ook moeten zij zich bewust worden van de beïnvloedende factoren. Het is voor elke individuele...
Lees het artikelSyndroom van Down: een integrale aanpak
In Nederland worden jaarlijks 230 kinderen met het syndroom van Down geboren. Dit aantal is na de invoering van de niet-invasieve prenatale test (NIPT) gelijk gebleven. Het syndroom van Down gaat gepaard met een breed scala van sociale, fysieke en verstandelijke problematieken vereist daarom extra medische zorg. In zowel binnen- als buitenland zijn richtlijnen opgesteld. Tevens zijn downteams opgericht voor opvang, begeleiding en het leveren van geïntegreerde medische zorg, met als doel...
Lees het artikelHet zorgpad pancreascarcinoom
Bij vermoeden van een tumor of cyste in de pancreas wordt de patiënt door de huisarts of andere specialist doorverwezen naar de verpleegkundig specialist maag-darm-leveroncologie in het Sint (St.) Antonius Ziekenhuis en wordt het zorgpad pancreascarcinoom opgestart.
Lees het artikelWerking van het strottenhoofd
In dit artikel worden de anatomie en fysiologie van de larynx beschreven. Er wordt inhoudelijk gekeken naar de verschillende functies van de larynx en de meest voorkomende aandoeningen met hun behandeling worden besproken.
Lees het artikelAudit en feedback voor evidence-based zorg
Van 2014 tot 2016 steeg het aantal indicatoren in de Nederlandse ziekenhuizen van 1.360 naar 1.551, een toename van 14%. 1 Met de komst van het elektronisch patiëntendossier is de verwachting dat het aantal kwaliteitsmetingen nog verder zal toenemen. 2 Hoe zorgen we ervoor dat al deze metingen resulteren in betere, evidence-based zorg voor de patiënt?
Lees het artikelFecale incontinentie
Patiënten met een inflammatory bowel disease (IBD) hebben vaak klachten van buikpijn en (bloederige) diarree. Patiënten moeten soms rennen naar het toilet of het toilet wordt niet op tijd gehaald. Bij ongewenst verlies van ontlasting spreken we over fecale incontinentie (FI). Dit artikel gaat in op de prevalentie van FI bij oudere patiënten met IBD, het effect op de kwaliteit van leven, het belang van het bespreekbaar maken van FI en mogelijke interventies bij FI.
Lees het artikelRefeedingsyndroom
Ondervoede patiënten hebben bij te snel en het herintroduceren van te veel voeding een verhoogde kans op het ontwikkelen van het refeedingsyndroom. In dit artikel worden criteria voor identifi ceren hoogrisicopatiënten toegelicht. Elektrolytstoornissen kunnen leiden tot hormonale en metabole veranderingen en kunnen potentieel leiden tot levensbedreigende complicaties. Vroegtijdige herkenning en adequate behandeling van dit ziektebeeld is van groot belang.
Lees het artikelAfasie
Het woord afasie is afgeleid van het Griekse woord aphánai en betekent letterlijk ‘niet-spreken’ (a = niet en phánai = spreken). Afasie omvat echter veel meer dan problemen met alleen het spreken. Personen met afasie (PMA) zijn de taal niet meer machtig zoals ze dat waren vóór het ontstaan van de afasie. Het gaat om taal in de breedste zin van het woord. Wat dit precies inhoudt en wat dit voor het dagelijks leven van PMA betekent, wordt in dit artikel...
Lees het artikelHypo- en hypernatriëmie
Natrium is een elektrolyt en het is positief geladen (Na+). Samen met chloride, dat negatief geladen is (Cl-), vormt het NaCl, dat we kennen als keukenzout. De natrium- en ook de kalium-bepaling wordt aangevraagd om inzicht te krijgen in de elektrolytenhuishouding van het lichaam. Natrium is van belang voor het regelen van de vochtbalans, de bloeddruk en voor het functioneren van de spier- en zenuwcellen. Afwijkingen van de normaalwaarde komen voor bij hypernatriëmie (te hoog...
Lees het artikelAcuut myocardinfarct
Plotseling zweten en een drukkend gevoel op de borst met uitstraling naar de linker arm. Dit zijn klassieke klachten die kunnen passen bij een hartinfarct. Als dat gebeurt, mag er geen tijd verloren gaan om iemand in het ziekenhuis op te nemen en te dotteren. Dit artikel beschrijft het proces voorafgaand aan de behandeling in het ziekenhuis en de behandeling gedurende de ziekenhuisopname.
Lees het artikelDiabetische voet
Tijdens de COVID-pandemie kwam al snel ook de diabetische voet in het nieuws. Omdat patiënten niet naar de polikliniek durfden te komen of omdat deze gesloten was, zagen de ziekenhuizen al snel meer diep geïnfecteerde voeten op de Spoedeisende Hulp (SEH) en werden er meer amputaties gemeld. Dit geeft heel goed weer hoe kwetsbaar mensen zijn met een diabetische voet die niet goed behandeld kan worden. Het snel herkennen en het opstarten van adequate zorg bij een diabetische voet is...
Lees het artikelHet vrouwenhart
Dit artikel gaat over het ‘vrouwenhart’. Vrouwen zijn anders dan mannen, dat is bekend. Het lijkt een cliché, maar in de dagelijkse praktijk worden hartklachten bij vrouwen door zorgverleners minder vaak herkend. Mede hierdoor sterven meer vrouwen aan hart- en vaatziekten, zijn zij minder goed ingesteld op medicatie en hebben zij vaker hartfalen. Pas sinds een paar jaar wordt er meer rekening gehouden met het feit dat het ontstaan van hart- en vaatziekten bij mannen anders...
Lees het artikelNiet-medicamenteuze interventies ter vermindering van postoperatieve pijn
Pijn is een evolutionair nuttig signaal dat in de perioperatieve periode bestreden moet worden, omdat het negatieve gevolgen heeft voor het herstel van de patiënt. Helaas zijn de beschikbare medicamenteuze opties voor pijnbestrijding beperkt en gaan zij gepaard met bijwerkingen die ook negatieve gevolgen hebben voor het herstel na een operatie. In dit artikel worden verschillende niet-medicamenteuze interventies besproken die kunnen worden toegepast met als doel pijn en...
Lees het artikelAcute pancreatitis
Acute pancreatitis is een ontsteking van de alvleesklier (pancreas) en kan gepaard gaan met een systemische ontstekingsreactie, waardoor de functie van andere organen of orgaansystemen ook aangetast kan worden. Acute pancreatitis komt in Nederland bij ongeveer 16 op de 100.000 mensen voor. De incidentie neemt toe met de leeftijd. Het klinisch beloop van het ziektebeeld hangt af van de ernst en verloopt in 80% van de gevallen mild. In 20% van de gevallen gaat het om...
Lees het artikelTuchtrecht voor verpleegkundigen
Verpleegkundigen vallen onder het medisch tuchtrecht. Patiënten en naaste familie die ontevreden zijn over het handelen van een verpleegkundige kunnen hierover een tuchtklacht indienen bij het tuchtcollege. Het tuchtcollege beoordeelt of een verpleegkundige volgens de professionele standaard heeft gewerkt.
Lees het artikelNiet-vitamine K-antagonerende orale anticoagulantia (NOAC’s)
De afgelopen decennia zijn de medicamenteuze mogelijkheden voor antistolling toegenomen. Tot enkele jaren geleden waren er alleen coumarines beschikbaar. Voor het gebruik van vitamine K-antagonisten (VKA’s) is controle van de International Normalized Ratio (INR) nodig. Tegenwoordig kunnen we beschikken over niet-vitamine K-antagonerende anticoagulantia (NOAC’s). INR-monitoring is hierbij niet nodig en de patiënt hoeft minder te variëren in doseringen dan bij coumarines.
Lees het artikelRespiratoir syncytieel virus
Bronchiolitis is een acute (virale) lageluchtweginfectie met ontsteking en obstructie van de kleine luchtwegen. Deze infectie komt voornamelijk voor bij kinderen onder de 2 jaar, meestal in het herfst- en winterseizoen, vaak in aansluiting op een bovensteluchtweginfectie. Een van de meest voorkomende verwekkers is het respiratoir syncytieel virus (RSV).
Lees het artikelPositieve gezondheid
Het Nederlandse zorgsysteem is ziektegericht ingericht. In de opleiding leren we over ziekten en verpleegkundigen werken meestal in ziektegerichte organisaties. Toch noemen we het gezondheidszorg. Zouden we dan niet beter gezondheid als vertrekpunt kunnen nemen? In dit artikel wordt beschreven wat dat concreet kan betekenen voor de verpleegkundige, die van oorsprong dicht bij de patiënt staat.
Lees het artikelStressmanagement bij recent afgestudeerde verpleegkundigen
Tijdens acute situaties treedt er onder recent afgestudeerde verpleegkundigen stress en onzekerheid op door een gebrek aan ervaring. Klinische verslechteringen worden vaak gemist, omdat een pas afgestudeerde verpleegkundige het lastig vindt bij patiënten onderscheid te maken tussen acute problematiek en niet-acute problematiek. De onvoldoende voorbereiding op deze situaties en onvoldoende ervaring leiden tot toename van fouten die direct effect kunnen hebben op de patiënt.
Lees het artikelStappenplan bij dyspneu in de palliatieve fase
Op palliaweb.nl staan verschillende symptomen in de palliatieve fase uitgewerkt in multidisciplinaire richtlijnen. Zo ook de richtlijnen Dyspneu in de palliatieve fase, de richtlijn Angst en de richtlijn Pijn in de palliatieve fase. In de palliatieve fase heeft een patiënt vaak met een combinatie van deze symptomen te maken. Een simpel en eenvoudig uitgewerkt stappenplan, met daarin opgenomen de niet-medicamenteuze en medicamenteuze interventies, kan zowel voor de patiënt als voor...
Lees het artikelANCA-geassocieerde vasculitis (AAV)
Vasculitis is de verzamelnaam voor een aantal ernstige, chronische ziektebeelden waarbij de wand van bloedvaten ontstoken raakt. Daardoor krijgen achterliggende organen onvoldoende zuurstof, waardoor ze minder gaan functioneren of zelfs afsterven. Bij drie vormen van vasculitis is een verband aangetoond tussen de ziekte en de aanwezigheid in het bloed van antineutrofiele cytoplasmatische antistoffen oftewel ‘ANCA’. In dat geval spreken we van 'ANCA-geassocieerde vasculitis', of...
Lees het artikelDiabetes mellitus type 1 bij kinderen
Jaarlijks wordt er bij 600-650 kinderen diabetes mellitus type 1 gediagnosticeerd, ook wel diabetes de novo genoemd. Deze kinderen presenteren zich vaak met een diabetische ketoacidose op de Spoedeisende Hulp. Soms is een eerste presentatie zo ernstig dat opname op de intensive care noodzakelijk is. De behandeling van diabetes type 1 bestaat uit het levenslang subcutaan toedienen van insuline door middel van een injectiepen of een insulinepomp. Het vergt van kind en ouders aanpassing van de...
Lees het artikelEndocarditis: een levensgevaarlijke aandoening
Bacteriële endocarditis is een ernstige ziekte die tijdens de ziekenhuisopname leidt tot overlijden van één op de vijf patiënten. Na zes maanden is het overlijdenspercentage 26 procent. De incidentie wordt geschat op 2-7 per 100.000 personen per jaar en neemt toe met de leeftijd.
Lees het artikelImmunotherapie met immuuncheckpointblokkade
Immunotherapie is een behandeling die de eigen afweer tegen kankercellen stimuleert. De behandeling werkt niet direct in op de tumor, zoals bij chemotherapie, maar beïnvloedt het eigen immuunsysteem, zodat dit de kankercellen doodt. Behandeling kan bijwerkingen geven op het gebied van auto-immuuntoxiciteit. Immunotherapie maakt een enorme ontwikkeling door en is steeds vaker aanwezig in zowel palliatieve als adjuvante behandeling.
Lees het artikelDe gele pasgeborene
Ongeveer 80% van alle pasgeborenen wordt enkele dagen na de geboorte geel oftewel icterisch van kleur. 1 Deze gele kleur wordt veroorzaakt door bilirubine, een afbraakproduct van haem van hemoglobine, vandaar de term hyperbilirubinemie. In dit artikel wordt voornamelijk ongeconjungeerde hyperbilirubinemie beschreven, de behandeling en de eventuele gevolgen ervan.
Lees het artikelMelanomen
Het melanoom van de huid is een steeds vaker voorkomende vorm van huidkanker die ontstaat uit melanocyten (pigmentcellen) die veranderd zijn in kankercellen. Het melanoom heeft een sterke neiging tot metastaseren (ongeveer 20%). Vroegtijdige ontdekking en verwijdering zijn dus van het grootste belang.
Lees het artikelVruchtwaterembolie
Een vruchtwaterembolie is een zeldzaam maar dramatisch ziektebeeld rondom de bevalling, met een hoge mortaliteit en morbiditeit voor zowel moeder als kind. Snel en doeltreffend ingrijpen is hierbij noodzakelijk. Bij een vruchtwaterembolie treedt er een cardiovasculaire collaps op met stollingsproblematiek rondom de bevalling. Het lijkt op een anafylactische reactie op foetaal materiaal in de circulatie van de moeder. Het effect van de reactie is afhankelijk van de hoeveelheid materiaal, en...
Lees het artikelAnorexia nervosa, hoe te (be)handelen in een algemeen ziekenhuis?
Anorexia nervosa (AN) is een ernstige psychiatrische ziekte. Het ontstaan van AN wordt verklaard vanuit biologische, psychologische en sociale theorieën. Deze patiënten worden bij voorkeur in een gespecialiseerde klinisch psychiatrische setting behandeld, maar bij een somatische bedreiging worden ze opgenomen in een algemeen ziekenhuis. Verpleegkundige interventies zowel op somatisch als op psychisch gebied zijn noodzakelijk.
Lees het artikelRichtlijnen
Multidisciplinaire richtlijnen zijn niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg. Richtlijnen ondersteunen evidence-based werken, waarbij de beste beschikbare wetenschappelijke literatuur wordt gecombineerd met de expertise van de professional en de expertise en voorkeuren van patiënten. Richtlijnen staan boven in de piramide van evidence (nog boven systematische reviews), maar dit gaat alleen op als het een richtlijn van goede kwaliteit betreft. Om de methodologische kwaliteit van...
Lees het artikelObstetrisch plexus-brachialis letsel
Het obstetrisch plexus-brachialis letsel (OPBL) is een zenuwletsel dat tijdens de bevalling ontstaat door trekkracht uitgeoefend op de plexus brachialis, wat leidt tot uitval van sensorische en motorische functies van de arm. Het incidentiecijfer van OPBL varieert enorm in de literatuur. De algemeen beschreven incidentie is 0,4-2,9 per 1.000 levendgeborenen. 1,2 Uitgaand van 172.500 levendgeborenen per jaar in Nederland betekent dit jaarlijks 69-500 nieuwe kinderen met dit letsel. 3
Lees het artikelStatistische basisbegrippen
Het implementeren van nieuwe interventies in de verpleegkundige praktijk vraagt naast vaardigheden gericht op planning en organisatie, begrip van verplegingswetenschappelijk onderzoek. Verplegingswetenschappelijk onderzoek kan plaatsvinden met verschillende typen designs, waarbij iedere opzet zijn eigen kenmerken heeft. Interventieonderzoek is waarschijnlijk het meest relevant voor de verpleegkundige praktijk. Daarom worden in dit artikel de belangrijkste begrippen en effectmaten uit...
Lees het artikelRevalideren tijdens en na kanker
Het aantal overlevenden van kanker neemt toe van de huidige ruim 800.000 naar een miljoen mensen in 2025. Het is belangrijk aandacht te besteden aan de langdurige bijwerkingen en latere effecten van de behandeling van kanker, omdat deze een nadelige invloed hebben op de kwaliteit van leven. Dit vereist signalering en screening voor passende (na)zorg. 1,2
Lees het artikelSlapeloosheid thuis en in het ziekenhuis
Slaapstoornissen komen regelmatig voor op oudere leeftijd. Vaak spelen somatische aandoeningen of omgevingsfactoren een rol. Psychische comorbiditeit komt veel voor. Ook medicatie- en middelengebruik kunnen slaapverstorend werken. Slaap-waakadviezen om de slaaphygiëne te verbeteren zijn de belangrijkste interventies. Slaapmedicatie heeft slechts een heel gering effect en gaat veelal gepaard met nadelige bijwerkingen, waardoor deze slechts bij uitzondering toegepast dient te worden.
Lees het artikelGroep B-streptokok
In Nederland is ongeveer 20% van alle zwangere vrouwen draagster van groep B-streptokokken (GBS) ook wel Streptococcus agalactiae genoemd. De helft van alle kinderen van wie de moeder draagster is van GBS, is gekoloniseerd. Ongeveer 1% van die kinderen ontwikkelt een infectie tijdens of kort na de geboorte. GBS kan bij 15 tot 20 pasgeborenen per jaar leiden tot ernstige neonatale morbiditeit en mortaliteit. In 10% van de gevallen is er sprake van een sepsis/meningitis en 5% van deze...
Lees het artikelErfelijke vormen van mammacarcinoom
Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren sterk toegenomen. In veel gevallen is er sprake van een autosomaal dominante overerving. De afwijking kan door zowel vrouwen als mannen worden doorgegeven. Er wordt ingegaan op erfelijke afwijkingen specifi ek voor vrouwen met mammacarcinoom (borstkanker) en de daarmee gepaard gaande gevolgen.
Lees het artikelEigen verantwoordelijkheid verpleegkundig specialist
Een verpleegkundig specialist verzuimt het hemoglobine (Hb) van een patiënte in een verpleeghuis maandelijks te laten controleren. De patiënte moet uiteindelijk naar het ziekenhuis voor een bloedtransfusie. De dochter dient een klacht in bij het regionaal tuchtcollege tegen de verpleegkundig specialist én de specialist ouderengeneeskunde.
Lees het artikelPassende zorg
Het onderwerp ‘Beter Laten’ krijgt al een paar jaar aandacht, toch blijkt dat verpleegkundigen en verzorgenden nog steeds dagelijks overbodige handelingen uitvoeren. Het achterwege laten van deze handelingen bespaart tijd voor zorgverleners en leed bij de patiënt. De in 2017 ontwikkelde ‘Beter Laten’ lijst is nu geüpdatet en uitgebreid met ‘Beter Doen’ aanbevelingen om meer passende zorg te bieden.
Lees het artikelHemochromatose
Hemochromatose, ook wel ijzerstapelingsziekte genoemd, is een aandoening waarbij overmatige ijzerstapeling plaatsvindt in verschillende organen. Dit kan vervolgens leiden tot verlittekening (fibrose) en orgaanfalen. De ernst van de hemochromatose varieert per persoon en wordt beïnvloed door bepaalde externe factoren. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een erfelijke vorm (primaire hemochromatose) en een verworven vorm, de secundaire hemochromatose oftewel hemosiderose.
Lees het artikelDe rol van negatieve-druktherapie bij preventie van wondinfecties
Per jaar vinden wereldwijd ruim 250 miljoen grote chirurgische ingrepen plaats. In Nederland zijn dat er 1,5 miljoen. 1 Meestal verloopt het herstel goed, maar dat is niet vanzelfsprekend. Patiënten met hun wonden staan bloot aan vele potentiële gevaren. Infectie van de chirurgische wond is een van de belangrijkste complicaties. Verpleegkundige zorg is van invloed op deze complicatie en dus zijn wondinfecties verpleegsensitieve indicatoren. Een wondinfectie heeft een enorme impact...
Lees het artikelReumatoïde artritis
Reumatoïde artritis (RA) is een chronische auto-immuunziekte die gekenmerkt wordt door gewrichtsontstekingen. Vroegherkenning is essentieel, want door vroeg in het ziekteproces te starten met medicamenteuze behandeling wordt gewrichtsschade voorkomen dan wel beperkt. De verpleegkundige zorg bestaat uit voorlichting en educatie, het systematisch monitoren van ziekteactiviteit en comorbiditeit, en het bieden van psychosociale ondersteuning.
Lees het artikelPolyfarmacie en vallen bij de geriatrische patiënt
In de zorg voor de geriatrische patiënt komen zowel polyfarmacie als valincidenten vaak voor. Polyfarmacie kan het risico van valincidenten verhogen. Er worden jaarlijks veel geriatrische patiënten na een val op de Spoedeisende Hulp in het ziekenhuis gepresenteerd. Door de toenemende vergrijzing neemt het aantal patiënten met polyfarmacie toe. Er vinden meer valincidenten plaats en beide zorgen voor een afname van kwaliteit van leven, een hogere mortaliteit en een behoorlijke...
Lees het artikelBloedtransfusie
Het bloedtransfusieproces is een complex proces. Een bloedtransfusie met een ABO-incompatibel erytrocytenconcentraat kan voor patiënten zeer ernstige, mogelijk fatale, gevolgen hebben. Het correct vaststellen van een definitieve bloedgroep is een kritisch zorgproces, dat aan de hoogste eisen moet voldoen om kwaliteit te kunnen waarborgen. Hoe verloopt het bloedtransfusieproces nu in de dagelijkse praktijk?
Lees het artikelVoorbijgaand geheugenverlies
Voorbijgaand geheugenverlies, oftewel een transient global amnesia (TGA) is voor velen een beangstigende gebeurtenis. Kenmerkend is onder andere het plotseling opgetreden geheugenverlies (anterograde amnesie) met een volledig herstel binnen < 24 uur. Ondanks het benigne karakter van het geheugenverlies, zijn er verscheidene diagnosen die zich eveneens presenteren met geheugenverlies. Indien onbehandeld, kunnen deze echter levensbedreigend zijn. Aan de hand van een fictieve casus worden er...
Lees het artikelBrandwonden beoordelen
Een 44-jarige man loopt door een steekvlam brandwonden op aan zijn handen en gelaat. Voor hoeveel procent is deze patiënt verbrand en wat is de juiste plek om hem te behandelen?
Lees het artikelReanimatie in het ziekenhuis
Een reanimatie in het ziekenhuis is geassocieerd met hoge mortaliteit. Hoewel professionele hulpverlening snel ter beschikking is, verschilt de patiëntenpopulatiedie reanimatiebehoeftig is wezenlijk van de groep die buiten het ziekenhuis een circulatiestilstand krijgt. Verbetering van de uitkomst lijkt te vinden in het optimaliseren van teamtraining van reanimatievaardigheden, evaluatie en de identificatie van risicogroepen.
Lees het artikelBewegen tijdens ziekenhuisopname
Fysieke inactiviteit tijdens de ziekenhuisopname leidt tot onnodige fysieke achteruitgang en vergroot de kans op complicaties. Dit resulteert in een langere opnameduur en een verminderde zelfredzaamheid zowel in het ziekenhuis als thuis. Desondanks liggen patiënten bijna de gehele ziekenhuisopname in bed. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat patiënten minder in bed blijven liggen? En wat kunt u als verpleegkundige doen om patiënten te laten bewegen?
Lees het artikelEndocarditis
Infectieuze endocarditis (IE) is een progressieve ontsteking van de binnenkant van het hart en/of de hartkleppen, die in de meeste gevallen veroorzaakt wordt door bacteriële infectie. Het is een ernstige ziekte, want door de ontsteking kunnen de hartkleppen en de omliggende structuren en kleppen beschadigd raken. Dit kan leiden tot hartfalen en ritme- en geledingsstoornissen. Daarnaast kan endocarditis sepsis, een CVA en perifere embolieën veroorzaken. Het is een complex...
Lees het artikelOptimale hartfalenzorg
Hartfalen is wereldwijd een groeiend gezondheidsprobleem en een van de belangrijkste oorzaken van ziekenhuisopnames. De behandeling van hartfalen vereist voortdurende monitoring en zorg. Deze situatie legt een enorme last op patiënten en op onze gezondheidszorgsystemen. Het ‘Optimale hartfalenzorg thuis’ project is een initiatief dat gericht is op het verbeteren van de zorg voor hartfalenpatiënten door thuis te behandelen en monitoren.
Lees het artikelTrombose en kanker
Trombose en kanker lijken bijna onlosmakelijk met elkaar verbonden te zijn. Trombose en longembolie worden als één aandoening gezien, te weten veneuze trombo-embolie (VTE). Ondanks dat we steeds beter weten hoe trombose voorkomen kan worden, blijft dit ziektebeeld een belangrijke oorzaak van morbiditeit en mortaliteit. De verpleegkundige of verpleegkundig specialist kan een belangrijke rol vervullen bij de diagnose, behandeling, begeleiding en nazorg van de patiënt die...
Lees het artikelRadiologie en nucleaire geneeskunde: een dynamische afdeling met vele gezichten
Beeldvorming bij echo, MRI en nucleaire geneeskunde wordt op verschillende wijzen verkregen en behandeld. In dit artikel worden de meest voorkomende voorzorgsmaatregelen besproken om risico’s bij onderzoeken op Radiologie en Nucleaire geneeskunde in het algemeen te beperken. In het bijzonder de voorzorgsmaatregelen in verband met contrastnefropathie en een allergische reactie worden belicht.
Lees het artikelZelfmanagement bij borstkanker
Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel van de zorg voor borstkankerpatiënten. Het betekent dat een patiënt zelf de verantwoordelijkheid neemt om de lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van de diagnose en de behandeling in het dagelijks leven te dragen en te coördineren. 1,2 Zorgverleners hebben de taak om patiënten in dit proces te ondersteunen. 3,4 Door op de hoogte te zijn van de theoretische achtergrond en door praktische handreikingen toe te passen, is...
Lees het artikelAdvance care planning
Door middel van advance care planning (ACP) kunnen patiënten doelen en voorkeuren formuleren voor toekomstige medische behandelingen en zorg, deze doelen en voorkeuren bespreken met familie en zorgverleners, en eventuele voorkeuren vastleggen en indien nodig herzien. In dit artikel wordt ACP besproken aan de hand van een casus over een patiënt met de ziekte van Parkinson.
Lees het artikelDe ijzerstatus
Als de zorgverlener verstoring van het ijzermetabolisme wil uitsluiten dan wel aantonen, kan de ijzerstatus bepaald worden. Het lichaam heeft ijzer nodig voor het goed functioneren van hemoglobine. Voor het zuurstoftransport moet er voldoende ijzer beschikbaar zijn. Daarom is het belangrijk dat ijzer kan worden opgenomen en opgeslagen en is het nodig dat het transport van ijzer adequaat wordt uitgevoerd.
Lees het artikelOud en kanker, een kwetsbare combinatie?
Het inschatten van de mate van kwetsbaarheid van een patiënt is niet altijd even eenvoudig. Door gebruik te maken van meerdere meetinstrumenten is de kwetsbaarheid zichtbaar te maken en kunnen interventies worden toegepast om deze kwetsbaarheid te verminderen. Samen met de patiënt kunt u zo optimaal gebruikmaken van shared decision-making en goed onderbouwd een behandeltraject ingaan of juist afzien van behandeling. Dit vergt maatwerk, niemand is immers...
Lees het artikelWerking van het oor
In dit artikel worden de anatomie en fysiologie van het oor beschreven. Er wordt verder ingezoomd op wat geluid is en hoe dit door het oor verwerkt wordt. Conductieve en perceptieve slechthorendheid worden behandeld en de behandeling hiervan door middel van een luchtgeleidingshoortoestel.
Lees het artikelCRM-communicatie in de neonatale reanimatie
Een reanimatie van een pasgeborene is een zeer ingrijpende gebeurtenis: zowel voor de ouders als voor de betrokken hulpverleners. Gestructureerd handelen, communiceren en evalueren zijn daarbij belangrijke aandachtspunten. Communicatie door middel van Crew Resource Management (CRM) bevordert de vaardigheden die essentieel zijn voor een goede samenwerking en communicatie in acute medische situaties.
Lees het artikelPseudomyxoma peritonei (PMP)
Pseudomyxoma peritonei (PMP) is een zeer zeldzame aandoening die zich kenmerkt door mucineuse (slijmerige) ascites, meestal veroorzaakt door een geperforeerde mucocele van het appendix met hierin mucineus neoplasma (AMN). Door het zeldzame voorkomen, de atypische symptomen, de moeilijk te diagnosticeren ziekte en de specialistische behandeling, cytoreductive surgery (CRS) en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC), vraagt dit om expertise van alle betrokken zorgverleners.
Lees het artikelINTERMED bij complexe patiënten
Bij aankondiging lijkt de zorgvraag van meneer A. eenvoudig, een man op leeftijd met diarree. De situatie blijkt echter complexer en meer zorg, afstemming en tijd te vragen dan vooraf ingeschat, onder andere vanwege psychische en sociale problemen. Als team wilt u patiënten graag meteen de juiste zorg geven, maar hoe is snel en overzichtelijk te bepalen wat een patiënt nodig heeft?
Lees het artikelDe werking van het oog
In dit artikel wordt de werking van het oog besproken en voorkomende brekingsafwijkingen bij het scherpstellen van de ogen. De verschillen tussen bijziendheid, verziendheid en astigmatisme komen aan bod. Voor correctie van deze afwijkingen kan men binnen de optiekbedrijven terecht bij de opticien, de contactlensspecialist of de optometrist. Van deze beroepsgroepen is de optometrist een beschermde beroepsgroep volgens de Wet BIG.
Lees het artikelClaviculafractuur
Bewegen en sporten zijn gezond en zeker bij mooi weer gaan er weer veel wielrenners en mountainbikers de weg op en de velden in. Een keerzijde is dat het niet altijd zonder ongelukken gaat. Een sleutelbeenfractuur (claviculafractuur) is een veelvoorkomend letsel bij mountainbikers, wielrenners en fietsers met elektrische ondersteuning.
Lees het artikelBuikligging bij COVID-19-patiënten tijdens invasieve beademing
In december 2019 ontstond in Wuhan (China) een nieuw virus genaamd SARS-CoV-2, dat COVID-19 (coronavirus disease 2019) kan veroorzaken. Het virus veroorzaakt een bovensteluchtweginfectie, die zich in korte tijd ontwikkelt tot een longontsteking (pneumonitis) en uiteindelijk kan leiden tot het ‘acute respiratory distress’-syndroom (ARDS) en septische shock. Als andere meer traditionele manieren van beademen falen, wordt de patiënt bij de behandeling van ARDS in...
Lees het artikelAmylase
Amylase is een verteringsenzym. De normaalwaarde van amylase is < 100 U/L. Ongeveer 40-45% van de amylase wordt geproduceerd in de alvleesklier en 55-60% in de speekselklieren. Kleine hoeveelheden worden geproduceerd door de eileiders, testes, longen, schildklier, amandelen en sommige kwaadaardige neoplasmata. Verder kan het voorkomen in cystevloeistof, moedermelk, zweet en tranen. De nieren scheiden amylase uit (25%) en het mononucleaire fagocytensysteem verwijdert amylase...
Lees het artikelParathyreoïdhormoon (PTH)
In dit artikel gaat het over PTH, het parathormoon oftewel parathyreoïdhormoon. Het is een belangrijk hormoon dat wordt geproduceerd door de bijschildklieren. De meeste mensen hebben vier bijschildkliertjes. PTH is betrokken bij de calcium- en fosfaathuishouding in het bloed. PTH zorgt samen met vitamine D en calcitonine voor een adequate calcium- en fosfaatspiegel in het bloed.
Lees het artikelVerstoord bewustzijn
Wie kent niet de scènes uit de bekendste soapseries: de geliefde die opeens uit een coma ontwaakt. Gek genoeg is dit minder onwaarschijnlijk dan u denkt, want een coma duurt niet langer dan drie weken. Maar helemaal correct zijn die series natuurlijk niet. Een coma eindigt namelijk als een patiënt komt te overlijden of omdat hij/zij de ogen opendoet. Het openen van de ogen betekent alleen niet dat er sprake is van bewustzijn. In dit artikel behandelen we de vormen van verminderd...
Lees het artikelStatistiek: centrummaten, spreidingsmaten en betrouwbaarheidsinterval
Een belangrijk doel van statistiek is het ordenen en interpreteren van de verzamelde gegevens. In de beschrijvende statistiek gebruikt de onderzoeker de mogelijkheid om de verzamelde cijfers op een overzichtelijke manier weer te geven. Dit kan met behulp van centrummaten, spreidingsmaten en het betrouwbaarheidsinterval.
Lees het artikelAnalyse van invoering Spoed Interventie Systeem
Het Spoed Interventie Systeem (SIS) is in Nederlandse ziekenhuizen verplicht ingevoerd om de zorg voor de vitaal bedreigde patiënten te verbeteren. Heeft dit er nu voor gezorgd dat verpleegkundigen en artsen deze patiënten sneller herkennen en behandelen? Onderzoek laat zien dat het aantal reanimaties, ongeplande opnames op de Intensive care en het aantal sterfgevallen is afgenomen. Daarnaast zijn professionals tevreden met de invoering ervan.
Lees het artikelSeksueel geweld
Tegenwoordig zijn er in Nederland Centra voor Seksueel Geweld, waarin verschillende disciplines samenwerken en de zorg voor slachtoffers centraal staat. De centra doen forensisch-medisch onderzoek, leveren acute medische zorg gericht op preventie van zwangerschap en besmetting met seksueel overdraagbare aandoeningen. Ook leveren de centra acute psychologische zorg gericht op herstel en preventie van psychische stoornissen zoals een posttraumatische stressstoornis.
Lees het artikelPrematurenretinopathie
Prematurenretinopathie, oftewel retinopathy of prematurity (ROP), is in ontwikkelde landen de meest voorkomende oorzaak van vermijdbare blindheid op kinderleeftijd. 1 ROP is een aandoening van de netvliesbloedvaten van het te vroeg geboren kind. Door afwijkingen op de rand van het gevasculariseerde en avasculaire netvlies bestaat het risico op afname van kwaliteit van het netvlies, met in het ergste geval zelfs een netvliesloslating met blindheid tot gevolg.
Lees het artikelInflammatoir mammacarcinoom
Inflammatoir mammacarcinoom (IMC) of mastitis carcinomatosa is een vrij zeldzame vorm van borstkanker die vaak bij jongere vrouwen optreedt en een agressief beloop heeft. De klachten en verschijnselen worden besproken en welke behandelingen mogelijk zijn.
Lees het artikelIndicatie voor palliatieve sedatie bij patiënt in laatste levensfase
Patiënten kunnen in de terminale fase van hun leven symptomen hebben die als ondraaglijk lijden worden ervaren. Zo kunnen er symptomen zijn als pijn, benauwdheid, misselijkheid, braken, jeuk, onrust en angst. Dan kan palliatieve sedatie uitkomst bieden. Hiermee wordt het bewustzijn van een patiënt opzettelijk verlaagd. Doel is het lijden te verlichten en niet het leven te verkorten.
Lees het artikelImpact negatieve-druktherapie op kwaliteit van leven; samen beslissen
Negatieve-druktherapie (NDT) is een veelgebruikte wondbehandelmethode. Er is nog geen robuust bewijs voor de effectiviteit van NDT en vaak wordt de behandeling op verzoek van de patiënt voortijdig gestopt. Hierdoor wordt het nog belangrijker om de voorkeuren van patiënten met betrekking tot de behandelkeuze te onderzoeken. Wanneer zorgprofessionals op de hoogte zijn van deze voorkeuren, kunnen zij patiënten meer op maat informeren en het behandelgesprek voeren, rekening...
Lees het artikelAcute lymfatische leukemie bij kinderen
Bij acute lymfatische leukemie (ALL) verdringen maligne cellen het gezonde beenmerg. Dit kan leiden tot diverse symptomen zoals bleekheid, botpijn, hematomen en perioden met koorts. ALL is de meest voorkomende oncologische aandoening bij kinderen, 120 kinderen per jaar in Nederland. De diagnostiek en de hoogcomplexe zorg vinden plaats in een kinderoncologisch centrum en de laagcomplexe zorg in een shared carecentrum in de woonomgeving van het kind. Alle kinderen in Nederland worden behandeld...
Lees het artikelExtreem vroeg geboren… en dan?
De afgelopen jaren zijn er grote stappen gezet in de ontwikkelingen binnen de neonatologie. Sinds 2010 worden in Nederland kinderen actief opgevangen met een zwangerschapsduur vanaf 24 weken. 1,2 Deze vooruitgang gaat gepaard met een groter risico op overlijden en mogelijke gevolgen voor de ontwikkeling op langere termijn. 3 In dit artikel wordt de nadruk gelegd op de incidentie van handicaps bij extreem premature pasgeborenen, aandachtspunten ter bevordering van de hersenontwikkeling en...
Lees het artikelDe Cardiologische Zorgbrug
Van de cardiologische patiënten van 70 jaar en ouder die met een myocardinfarct of hartfalen worden opgenomen in het ziekenhuis, worden respectievelijk 20% en 25% binnen een halfjaar heropgenomen en is 10% en 22% na een halfjaar overleden. 1 Transmurale, multidisciplinaire zorg voor kwetsbare oudere cardiologische patiënten die met ontslag naar huis gaan, heeft de potentie om heropname en overlijden te reduceren. 2,3
Lees het artikelSteroïd-geïnduceerde bijnierschorsinsufficiëntie
Medicijnen die het hormoon cortisol (glucocorticoïden) bevatten hebben naast positieve effecten, zoals ontstekingsremmend en afweeronderdrukkend, een negatief effect, namelijk het risico op het uitvallen van de bijnierschors (steroïd-geïnduceerde bijnierschorsinsufficiëntie). Hierbij is het lichaam niet meer in staat voldoende cortisol aan te maken en kan er bij acute lichamelijke of emotionele stress een potentieel levensbedreigende situatie ontstaan (addisoncrisis)....
Lees het artikelPost-COVID en hyperbare zuurstoftherapie
Post-COVID is een relevant probleem voor de betrokken patiënten, hun sociaal netwerk en de maatschappij. Als verpleegkundige of verpleegkundig specialist kunt u in elk vakgebied met post-COVID-patiënten geconfronteerd worden. Door kennishiaten is er soms sprake van onbegrip voor of zelfs ontkenning van het ziektebeeld.
Lees het artikelDorst en polyurie
Er meldt zich een vrouw op de poli die dorstig is en klaagt over een droge mond. Ze drinkt tot vier liter water per dag. Wat is er aan de hand? Om tot de juiste diagnose te komen volgt een proces van klinisch redeneren. Wat is haar voorgeschiedenis? Welke medicatie gebruikt zij? Kan het aan de medicatie liggen? Wat zijn de oorzaken van dorst en veel drinken? Wat blijkt uit het lichamelijk onderzoek en welke aanvullende onderzoeken zijn nodig? Stap voor stap gaat u richting diagnose en...
Lees het artikelHigh risk medicatie
Het implementeren van het thema ‘High risk medicatie’, onderdeel van het Veiligheidsmanagementsysteem (VMS-)programma, is voor ziekenhuizen en de verpleegkundige beroepsgroep een dagelijkse uitdaging in een weerbarstige werkpraktijk. Uit de Centrale Medicatiefouten Registratie (CMR) blijkt dat er veel fouten gemaakt worden bij parenterale geneesmiddelen. 1 Vaak bij de toediening, die dikwijls door verpleegkundigen wordt gedaan. Om fouten en letsel te voorkomen en het aantal...
Lees het artikelHet syndroom van Charles Bonnet
Het syndroom van Charles Bonnet komt voor bij personen die zeer slechtziend of blind zijn. Zij kunnen complexe beelden waarnemen die er in werkelijkheid niet zijn, terwijl zij zich er terdege van bewust zijn dat de beelden niet echt zijn. Slechtziendheid komt vaak voor bij ouderen evenals dementie. Uit angst om voor dement of psychisch niet helemaal in orde aangezien te worden, durven mensen vaak niets te vertellen over deze hallucinaties.
Lees het artikelWat te doen of te laten bij patiënten met pijn of wonden?
Zorgprofessionals baseren hun zorgkeuzes steeds meer op het beschikbare bewijs om passende zorg te bieden. In 2017 hebben we ter ondersteuning de ‘Beter Laten’-lijst ontwikkeld. In dit artikel bespreken we het vervolg hierop, de ‘Beter Doen’- en ‘Beter Laten’-lijsten met aanbevelingen voor verpleegkundige pijn- en wondinterventies, die ingezet kunnen worden voor kwaliteitsverbetering in de praktijk.
Lees het artikelStoppen met roken en waarom dit met iedere patiënt besproken dient te worden
In dit artikel over stoppen met roken gaan we in op de Nederlandse situatie, richtlijnen en interventies en de specifieke gezondheidsrisico’s. Ook zal de gezondheidswinst aan bod komen die stoppen met roken oplevert. Verder aandacht voor de rol die de hulpverlener kan spelen bij het stoppen met roken.
Lees het artikelVragen naar een mening
Vragen naar de mening van patiënten of collega’s over een bepaald onderwerp is een veelgebruikte manier om gegevens te verzamelen in onderzoek. Er zijn verschillende manieren om naar een mening te vragen. De onderzoeker kan gebruikmaken van een schriftelijke vragenlijst, maar kan ook besluiten om zelf de mensen te ondervragen in een interview. Ondanks dat het interview tijdrovend is voor de onderzoeker, levert het veelzijdige informatie op en valt de keuze vaak om die reden op...
Lees het artikelProstaatcarcinoom
Prostaatkanker is vaak goed te behandelen, maar behandelingen hebben een grote impact op kwaliteit van leven. Voorlichting en begeleiding zijn van groot belang en de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist kan goed ingezet worden om draagkracht en draaglast in kaart te brengen en zo samen met de patiënt een behandelplan op te stellen.
Lees het artikelRouw in coronatijden
Het sterven van mensen tijdens de COVID-19-pandemie krijgt een heel andere dimensie. Door de beperkte bezoekregelingen van familieleden en vrienden en het verplichte afstand houden is er het risico dat mensen in eenzaamheid sterven. Professionele hulpverleners worden geconfronteerd met de extra belasting van beschermingsmaatregelen om onderlinge besmetting tegen te gaan. Bovendien staan ze voor de opdracht extra ondersteuning te bieden in de palliatieve periode. Dat heeft consequenties voor...
Lees het artikelPijnmeting bij de non-communicatieve patiënt
Het meten van pijn is soms al best lastig bij adequate, sprekende patiënten. De score wordt slecht begrepen, men vindt het moeilijk en het kost soms meer tijd dan dat het iets oplevert. Maar wat als de patiënt helemaal niet kan spreken? Of zelfs helemaal geen contact maakt met de buitenwereld?
Lees het artikelMarkeren in de palliatieve fase
Volgens de Dikke van Dale staat markeren voor aanduiden; het belang aangeven van. Bij markeren in de palliatieve fase wilt u aanduiden dat er een verandering plaatsvindt. Doelen van handelen en zorgverlening veranderen en een andere benadering gaat een rol spelen. Markeren doet u met het doel duidelijkheid te verkrijgen voor zowel patiënt, naasten als voor zorgverleners. Markeren vindt plaats op verschillende momenten in de palliatieve fase.
Lees het artikelComplex regionaal pijnsyndroom
Het complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) is bekend onder verschillende namen, zoals posttraumatische dystrofie, sudeck-dystrofie (genoemd naar de Duitse chirurg Paul Sudeck), en sympathische reflexdystrofie. In 1993 heeft de International Association for the Study of Pain (IASP) voorgesteld om de naam complex regionaal pijnsyndroom type 1 te gebruiken. Er werd oorspronkelijk een onderscheid gemaakt tussen crps 1 en 2 vanwege aantoonbaar zenuwletsel bij type 2. Verschillende recente...
Lees het artikelBeroepsgeheim is zo geschonden
Verpleegkundigen en andere beroepsgroepen in de zorg hebben beroepsgeheim; zij mogen geen informatie over de patiënt doorgeven aan anderen zonder toestemming van de patiënt. Of, anders geformuleerd, het beroepsgeheim verplicht de verpleegkundige te zwijgen over alles wat zij te weten komt als verpleegkundige. Maar in de praktijk gaat het nogal eens mis en wordt het beroepsgeheim, soms onbedoeld, geschonden.
Lees het artikelPositief taalgebruik in de gezondheidszorg
Wat kunt u zeggen tegen een angstige patiënt die het heel lastig vindt om een onderzoek te ondergaan? En hoe helpt u een huilend kind dat geprikt moet worden, dat eerder door hulpverleners heel stevig moesten worden vastgehouden? Dit artikel laat zien hoe u met het juiste taalgebruik een patiënt meer comfort kunt bieden. Het doel: minder stress voor patiënt en hulpverlener.
Lees het artikelNervusvagusstimulatie bij kinderen met epilepsie
Bij refractaire epilepsie komen epileptische aanvallen niet onder controle met anti-epileptica. Nervusvagusstimulatie (NVS) als aanvullende niet-medicamenteuze behandeling bij kinderen kan een uitkomst zijn naast het gebruik van medicatie om het aantal aanvallen, de hevigheid, de nasleep ervan en de kwaliteit van leven te verbeteren.
Lees het artikelMünchausen- 'by proxy'-syndroom
Jaarlijks zijn er in Nederland ruim 100.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. Bij kindermishandeling kan gedacht worden aan lichamelijke en geestelijke kindermishandeling, affectieve en lichamelijke verwaarlozing, kinderen die slachtoffer zijn van seksueel misbruik, huiselijk geweld of psychische mishandeling. Een minder voorkomende vorm van kindermishandeling is het Münchhausen-‘by-proxy’-syndroom (MBPS). Tegenwoordig spreken we liever over pediatric condition...
Lees het artikelPijnbehandeling zonder medicatie
De prevalentie van pijn na een operatie is hoog, waardoor de noodzaak om farmacologische pijnbehandeling zo breed mogelijk te ondersteunen met niet-farmacologische technieken toeneemt. Er is kwantitatief onderzoek met een kwalitatieve component gedaan naar het gebruik van niet-farmacologische technieken bij acute postoperatieve pijn vanuit verpleegkundig perspectief. Op basis hiervan is een richtlijn opgesteld die beschikbaar is ter ondersteuning van de pijnbehandeling.
Lees het artikelOverbelasting van mantelzorgers
Komt u als verpleegkundige, verzorgende of verpleegkundig specialist in aanraking met mantelzorgers, in de wijkzorg, het ziekenhuis, de zorginstelling, de arbodienst of op school? De richtlijn Mantelzorg geeft verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten handvatten om mantelzorgers tijdige en passende ondersteuning te bieden en daarmee overbelasting van mantelzorgers te signaleren, te voorkomen of te verminderen. De richtlijn is in het vierde kwartaal beschikbaar op...
Lees het artikelPijn op de borst
De meeste mensen hebben ooit pijn of een steek op de borst gehad. Een naar gevoel, waarbij al snel gedacht wordt aan hart- of longproblemen. Pijn op de borst kan echter verschillende oorzaken hebben. Het kan een symptoom zijn van een levensbedreigend probleem, zoals een hartinfarct, maar het kan ook een gevolg zijn van overbelaste spieren na inspaninning. In de praktijk is het soms moeilijk om de oorzaak van pijn op de borst te duiden. Zorgverleners kunnen met behulp van klinisch redeneren...
Lees het artikelBRMO-bestrijding in de langdurige zorg
Bijzonder resistente micro-organismen, oftewel BRMO, zijn micro-organismen die resistent zijn tegen de eerstekeuze antibiotica of tegen meerdere groepen antibiotica. Antibioticaresistentie is een dreigend volksgezondheidsprobleem. De vanuit volksgezondheidsperspectief meest belangrijke BRMO zijn de carbapenemaseproducerende Enterobacteriaceae (CPE). Andere belangrijke BRMO zijn MRSA (meticillineresistente Staphylococcus aureus) en VRE (vancomycineresistente Enterococcus). De bestrijding van...
Lees het artikelDe PICC
Een PICC is een centrale katheter die perifeer, meestal in de bovenarm wordt ingebracht. Voordeel van deze lijn is dat de katheter wel een jaar of langer kan blijven zitten, waardoor de patiënt niet elke keer opnieuw geprikt hoeft te worden. Het uiteinde van de katheter ligt centraal in de overgang van de vena cava superior naar het rechter atrium. Daardoor raakt het bloedvat minder snel geïrriteerd en kunnen irriterende vloeistoffen zoals cytostatica of totale parenterale voeding...
Lees het artikel'Beter Laten'-handelingen bieden ruimte voor 'gemiste zorg'
Verpleegkundigen ervaren een hoge werkdruk, maar doen ook dingen die zij eigenlijk niet zouden moeten doen. Daardoor blijven er andere dingen liggen. Wetenschappers hebben in samenwerking met Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland een lijst opgesteld van handelingen die verpleegkundigen eigenlijk niet meer zouden moeten doen: de Beter Laten-lijst.
Lees het artikelHet belang van goede mondgezondheid
Een slechte mondgezondheid kan resulteren in cariës (gaatjes) en tandvleesontstekingen. Minder bekend is dat een slechte mondgezondheid ook kan leiden tot een verslechtering van de algemene gezondheid. Er wordt steeds meer wetenschappelijk onderzoek gedaan naar aandoeningen in de mond in relatie tot aandoeningen in de rest van het lichaam en vice versa. In dit artikel worden de belangrijkste mondaandoeningen toegelicht en worden de (chronische) aandoeningen beschreven die geassocieerd...
Lees het artikelNazorg na COVID-19-infectie
Ondergewicht en functieverlies liggen op de loer bij een beperkte intake en verminderde activiteit tijdens en/of na ziekenhuisopname. Bij een COVID-19-infectie speelt ook dyspneu (kortademigheid) vaak een grote rol. Welke adviezen kunnen we geven bij dyspneu? Wanneer spreekt men van ondervoeding? Welke rol spelen de fysiotherapeut en de diëtist en hoe kunnen we ze inschakelen?
Lees het artikelWeefseldonatie in het ziekenhuis
Als verpleegkundige in een ziekenhuis kunt u te maken krijgen met het overlijden van patiënten. Vlak voor of na het overlijden gaat u samen met de arts na of iemand geschikt is als weefseldonor. Over welke weefsels hebben we het eigenlijk? Hoe verloopt dit proces? In dit artikel worden deze vragen aan de hand van een casus behandeld.
Lees het artikelGlucose
Glucose is brandstof voor het lichaam. Elke dag wordt de glucosewaarde tientallen keren in het bloed bepaald door patiënten zelf of door zorgverleners. In dit artikel staat glucose in de reeks over labwaarden centraal. In de cel wordt glucose verbrand om energie te verkrijgen of het wordt opgeslagen om later te gebruiken. Glucose komt in het lichaam door het eten van koolhydraten. De bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd onder invloed van de hormonen insuline en glucagon. De...
Lees het artikelDarmspoelen bij dwarslaesiepatiënten
Obstipatie en/of fecale incontinentie zijn een groot probleem voor dwarslaesiepatiënten. Een goed defecatiebeleid is daarom essentieel. Darmspoelen is een methode die ingezet kan worden om de stoelgang te reguleren. Het is goed aan te leren aan patiënt en zorgverlener(s), maar kent wel belangrijke absolute en relatieve contra-indicaties. Een goede training is essentieel om complicaties te voorkomen en therapietrouw te bevorderen.
Lees het artikelDiuretica
Diuretica worden frequent gebruikt in de eerste en tweede lijn. Er zijn verschillende groepen diuretica die gebruikt kunnen worden voor de behandeling van hypertensie, volumeproblemen, zoals hartfalen, of bij nierfunctiestoornissen. In de eerste lijn worden vooral de thiazidediuretica, de lisdiuretica en de kaliumsparende diuretica gebruikt, in de tweede lijn ook de osmotische diuretica. Een aparte status heeft spironolacton. Dit is een diureticum, maar ook een aldosteronantagonist (remmer)....
Lees het artikelInfectie van een prothese
Prothese-infecties (in het Engels prosthetic joint infection, PJI) zijn een van de meesternstige complicaties na plaatsing van een kunstgewricht. 1-3 Het aantal PJIs stijgt evenredig met de toename van het aantal gewrichtvervangende operaties. 2,4,5 Wondmanagement kan van grote invloed zijn op het voorkómen van postoperatieve wondproblemen zoals verlengde postoperatieve wondlekkage en PJIs. 6 Verpleegkundigen kunnen een sleutelrol vervullen in het uitvoeren en nastreven van...
Lees het artikelWerken met de Meldcode
Zorgprofessionals kunnen een belangrijke rol spelen bij het signaleren van en handelen bij vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. Om de zorgprofessional hierin te ondersteunen is sinds 2013 de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling van kracht.
Lees het artikelUrineresidu versus urineretentie
Urineretentie en urineresidu treden regelmatig op in de postoperatieve periode tijdens het ziekenhuisverblijf. Alhoewel retentie en residu op dezelfde manier kunnen worden opgespoord met de bladderscan en deze twee begrippen taalkundig op elkaar lijken, hebben ze een wezenlijk andere betekenis en behoeven dus ook een andere handelswijze van de verpleegkundige.
Lees het artikelFantoompijn na een beenamputatie
Fantoompijn is een veelvoorkomend probleem bij patiënten na een beenamputatie. Om fantoompijn in de verpleegkundige praktijk te herkennen, worden in dit artikel de kenmerken van en verschillen tussen fantoompijn, fantoomsensaties en stomppijn uitgelegd. De factoren die mogelijk van invloed zijn op het ontstaan en het beloop van fantoompijn komen hier ook bij aan bod. Het tweede gedeelte van het artikel is gericht op de (para)medische en verpleegkundige behandelmogelijkheden en...
Lees het artikelVerpleegsensitieve indicatoren voor excellente zorg
Inzicht in en verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg is essentieel voor het leveren en borgen van de kwaliteit van patiëntenzorg. Hoe krijgen we de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg echter inzichtelijk? Kunnen hiervoor indicatoren worden ingezet? Welke indicatoren zijn hiervoor dan het meest geschikt? Welk voordelen heeft dit inzicht voor patiënten en verpleegkundigen? Hoe kunnen verpleegkundigen en...
Lees het artikelArteriitis temporalis
Arteriitis temporalis is een vorm van vasculitis. Vasculitis is een verzamelnaam voor een groep ziektebeelden die worden gekenmerkt door ontsteking van de binnenwand van de bloedvaten. Arteriitis temporalis is een craniale uiting van reuscelarteriitis. Reuscelarteriitis, ontstoken bloedvaten, ontleent zijn naam aan de aanwezigheid van reuscellen, grote ontstekingscellen, die te zien zijn bij histologisch onderzoek van de arterie.
Lees het artikelDe charcotvoet
De charcotvoet is een van de mogelijke complicaties bij patiënten met diabetes mellitus. Een charcotvoet is een misvorming van de voet die ontstaat op basis van een uitgebreide gevoelsstoornis (neuropathie) aan de voet. Deze aandoening is vernoemd naar de Franse arts Charcot, die dit verschijnsel in 1882 voor het eerst beschreef. Een charcotvoet is in potentie een lidmaatbedreigende situatie, die kan leiden tot ernstige voetvervormingen, beperkingen en zelfs kan leiden tot...
Lees het artikelMultipele sclerose (MS)
Multipele sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte treft vooral jongvolwassenen: de diagnose wordt meestal tussen het 20e en 40e levensjaar gesteld. MS kan echter ook al op de kinderleeftijd ontstaan, of pas tot uiting komen na het 50e levensjaar. Het beloop van MS is voor iedereen anders.
Lees het artikelPSA en dan?
Op de polikliniek meldt zich een man met een verhoogd PSA. Hij heeft geen mictieklachten. Wat zijn de overwegingen geweest om een PSA te laten bepalen? Beseft hij de gevolgen van zijn beslissing en de keuzes die hij moet maken? Screening door middel van PSA geeft een risico-inschatting van de kans op prostaatkanker. Dit artikel beschrijft wat er gebeurt na een PSA-bepaling en neemt u mee in het diagnostisch traject met al zijn voor- en nadelen.
Lees het artikelLactaat en lactaatacidose
Lactaat heeft een belangrijke rol in het metabolisme. Het wordt gevormd door lichaamscellen bij het produceren van energie. Factoren en ziekten die ingrijpen op het metabolisme kunnen leiden tot een stapeling van lactaat. Het gevolg kan een levensbedreigende verzuring van het bloed zijn. Een goed begrip van de lactaathuishouding is van belang om afwijkingen in het lactaat te herkennen en tijdig te behandelen.
Lees het artikelSamen beslissen bij extreme vroeggeboorte
Bij dreigende extreme vroeggeboorte op de grens van levensvatbaarheid mogen ouders meebeslissen over wat te doen als de baby inderdaad geboren wordt: actieve opvang met intensivecarebehandeling, of palliatieve comfort care. Het was niet goed bekend hoe deze counseling het beste kon plaatsvinden. Onderzoek in de afgelopen jaren heeft geleid tot een landelijke aanbeveling en keuzehulp.
Lees het artikelLong COVID en psychische klachten
Een op de acht Nederlanders houdt langdurige klachten na een besmetting met COVID-19. Bij long COVID komen ook vaak psychische klachten als angst en depressie voor. Copingstrategieën kunnen bij long COVID niet effectief blijken, waardoor psychische klachten versterken. Erkenning van de klachten, multidisciplinaire samenwerking in de keten en adequate behandeling kunnen ervoor zorgen dat mensen kunnen herstellen.
Lees het artikelDe vaccinatiegraad van het Rijksvaccinatieprogramma in Nederland
Vaccineren is een van de meest effectieve manieren om mensen tegen ernstige infectieziekten te beschermen en om uitbraken van deze ziekten te voorkómen. In Nederland worden kinderen gevaccineerd via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). De vaccinatiegraad van het RVP is al jaren hoog, maar is de afgelopen jaren afgenomen. Hoe komt dit? En waarom is het behoud van een hoge vaccinatiegraad belangrijk?
Lees het artikelDe verpleegkundige die rouwt
Verpleegkundigen proberen in hun werk een balans te vinden tussen afstand en nabijheid. De begeleiding van patiënt en naasten en het zien van lijden, rouwen en sterven van patiënten kunnen ook invloed hebben op de verpleegkundige zelf. Met name op emotioneel gebied wordt veel van de verpleegkundige gevraagd.
Lees het artikelAcute neurologie
Moeilijk uit de woorden kunnen komen, afhangende mondhoek en verlammingsverschijnselen van arm en/of been van een lichaamshelft. De meeste mensen zullen dit herkennen als een beroerte of cerebrovasculair accident. Maar wat is nu eigenlijk een cerebrovasculair accident en is het altijd wel zo goed te herkennen als hiervoor beschreven?
Lees het artikelEen ontevreden cliënt: een klacht wat nu?
Een cliënt dient een klacht tegen u in. Hij vindt dat er iets niet goed is gegaan en wil horen dat hij gelijk heeft en wil herhaling voorkomen. Als zorgverlener/ zorginstelling neemt u een klacht altijd serieus. Een klacht is een belangrijk signaal en een kans om een ontevreden cliënt te veranderen in een tevreden cliënt en zorg te verbeteren.
Lees het artikelMedicatie bij systolisch hartfalen
Hartfalen is een snelgroeiend probleem voor de volksgezondheid met een geschatte prevalentie van > 37,7 miljoen personen wereldwijd.1 De prevalentie en incidentie van hartfalen zijn hoog, 20-30% van de bevolking krijgt gedurende het leven te maken met hartfalen. Hartfalen blijft een dodelijke ziekte: slechts 35% overleeft vijf jaar na de eerste diagnose.2 Medicatie is de hoeksteen van de behandeling van hartfalen. Inmiddels zijn er vier medicatiegroepen die de mortaliteit, het aantal...
Lees het artikelTorsade de pointes
Torsade de pointes (TdP) is een vorm van ventriculaire tachycardie die wordt gekenmerkt door een typisch elektrocardiogram (ecg-)patroon, waarbij het QRS-complex als een golfbeweging draait om de iso-elektrische basislijn van het ecg. Torsade de pointes is Frans en betekent ‘draaien van de punten’ en verwijst naar de veranderende as van de QRS-complexen. TdP kan leiden tot ventrikelfibrilleren en plotse hartdood als het niet snel wordt behandeld. In dit artikel bespreken we de...
Lees het artikelSteekproef en selectie in een onderzoek
Het doel van wetenschappelijk onderzoek is op basis van waarnemingen in de praktijk algemene uitspraken te doen over de werkelijkheid. De onderzoeker wil generaliseren, zodat de getrokken conclusies gelden voor de hele groep. Meestal ondervraagt de onderzoeker echter niet alle mensen, maar slechts een beperkt aantal. Bij het interpreteren van de conclusies is het belangrijk je af te vragen of deze ook gelden voor alle mensen.
Lees het artikelPrikkelbaredarmsyndroom
Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende darmziekte in Nederland. PDS kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar PDS en de behandelmogelijkheden. De verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen voor de patiënt het verschil maken en bijdragen aan verbetering van kwaliteit van leven!
Lees het artikelPreoperatieve voedingszorg
Om herstel van een operatie zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen, moeten patiënten met (of met risico op) ondervoeding vóór de operatie al in een betere voedingstoestand worden gebracht. Hiertoe worden alle chirurgische patiënten gescreend op het risico van ondervoeding tijdens het bezoek op de polikliniek. Patiënten met (of risico van) ondervoeding krijgen extra voedingszorg aangeboden. In dit artikel beschrijven we een systematisch literatuuroverzicht naar...
Lees het artikelDecubituszorg volgens de nieuwe richtlijn
De nieuwe herziene richtlijn Decubitus is sinds 1 maart 2021 beschikbaar. Dit artikel beschrijft de belangrijkste aspecten bij de besluitvorming voor de preventie en behandeling van decubitus door zorgverleners. In eerdere artikelen werd het ontwikkelproces van de richtlijn beschreven en werden aanwijzingen gegeven voor de implementatie van de richtlijn.
Lees het artikelOorzaken van enkeloedeem
Oedeem, met name in de onderste extremiteiten, is een veelvoorkomend symptoom. Door bijkomende klachten, zoals een zwaar gevoel in de benen en pijn, kan het een grote impact hebben op het dagelijks leven. Enkeloedeem kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, variërend van immobiliteit tot maligniteiten. In dit artikel wordt het pathofysiologisch mechanisme achter oedeemvorming toegelicht evenals enkele belangrijke oorzaken van enkeloedeem.
Lees het artikelAutonome dysreflexie bij dwarslaesie
Autonome dysreflexie is een complicatie die kan optreden bij patiënten met een dwarslaesie. Het belangrijkste symptoom is acute, bonzende hoofdpijn, die het gevolg is van een sterk verhoogde bloeddruk. Als er niet op tijd wordt ingegrepen, kan dit tot een levensbedreigende situatie leiden. Kennis, diagnostiek en adequaat handelen zijn van essentieel belang voor de hulpverlener van patiënten met een dwarslaesie.
Lees het artikelMyasthenia gravis
Myasthenia gravis (MG) is een goed behandelbare auto-immuunziekte van de neuromusculaire overgang. De aandoening wordt gekenmerkt door wisselende, inspanningsgebonden spierzwakte. Het verloop van de ziekte kan grillig zijn en is moeilijk te voorspellen. Bij een myasthene crisis is er sprake van respiratoire insufficiëntie. Direct ingrijpen door het ondersteunen van de ademhaling en intensiveren van de behandeling is in dat geval noodzakelijk.
Lees het artikelPrimaire spontane pneumothorax
Bij een primaire spontane pneumothorax (PSP) is er lucht aanwezig in de pleuraholte zonder aanwijzingen voor een onderliggende longziekte. Dit is de medische term voor een klaplong. De PSP komt voornamelijk voor bij slanke, lange mannen. Roken is de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van een PSP.
Lees het artikelOxycodonverslaving
Het gebruik van opioïden, waaronder oxycodon, is een bewezen effectieve methode in de pijnbestrijding van zowel acute als chronische pijn. Behalve de positieve effecten bij bestrijden van pijn is bekend dat er een verslavingsrisico bestaat bij chronisch gebruik van opioïden en er dus daarmee afhankelijkheid en tolerantie kunnen optreden. In de verslavingszorg wordt de afhankelijkheid van oxycodon als verslavingsprobleem behandeld in samenwerking met de pijnspecialist. In dit...
Lees het artikelCreatinine en eGFR als maat voor de nierfunctie
De belangrijkste taak van de nieren is het bloed te zuiveren van afvalstoffen en daarbij de zouten en zuurgraad in balans te houden. Met behulp van een creatininebepaling in het serum kan een geschatte glomerulaire filtratiesnelheid worden berekend als maat voor de nierfunctie. In dit artikel zal besproken worden hoe deze waarde geïnterpreteerd dient te worden. Ook de oorzaken en gevolgen van een gestoorde nierfunctie komen aan bod.
Lees het artikelPijn door opioïden, reden voor palliatieve sedatie?
Pijn bij kanker wordt in veel gevallen behandeld met opioïden. Er moet rekening mee worden gehouden dat ook opioïden nadelige effecten hebben. Behalve de bekende bijwerkingen kan opioïd-geïnduceerde hyperalgesie (OIH) ontstaan. Omdat dit probleem niet altijd herkend wordt, kan de pijn als refractair symptoom gezien worden en wordt op basis hiervan vaak palliatieve sedatie gestart. 1 Deze pijn is echter met de juiste aanpak wel goed te behandelen.
Lees het artikelEndometriose: meer dan pijn tijdens de menstruatie
Endometriose is een gynaecologische aandoening waarbij weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt zich buiten de baarmoeder bevindt. Dit kan op verschillende locaties zijn, zoals op het buikvlies dat de buikholte bekleedt (het peritoneum), in de eierstokken of bij de blaas en/of darmen, maar ook op het middenrif. Dit weefsel kan veel pijn en/of verklevingen veroorzaken. De aandoening openbaart zich in de vruchtbare levensfase.
Lees het artikelBlaaskanker – alles over de neoblaas
In dit artikel komt aan bod wat een neoblaas is en welke interventies belangrijk zijn om in te zetten als verpleegkundige. Het aanleggen van een neoblaas heeft zowel lichamelijke als mentale gevolgen voor patiënten. Besproken wordt welke impact blaaskanker en de behandeling daarvan hebben op de patiënt.
Lees het artikel