Zoeken
123 resultaten voor Evidence-based nursing gevonden
Pyramide van evidence
Evidence-based practice betekent dat klinische beslissingen het best genomen kunnen worden door klinische expertise te integreren in het beslissingsproces. Dat betekent dat de zorgprofessional zijn kennis op het vakgebied op peil moet houden. Het zoeken naar literatuur en het beoordelen van die literatuur op de aard van het geleverde bewijs behoort tot de competenties van alle zorgprofessionals en dus ook tot die van de verpleegkundige. Voor het zoeken naar onderzoeksliteratuur kunt u...
Lees het artikelToepassing nieuwe evidence-based richtlijn op casus acute wond
Patiënten met een acute wond die is ontstaan na trauma of een chirurgische ingreep, kunnen vanaf nu behandeld worden volgens de evidence-based richtlijn Wondzorg.1 Uniformiteit en doelmatigheid van de behandeling en verzorging van deze patiënten, zullen tot snellere wondgenezing leiden, minder pijn, minder infecties en lagere kosten. Vijf knelpunten in de huidige wondzorg zijn door experts vastgesteld. Vervolgens zijn deze beantwoord met informatie uit wetenschappelijke...
Lees het artikelEvidence-based behandeling van donorplaatsen na split-skin grafting
Voorraadkasten liggen vol met allerlei verbandmaterialen en de wondzorgmarkt is continu in beweging. Wekelijks verschijnen er nieuwe verbandmaterialen op de markt met veelbelovende resultaten. Voor deze resultaten blijkt een stevige wetenschappelijke onderbouwing echter vaak te ontbreken.
Lees het artikelWetenschappelijk onderzoek, EBP en kwaliteitsverbetering: silo’s of synergie?
De afgelopen decennia is enorm veel wetenschappelijk onderzoek gedaan en zijn de resultaten steeds sneller beschikbaar. Toch verloopt implementatie van nieuwe kennis in de praktijk nog traag. 1 Hierdoor krijgt een groot aantal mensen nog steeds niet de best beschikbare behandeling of zorg. 2,3 Dit inzicht heeft ertoe geleid dat er steeds meer nadruk is komen te liggen op implementatie. In het kader hiervan wordt vaak gesproken over evidence-based practice (ebp) en kwaliteitsverbetering....
Lees het artikelAudit en feedback voor evidence-based zorg
Van 2014 tot 2016 steeg het aantal indicatoren in de Nederlandse ziekenhuizen van 1.360 naar 1.551, een toename van 14%. 1 Met de komst van het elektronisch patiëntendossier is de verwachting dat het aantal kwaliteitsmetingen nog verder zal toenemen. 2 Hoe zorgen we ervoor dat al deze metingen resulteren in betere, evidence-based zorg voor de patiënt?
Lees het artikelDe betekenis van de randomised controlled trial (rct) voor de ontwikkelingvan een kennisdomein
Bij evidence-based practice gaat het om het nemen van klinische beslissingen op basis van het best beschikbare bewijs, oftewel een causale samenhang tussen een interventie en het effect daarvan op een kenmerk van patiënten. Er zijn verschillende soorten onderzoek mogelijk. We kunnen een onderscheid maken op basis van de aard van de gegevens die verzameld worden. Dan spreken we van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Maar we kunnen ook een onderscheid maken op basis van de...
Lees het artikel'Beter Laten'-handelingen bieden ruimte voor 'gemiste zorg'
Verpleegkundigen ervaren een hoge werkdruk, maar doen ook dingen die zij eigenlijk niet zouden moeten doen. Daardoor blijven er andere dingen liggen. Wetenschappers hebben in samenwerking met Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland een lijst opgesteld van handelingen die verpleegkundigen eigenlijk niet meer zouden moeten doen: de Beter Laten-lijst.
Lees het artikelImpact negatieve-druktherapie op kwaliteit van leven; samen beslissen
Negatieve-druktherapie (NDT) is een veelgebruikte wondbehandelmethode. Er is nog geen robuust bewijs voor de effectiviteit van NDT en vaak wordt de behandeling op verzoek van de patiënt voortijdig gestopt. Hierdoor wordt het nog belangrijker om de voorkeuren van patiënten met betrekking tot de behandelkeuze te onderzoeken. Wanneer zorgprofessionals op de hoogte zijn van deze voorkeuren, kunnen zij patiënten meer op maat informeren en het behandelgesprek voeren, rekening...
Lees het artikelImplementeren van EBP op een verpleegafdeling
In steeds meer ziekenhuizen wordt er gewerkt aan de implementatie van het evidence-based practice (EBP) gedachtegoed of evidence-based (be)handelingen in de dagelijkse klinische praktijk. Dit wordt zowel vanuit de Nederlandse overheid, accreditatieorganen als vanuit de beroepsorganisaties gestimuleerd.
Lees het artikelInterventies voor medicatieveiligheid, wetenschappelijk en acceptabel?
Medicatiefouten komen veel voor en verpleegkundigen zijn daar vaak bij betrokken. Allerlei interventies om medicatieveiligheid te verhogen zijn al bedacht. Deze worden in meer of mindere mate daadwerkelijk toegepast in de praktijk en zijn tevens in meer of mindere mate wetenschappelijk onderzocht.
Lees het artikelBetere continuïteit van zorg voor IC-patiënten
Per dag worden er in Nederland ruim 200 patiënten opgenomen op een Intensive Care (IC). In eerste instantie is IC-zorg erop gericht om te overleven. In Nederland leveren we hoogwaardige zorg op de IC, met als resultaat dat 90% van de patiënten overleeft na een IC-opname. Dit maakt ook dat we steeds meer aandacht kunnen hebben voor kwaliteit van overleven. Wat de gevolgen zijn voor patiënten en familie van een IC-opname en hoe we die gevolgen voor hen kunnen verbeteren en hoe...
Lees het artikelRichtlijnen
Multidisciplinaire richtlijnen zijn niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg. Richtlijnen ondersteunen evidence-based werken, waarbij de beste beschikbare wetenschappelijke literatuur wordt gecombineerd met de expertise van de professional en de expertise en voorkeuren van patiënten. Richtlijnen staan boven in de piramide van evidence (nog boven systematische reviews), maar dit gaat alleen op als het een richtlijn van goede kwaliteit betreft. Om de methodologische kwaliteit van...
Lees het artikelCentraal veneuze katheter
Centraal veneuze katheters (CVK) worden onder andere gebruikt om vocht of medicatie langdurig toe te dienen, zowel bij volwassenen als bij kinderen. Een van de meest voorkomende complicaties bij het gebruik van een CVK is een kathetergerelateerde infectie. Om de kans op een dergelijke infectie te verminderen, is er een aantal evidence-based richtlijnen opgesteld.
Lees het artikelGedragsproblemen bij mensen met dementie
Gedragsproblemen komen vaak voor bij mensen met dementie en kunnen leiden tot vervroegde opname in verpleeghuizen. Gedragsproblemen zijn alle gedragingen van de patiënt die door de patiënt en/of zijn omgeving als moeilijk hanteerbaar worden ervaren. De volgende gedragsproblemen komen vaak voor: agitatie, angst, apathie, depressie, hallucinaties en wanen, ontremming en slapeloosheid. Na een zorgvuldige analyse van de situatie waarin het gedrag zich voordoet, kan een plan op maat...
Lees het artikelStemrecht voor patiënten
Een minder bekend onderdeel van evidence-based werken is het betrekken van de situatie en voorkeur van de patiënt bij de besluitvorming rondom de zorg van die patiënt. Dit houdt in dat de voor- en nadelen van medische en verpleegkundige interventies met de patiënt worden besproken, zodat hij of zij kan meedenken en zelfs meebeslissen over wat er gaat gebeuren. In dit artikel worden begrippen verduidelijkt en enkele voorbeelden en handvatten gegeven hoe deze gedeelde...
Lees het artikelMorbide obesitas
Morbide obesitas is een chronische ziekte die in de westerse wereld epidemische vormen aanneemt. Bij deze ziekte vindt er een stapeling plaats van het overtollig lichaamsvet in het lichaam. Dit kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen waarbij het metabool syndroom (insulineresistentie die kan resulteren in diabetes mellitus 2, verstoring van serumlipiden (cholesterol en vetzuren) en hypertensie) een belangrijke oorzaak is. Daarnaast hebben patiënten die lijden aan morbide...
Lees het artikelHet belang van het meten van pijn voor de postoperatieve pijnbehandeling
Postoperatieve pijn komt vaak voor en heeft negatieve gevolgen voor de patiënt. Dit artikel geeft u evidence-based handvatten om pijn multidimensioneel te meten en te monitoren na het inzetten van effectieve pijnbehandeling. Hiermee vermindert u de symptoomlast bij de patiënt en toont u verpleegkundig leiderschap ten aanzien van de kwaliteit en veiligheid van zorg aan patiënten na een operatie.
Lees het artikelPraktijkgericht onderzoek
Praktijkgericht onderzoek richt zich op kennis- en inzichtontwikkeling voor praktische problemen waar zorgprofessionals in de praktijk tegenaan lopen. Met deze vorm van onderzoek worden producten en concrete oplossingen voor praktijkproblemen ontworpen die toegepast en getest worden in de dagelijkse praktijk. In dit artikel wordt een voorbeeld gegeven van een wetenschappelijk onderzoek dat kan voortkomen uit een praktisch probleem waarmee zorgprofessionals in de praktijk te maken hebben....
Lees het artikelWat te doen of te laten bij patiënten met pijn of wonden?
Zorgprofessionals baseren hun zorgkeuzes steeds meer op het beschikbare bewijs om passende zorg te bieden. In 2017 hebben we ter ondersteuning de ‘Beter Laten’-lijst ontwikkeld. In dit artikel bespreken we het vervolg hierop, de ‘Beter Doen’- en ‘Beter Laten’-lijsten met aanbevelingen voor verpleegkundige pijn- en wondinterventies, die ingezet kunnen worden voor kwaliteitsverbetering in de praktijk.
Lees het artikelStatistische basisbegrippen
Het implementeren van nieuwe interventies in de verpleegkundige praktijk vraagt naast vaardigheden gericht op planning en organisatie, begrip van verplegingswetenschappelijk onderzoek. Verplegingswetenschappelijk onderzoek kan plaatsvinden met verschillende typen designs, waarbij iedere opzet zijn eigen kenmerken heeft. Interventieonderzoek is waarschijnlijk het meest relevant voor de verpleegkundige praktijk. Daarom worden in dit artikel de belangrijkste begrippen en effectmaten uit...
Lees het artikelPlaatsing elektroden tijdens cardioversie bij atriumfibrilleren
Elke dag rijzen er vragen over de uitvoering van zorg. Dat is goed, want evidence-based practice (EBP) kan helpen de vragen te beantwoorden. Veel verpleegkundigen weten echter niet goed hoe te beginnen. Dit artikel geeft hopelijk wat handvatten. Een Cardiac Care Unit (CCU-)verpleegkundige heeft EBP toegepast om de verpleegkundige zorg te evalueren en te komen tot gezamenlijke besluitvorming.
Lees het artikelBeter slapen zonder medicatie!
Goede slaap is belangrijk voor het herstel van de patiënt, zowel lichamelijk als psychisch. Verpleegkundigen spelen een belangrijke rol in de zorg voor goede slaapkwaliteit van patiënten in het ziekenhuis. Verpleegkundigen kunnen het initiatief nemen om slaapmedicatie te bespreken met de arts of niet-medicamenteuze interventies inzetten, zoals meer aandacht voor slaaphygiëne of het aanbieden van oordopjes en een oogmasker.
Lees het artikelEBP: de betekenis van significantie
In de vakliteratuur worden talloze begrippen en termen gebruikt. Maar wat betekenen die nu precies? In dit artikel is er aandacht voor het begrip ‘signifi cantie’, een begrip in onderzoeksartikelen en een term uit de statistiek. Ook begrippen die met signifi cantie te maken hebben komen aan bod, zoals de p-waarde, de nulhypothese en de praktische relevantie.
Lees het artikelDe rol van negatieve-druktherapie bij preventie van wondinfecties
Per jaar vinden wereldwijd ruim 250 miljoen grote chirurgische ingrepen plaats. In Nederland zijn dat er 1,5 miljoen. 1 Meestal verloopt het herstel goed, maar dat is niet vanzelfsprekend. Patiënten met hun wonden staan bloot aan vele potentiële gevaren. Infectie van de chirurgische wond is een van de belangrijkste complicaties. Verpleegkundige zorg is van invloed op deze complicatie en dus zijn wondinfecties verpleegsensitieve indicatoren. Een wondinfectie heeft een enorme impact...
Lees het artikelDoelgericht meten in de verpleegkundige zorg
De aandacht voor meten in de huidige gezondheidszorg is toegenomen, omdat we steeds meer voor de uitdaging staan om betaalbare zorg te leveren, die evidence-based is en aansluit bij de wensen en behoeften van de patiënt. ‘Meten is weten’ is hierbij een veelgehoorde uitdrukking. Maar meten is geen doel op zichzelf. Het is belangrijk dat een meting zinvol is en dat deze op het goede moment gedaan wordt, met een geschikt meetinstrument. Meten moet een lust zijn en geen last,...
Lees het artikelSnelle diagnostiek, behandeling en preventie bij een TIA
Jaarlijks krijgen ongeveer 54.000 patiënten in Nederland een ‘transient ischaemic attack’ (TIA). Kenmerkend voor de TIA is het voorbijgaande karakter van de neurologische uitvalsverschijnselen, die veroorzaakt worden door een tijdelijke verstoring van de bloedvoorziening van de hersenen. Epidemiologische en demografische ontwikkelingen zorgen voor een stijging van de incidentie van de TIA. Het belang van het zorgproces is dus groot. Onbehandeld is het risico op een recidief...
Lees het artikelPassende zorg
Het onderwerp ‘Beter Laten’ krijgt al een paar jaar aandacht, toch blijkt dat verpleegkundigen en verzorgenden nog steeds dagelijks overbodige handelingen uitvoeren. Het achterwege laten van deze handelingen bespaart tijd voor zorgverleners en leed bij de patiënt. De in 2017 ontwikkelde ‘Beter Laten’ lijst is nu geüpdatet en uitgebreid met ‘Beter Doen’ aanbevelingen om meer passende zorg te bieden.
Lees het artikelPreoperatieve voedingszorg
Om herstel van een operatie zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen, moeten patiënten met (of met risico op) ondervoeding vóór de operatie al in een betere voedingstoestand worden gebracht. Hiertoe worden alle chirurgische patiënten gescreend op het risico van ondervoeding tijdens het bezoek op de polikliniek. Patiënten met (of risico van) ondervoeding krijgen extra voedingszorg aangeboden. In dit artikel beschrijven we een systematisch literatuuroverzicht naar...
Lees het artikelKwalitatief onderzoek, vis of aap?
Kwalitatief onderzoek geeft de onderzoeker de kans om uiteenlopende vragen te beantwoorden. Kwalitatieve methoden zijn onder meer geschikt om theorieën te vormen, doorleefde ervaringen in kaart te brengen en subjectieve fenomenen gedetailleerd te onderzoeken. Dit artikel bespreekt de uitgangspunten van kwalitatief onderzoek, methodologische aspecten en geeft een voorbeeld van kritische beoordeling aan de hand van een wetenschappelijke publicatie.
Lees het artikelPijn meten bij de mechanisch beademde ICU-patiënt
Hoe meet een zorgprofessional op een valide en betrouwbare manier pijn bij mechanisch beademde kritiek zieke patiënten op een intensive care (ICU) die niet zelf kunnen aangeven of ze pijn hebben? Dit artikel gaat niet alleen in op welk meetinstrument aan te bevelen is voor de praktijk, maar ook op de wetenschappelijke weg die gevolgd is om tot deze aanbeveling te komen.
Lees het artikelHet AlfaBet van de aCute zorg
De gebruikelijke manier om tot een diagnose te komen is een uitgebreide anamnese gevolgd door lichamelijk onderzoek, eventueel aanvullend onderzoek en de formulering van een werkdiagnose met differentiaaldiagnoses. Indien er sprake is van een stabiele situatie, is dit een beproefde methode. Er zijn echter situaties dat deze methode niet geschikt is, situaties waarin er sprake is van een acute bedreiging van de gezondheid van een patiënt. Een goede klinische blik is vaak voldoende om te...
Lees het artikelPatiëntparticipatie in de zorg
Patiëntparticipatie en familieparticipatie zijn belangrijk om persoonsgerichte essentiële zorg te kunnen leveren. De huidige zorgprofessionals in het ziekenhuis zijn nog onvoldoende voorbereid op samenwerken met patiënten en familie. 1 Patiëntparticipatie betekent niet alleen uitgenodigd worden om te participeren aan de zorg en besluitvorming over de eigen zorg, maar ook aan de ontwikkeling en uitvoering van onderzoek en het vormgeven en uitvoeren van onderwijs. Shared...
Lees het artikelOverbelasting van mantelzorgers
Komt u als verpleegkundige, verzorgende of verpleegkundig specialist in aanraking met mantelzorgers, in de wijkzorg, het ziekenhuis, de zorginstelling, de arbodienst of op school? De richtlijn Mantelzorg geeft verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten handvatten om mantelzorgers tijdige en passende ondersteuning te bieden en daarmee overbelasting van mantelzorgers te signaleren, te voorkomen of te verminderen. De richtlijn is in het vierde kwartaal beschikbaar op...
Lees het artikelNieuwe Richtlijn verpleegkundige zorg bij de ziekte van Parkinson
Parkinsonpatiënten krijgen te maken met veel uiteenlopende problemen, die een grote impact hebben op het dagelijks functioneren van de patiënt en zijn naasten. De zorg voor parkinsonpatiënten en hun naasten is complex en vraagt om gespecialiseerde verpleegkundigen en verzorgenden. Met deze verpleegkundige zorg bij parkinsonpatiënten bestaat veel ervaring in de klinische praktijk, maar tot op heden is er nog weinig internationale wetenschappelijke evidentie. In Nederland...
Lees het artikelAnalyse van invoering Spoed Interventie Systeem
Het Spoed Interventie Systeem (SIS) is in Nederlandse ziekenhuizen verplicht ingevoerd om de zorg voor de vitaal bedreigde patiënten te verbeteren. Heeft dit er nu voor gezorgd dat verpleegkundigen en artsen deze patiënten sneller herkennen en behandelen? Onderzoek laat zien dat het aantal reanimaties, ongeplande opnames op de Intensive care en het aantal sterfgevallen is afgenomen. Daarnaast zijn professionals tevreden met de invoering ervan.
Lees het artikelPericarditis en pericardvocht
Pericarditis is een ontsteking van het pericard. Dit zijn de vliezen die rond het hart zitten, ook wel het hartzakje genoemd. Het pericard zorgt ervoor dat het hart vrij kan bewegen tijdens de systole en de diastole. Het hartzakje, gevuld met pericardvocht, zit als een stootkussen om het hart heen. Pericarditis kan mild verlopen, waarbij patiënten lichte pijn op de borst en koorts ervaren. Maar het kan ook een ernstiger beloop hebben, waarbij een grote hoeveelheid pericardvocht de...
Lees het artikelTherapietrouw na een hoornvliestransplantatie
Jaarlijks worden er in Nederland zo’n duizend hoornvliestransplantaties uitgevoerd. Om afstoting van het hoornvlies tegen te gaan, druppelen deze patiënten de ogen meerdere malen per dag, gedurende een jaar na de transplantatie. Daarvoor krijgen zij uitleg en instructies van de verpleegkundigen. Hoe therapietrouw zijn deze patiënten eigenlijk en wat kun je doen om de therapietrouw te bevorderen?
Lees het artikelKlinisch-wetenschappelijk onderzoek
Om de hoge kwaliteit van de patiëntenzorg in stand te houden en verder te verbeteren is medisch-wetenschappelijk onderzoek onmisbaar. In veel ziekenhuizen worden de verpleegkundigen in toenemende mate betrokken bij klinisch-wetenschappelijk onderzoek. Dit kan onderzoek zijn naar nieuwe medicijnen, naar nieuwe combinaties van medicijnen, een operatietechniek of naar een nieuwe behandelmethode.
Lees het artikelMet spoed van de pijn af
Acute pijn en trauma zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Patiënten met een trauma ervaren pijn, maar de duur en intensiteit hoeven niet gelijk te zijn aan de ernst van de weefselbeschadiging. Bij binnenkomst op de Spoedeisende Hulp (SEH) heeft 91% van de patiënten pijn en 85% van de ongevalspatiënten verlaat de SEH met pijn, veelal met matige tot ernstige pijn. Er is een nieuwe richtlijn ontwikkeld voor pijnbehandeling in de keten van spoedzorg. Hierin staan...
Lees het artikelDroge ogen
Droge ogen of klachten van droge ogen worden in verband gebracht met het ouder wordende oog. De verminderde werking van de traanklier zorgt voor minder productie van traanvocht. De 65-plussers vormen de grootste groep mensen met klachten van droge ogen. De laatste jaren zijn droge ogen echter een veel vaker gehoord probleem. Dit artikel gaat in op de verschillende klachten die door droge ogen worden veroorzaakt.
Lees het artikelPijn meten bij patiënten met verbale beperkingen
Verpleegkundigen en verzorgenden meten dagelijks pijn bij diverse groepen patiënten, jong en oud. Pijnmeting blijft niet alleen beperkt tot de bekende groep postoperatieve patiënten met acute pijn, maar wordt in toenemende mate ook uitgevoerd bij patiënten met chronische pijn, zoals patiënten met een oncologische of neurologische aandoening. De pijnmeting wordt meestal gedaan met behulp van de Numeric Rating Scale (NRS). Voor jonge (preverbale) kinderen is de NRS geen...
Lees het artikelAdvance care planning op het juiste moment
Iedere patiënt moet kwalitatief hoogstaande zorg ontvangen, die past bij zijn voorkeuren, ook aan het einde van het leven. Advance care planning is een vorm van gespreksvoering waarin voorkeuren voor zorg en behandeling worden verhelderd en gedeeld met betrokkenen. Patiëntervaringen met advance care planning en praktische implicaties voor zorgverleners staan centraal in dit artikel.
Lees het artikelDe verpleegkundige aspecten van orale mucositis
Wist u dat 2,5% van de Nederlandse bevolking behandeld wordt voor kanker en dat er jaarlijks 74.500 patiënten de diagnose kanker te horen krijgen? 1 Afhankelijk van het soort kanker en de uitgebreidheid van de ziekte kan de behandeling bestaan uit een operatie, bestraling, chemotherapie, hormonale behandeling, immuuntherapie, stamceltransplantatie of een combinatie van deze behandelingen. Als gevolg van de directe effecten van cytostatica of radiotherapie op alle sneldelende...
Lees het artikelPreoperatieve voedingszorg door verpleegkundigen
Door preoperatieve screening herkennen verpleegkundigen ondervoeding bij hun patiënt. Bij ondervoeding is aanvullende voedingszorg nodig om de voedingsstatus te verbeteren voor een beter herstel van de operatie. Een verpleegkundige interventie met vijf activiteiten werd geëvalueerd op haalbaarheid en effectiviteit in een cluster-gerandomiseerde pilotstudie. Patiënten die de verpleegkundige voedingsinterventie kregen bleken vaker te voldoen aan hun energie- en eiwitbehoefte.
Lees het artikelIntraveneuze toegang
Het grootste deel van de jaarlijks ruim drie miljoen patiënten met een ziekenhuisopname krijgt een intraveneuze toegangsweg. Toch zijn zorgprofessionals zich niet altijd bewust van de keuzemogelijkheden en risico’s zoals een bacteriëmie of necrose. Beslismodellen voor zowel plaatsing en verwijderen als het vergroten van kennis kunnen patiënten leed besparen, zo bleek uit een evidence-based 'quality improvement'-project in Bernhoven.
Lees het artikelOnderzoek doen, en dan….
Het belang van evidence-based practice door verpleegkundigen groeit. Verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten krijgen in hun opleiding te maken met het uitvoeren van (wetenschappelijk) onderzoek. In de praktijk blijkt het uitvoeren van onderzoek lastig, doordat er weinig tijd is naast de primaire taak van zorgverlening en het aanvragen van een subsidie een tijdrovende klus is. Het schrijven van een onderzoeksvoorstel is nog geen garantie voor het verkrijgen van een subsidie. Daarvoor...
Lees het artikelFamilieparticipatie in de perioperatieve zorg
In het ziekenhuis worden mantelzorgers nog nauwelijks betrokken bij de zorg en zijn zij veelal niet voorbereid op hun actieve rol na ontslag. Familieparticipatie is een principe dat past in de huidige tendens waar patiënten en familie meer invloed hebben op hun zorgproces, oftewel Family Centered Care (FCC). De huidige zorgprofessionals in het ziekenhuis zijn nog onvoldoende voorbereid op de samenwerking met mantelzorgers. Het is belangrijk dat zij hierin vaardig worden, omdat vanuit de...
Lees het artikelRichtlijn ‘End-of-life care bij IC-patiënten, de verpleegkundige zorg’
Op de intensive care (IC) overlijden regelmatig patiënten, bij 90% wordt van tevoren besloten de behandeling te staken. End-of-life care (EOLC) beslaat het totale (zorg)proces vanaf de beslissing om de behandeling te staken tot aan de nazorg aan naasten van overleden IC-patiënten. In januari 2014 is de evidence-based richtlijn End-of-life care bij IC-patiënten, de verpleegkundige zorg gepubliceerd. Deze richtlijn biedt IC-verpleegkundigen handvatten in de zorg voor de...
Lees het artikelVerpleegkundige overdracht
In de zorg wordt op vele momenten informatie overgedragen, niet alleen tussen afdelingen en zorginstellingen maar ook tussen diensten. De overdracht is een risicomoment waarin essentiële informatie verloren kan gaan, met grote gevolgen voor de patiëntveiligheid. Een zorgvuldige overdracht van zowel informatie als verantwoordelijkheid is noodzakelijk om de patiëntveiligheid en continuïteit van de zorg te kunnen garanderen. Uit onderzoek naar fouten bleek dat deze...
Lees het artikelInflammatoir mammacarcinoom
Inflammatoir mammacarcinoom (IMC) of mastitis carcinomatosa is een vrij zeldzame vorm van borstkanker die vaak bij jongere vrouwen optreedt en een agressief beloop heeft. De klachten en verschijnselen worden besproken en welke behandelingen mogelijk zijn.
Lees het artikelInjecteren
Het geven van injecties is een voorbehouden handeling. Beroepsbeoefenaren die bevoegd en bekwaam zijn mogen deze handeling uitvoeren, nadat een arts er opdracht voor heeft gegeven. Subcutane injecties worden toegediend in het onderhuidse vetweefsel, waar de vloeistof langzaam wordt opgenomen. Intramusculaire injecties gaan direct in het spierweefsel en de vloeistof komt snel in de bloedsomloop. Voor beide typen injecties geldt een aantal voorkeurslocaties, waar de kans op het beschadigen...
Lees het artikelHet lezen en beoordelen van een RCT
In de randomised clinical trial (ook wel Randomised Controlled Trial of RCT genoemd) wordt er gewerkt met verschillende groepen (experimentele, controle- en/of placebogroep) die een interventie of behandeling ondergaan. Vervolgens kijkt de onderzoeker wat het effect is van de interventies in beide groepen en bepaalt het verschil. Door de gecontroleerde opzet heeft een RCT een hoge mate van bewijskracht in de ‘piramide van evidence’. Vandaar dat zorgverleners...
Lees het artikelDe verpleegkundige die rouwt
Verpleegkundigen proberen in hun werk een balans te vinden tussen afstand en nabijheid. De begeleiding van patiënt en naasten en het zien van lijden, rouwen en sterven van patiënten kunnen ook invloed hebben op de verpleegkundige zelf. Met name op emotioneel gebied wordt veel van de verpleegkundige gevraagd.
Lees het artikelHartschade na borstkanker
Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Door de ontwikkeling van verbeterde opsporingstechnieken en nieuwe oncologische behandelingen zijn de overlevingskansen de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd. Mede door de verbeterde overleving zijn nadelige effecten (op de lange termijn) van oncologische behandelingen op hart en vaten meer zichtbaar geworden. Afhankelijk van risicofactoren en het type behandeling kan tot 30% van de borstkankerpatiënten last krijgen...
Lees het artikelDe inzet van familie op de IC
Delirium is een veelvoorkomend probleem op de intensive care (IC) en gerelateerd aan een slechtere uitkomst voor de patiënt. Omdat ongeveer een derde van de IC-patiënten belast is met de negatieve gevolgen van delirium, is het toepassen van preventieve maatregelen op de IC noodzakelijk. De huidige richtlijnen benadrukken het belang van niet-medicamenteuze strategieën, waarin verpleegkundigen een centrale rol spelen.
Lees het artikelExcellente verpleegkundige werkomgeving
Het aantal (capaciteit) en de kennis en ervaring (capabiliteit) van verpleegkundigen nemen niet in dezelfde mate toe als de ontwikkelingen in de patiëntenzorg van de beroepsgroep vragen. Daardoor ontstaat bezorgdheid over verslechtering van de kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg. Een mogelijke oplossing is het creëren van een positieve en innovatieve werkomgeving, die verpleegkundigen aantrekt en behoudt en hen in staat stelt excellente zorg te leveren.
Lees het artikelFecale incontinentie
Patiënten met een inflammatory bowel disease (IBD) hebben vaak klachten van buikpijn en (bloederige) diarree. Patiënten moeten soms rennen naar het toilet of het toilet wordt niet op tijd gehaald. Bij ongewenst verlies van ontlasting spreken we over fecale incontinentie (FI). Dit artikel gaat in op de prevalentie van FI bij oudere patiënten met IBD, het effect op de kwaliteit van leven, het belang van het bespreekbaar maken van FI en mogelijke interventies bij FI.
Lees het artikelTrombocytentransfusie: profylactisch of alleen therapeutisch?
Hematologiepatiënten kunnen door de ziekte of behandeling met chemotherapie te maken krijgen met trombocytopenie (lage aantallen bloedplaatjes). Om bloedingen te voorkomen geeft de verpleegkundige een trombocytentransfusie (TT), zodra de trombocyten te laag worden. Is dit de beste benadering of kun je bij volwassen patiënten wachten met transfusie tot er tekenen van bloeding zijn?
Lees het artikelVerpleegsensitieve indicatoren voor excellente zorg
Inzicht in en verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg is essentieel voor het leveren en borgen van de kwaliteit van patiëntenzorg. Hoe krijgen we de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg echter inzichtelijk? Kunnen hiervoor indicatoren worden ingezet? Welke indicatoren zijn hiervoor dan het meest geschikt? Welk voordelen heeft dit inzicht voor patiënten en verpleegkundigen? Hoe kunnen verpleegkundigen en...
Lees het artikelStatistiek: centrummaten, spreidingsmaten en betrouwbaarheidsinterval
Een belangrijk doel van statistiek is het ordenen en interpreteren van de verzamelde gegevens. In de beschrijvende statistiek gebruikt de onderzoeker de mogelijkheid om de verzamelde cijfers op een overzichtelijke manier weer te geven. Dit kan met behulp van centrummaten, spreidingsmaten en het betrouwbaarheidsinterval.
Lees het artikelInfectie van een prothese
Prothese-infecties (in het Engels prosthetic joint infection, PJI) zijn een van de meesternstige complicaties na plaatsing van een kunstgewricht. 1-3 Het aantal PJIs stijgt evenredig met de toename van het aantal gewrichtvervangende operaties. 2,4,5 Wondmanagement kan van grote invloed zijn op het voorkómen van postoperatieve wondproblemen zoals verlengde postoperatieve wondlekkage en PJIs. 6 Verpleegkundigen kunnen een sleutelrol vervullen in het uitvoeren en nastreven van...
Lees het artikelPijnmeting bij de non-communicatieve patiënt
Het meten van pijn is soms al best lastig bij adequate, sprekende patiënten. De score wordt slecht begrepen, men vindt het moeilijk en het kost soms meer tijd dan dat het iets oplevert. Maar wat als de patiënt helemaal niet kan spreken? Of zelfs helemaal geen contact maakt met de buitenwereld?
Lees het artikelOp weg naar minder pijn bij volwassen patiënten met brandwonden
Adequate pijnbestrijding is een essentieel onderdeel van de behandeling van patiënten met brandwonden, omdat dit bijdraagt aan een snellere genezing en de kans op late gevolgen zoals posttraumatisch stress kan verminderen. Om het pijnbestrijdingsbeleid te kunnen evalueren, is het meten van pijn van groot belang. Pijnmeting wordt het best uitgevoerd met behulp van de meest geschikte pijnmeetinstrumenten. Voor volwassenen die in staat zijn een zelfrapportage van pijn te geven is...
Lees het artikelLivemuziek als interventie
Meaningful Music in health Care (MiMiC) is in 2016 ontstaan uit een samenwerking tussen de afdeling Chirurgie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en het lectoraat Lifelong Learning in Music (LLM) van het Prins Claus Conservatorium van de Hanze Hogeschool Groningen. Twee, op het oog, totaal verschillende werelden die op verschillende fronten complementair aan elkaar blijken te zijn en samen iets kunnen betekenen voor de patiënt.
Lees het artikelVermijden van ziekenhuisopname nabij het levenseinde; de rol van verpleegkundigen
Ongeveer de helft van de patiënten, die niet onverwacht overlijden, wordt in de laatste drie levensmaanden opgenomen in het ziekenhuis. De meeste mensen willen in deze periode juist thuisblijven en daar ook overlijden. Ria de Korte-Verhoef beschrijft in haar promotieonderzoek vijf strategieën om ziekenhuisopname nabij het levenseinde te vermijden.1 Verpleegkundigen spelen hierbij een belangrijke rol.
Lees het artikelPijnbehandeling zonder medicatie
De prevalentie van pijn na een operatie is hoog, waardoor de noodzaak om farmacologische pijnbehandeling zo breed mogelijk te ondersteunen met niet-farmacologische technieken toeneemt. Er is kwantitatief onderzoek met een kwalitatieve component gedaan naar het gebruik van niet-farmacologische technieken bij acute postoperatieve pijn vanuit verpleegkundig perspectief. Op basis hiervan is een richtlijn opgesteld die beschikbaar is ter ondersteuning van de pijnbehandeling.
Lees het artikelVragen naar een mening
Vragen naar de mening van patiënten of collega’s over een bepaald onderwerp is een veelgebruikte manier om gegevens te verzamelen in onderzoek. Er zijn verschillende manieren om naar een mening te vragen. De onderzoeker kan gebruikmaken van een schriftelijke vragenlijst, maar kan ook besluiten om zelf de mensen te ondervragen in een interview. Ondanks dat het interview tijdrovend is voor de onderzoeker, levert het veelzijdige informatie op en valt de keuze vaak om die reden op...
Lees het artikelSteekproef en selectie in een onderzoek
Het doel van wetenschappelijk onderzoek is op basis van waarnemingen in de praktijk algemene uitspraken te doen over de werkelijkheid. De onderzoeker wil generaliseren, zodat de getrokken conclusies gelden voor de hele groep. Meestal ondervraagt de onderzoeker echter niet alle mensen, maar slechts een beperkt aantal. Bij het interpreteren van de conclusies is het belangrijk je af te vragen of deze ook gelden voor alle mensen.
Lees het artikelRespons
Iedere (verpleegkundige) onderzoeker herkent het wel: je bent enthousiast begonnen met het onderzoeken van een vraagstelling. De (digitale) vragenlijsten zijn zorgvuldig samengesteld en na het verzenden naar de respondenten begint het lange wachten. Helaas worden maar weinig vragenlijsten ingevuld teruggestuurd. Wat is er misgegaan? Ondanks dat de laatste jaren steeds vaker gebruik wordt gemaakt van digitale vragenlijsten, reageren respondenten niet of nauwelijks. Wat is hiervan het gevaar...
Lees het artikelFitter door de nacht
Het werken in de nachtdienst heeft, zowel fysiek als psychisch, een negatieve invloed op de gezondheid van verpleegkundigen. Een aantal interventies kan de negatieve invloed van het werken in de nachtdienst beperken. Powernaps, lichttherapiebrillen, blauwlicht-filterende brillen en een uitgebalanceerd voedingspatroon kunnen gevoelens van slaperigheid en vermoeidheid verminderen. Daarbij kan de reactietijd, het probleemoplossend vermogen en de (werk)tevredenheid in de nachtdienst vergroot...
Lees het artikelZorgzwaarte, ons een zorg?
Al decennia gebruiken verpleegkundigen zorgzwaarte om uit te drukken hoe hoog de werklast in de patiëntenzorg is op de afdeling, maar wat is zorgzwaarte precies en wat is de zin en onzin van het gebruik van zorgzwaarte door en voor verpleegkundigen? Zorgzwaarte is een begrip voor personeelsplanning, opnameplanning of patiënttoewijzingen op de verpleegafdeling. Met andere woorden, het wordt gebruikt om zorgvraag (zorgvraag van de patiënt) en zorgaanbod (het personeel) op elkaar...
Lees het artikelBetter in, Better out
Een derde van de ouderen loopt na cardiochirurgie in het ziekenhuis complicaties op. Oudere patiënten moeten worden voorbereid op een ziekenhuisopname met cardiochirurgie. Dat blijkt uit recent onderzoek van de Hogeschool Utrecht en de Universiteit Utrecht in samenwerking met de Isala Klinieken in Zwolle, het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein en het UMC Utrecht. Een dergelijke voorbereiding in de wachttijd tot de ziekenhuisopname gebeurt nog nauwelijks. Intussen loopt 36%...
Lees het artikelHet niet-pluisgevoel
Spoed Interventie Teams (SIT) worden meestal opgeroepen op basis van afwijkende vitale functies. Verpleegkundigen herkennen verslechtering echter vaker door een niet-pluisgevoel dan op basis van routinematig meten van vitale functies. Het niet-pluisgevoel kan lastig onder woorden te brengen zijn. Uit literatuuronderzoek blijkt dat aan het niet-pluisgevoel verschillende signalen ten grondslag liggen, die zijn samengevat in negen indicatoren opgenomen in de...
Lees het artikelVerpleegkundige diagnostiek
Verpleegkundige diagnostiek kent vandaag de dag een sterk toenemende interesse. Dit heeft te maken met een aantal recente veranderingen; bijvoorbeeld dat het nu een verpleegkundige taak is om in de wijk de indicatiestelling te doen. Ook de komst van het elektronisch zorgdossier draagt aan de toegenomen belangstelling bij. Daarbinnen spelen ‘eenheid van taal’ en de intersectorale zorgoverdracht een rol en maken het noodzakelijk dat verpleegkundigen nauwkeurig...
Lees het artikelHoe schrijf ik een systematische review?
In een systematische review van de literatuur worden verschillende onderzoeksartikelen met elkaar vergeleken, om op een wetenschappelijk verantwoorde manier een conclusie te kunnen trekken. Dit mondt uiteindelijk uit in een beoordeling van het gevonden bewijs voor een interventie en aanbevelingen voor het praktisch handelen. In dit artikel worden de verschillende stappen bij het schrijven van een systematische review nader toegelicht.
Lees het artikelBewegen tijdens ziekenhuisopname
Fysieke inactiviteit tijdens de ziekenhuisopname leidt tot onnodige fysieke achteruitgang en vergroot de kans op complicaties. Dit resulteert in een langere opnameduur en een verminderde zelfredzaamheid zowel in het ziekenhuis als thuis. Desondanks liggen patiënten bijna de gehele ziekenhuisopname in bed. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat patiënten minder in bed blijven liggen? En wat kunt u als verpleegkundige doen om patiënten te laten bewegen?
Lees het artikelIC-delirium
Delirium is een acute psycho-organische stoornis, gekenmerkt door de A-B-C-kenmerken. Een delirium op de IC komt zeer frequent voor en de gevolgen zijn ernstig. Als patiënten niet standaard worden gescreend, worden vele deliriumpatiënten gemist. Om patiënten te screenen op een delirium worden de Intensive Care Delirium Screening Checklist (ICDSC) en de Confusion Assessment Method-ICU (CAM-ICU) aanbevolen. De preventieve maatregelen...
Lees het artikelOrthostatische hypotensie
Het is van belang orthostatische hypotensie op een adequate en gestandaardiseerde wijze te bepalen, gebaseerd op wetenschappelijke literatuur. Door wetenschappelijke literatuur te integreren in de praktijk is het voor verpleegkundigen mogelijk om evidencebased practice (EBP) toe te passen in de dagelijkse verpleegkundige zorg. In dit artikel wordt ingegaan op het op de juiste manier bepalen van orthostatische hypotensie en de weg hiernaartoe.
Lees het artikelSeks en intimiteit in de spreekkamer: medisch of privédomein?
Borstkanker is een ziekte die het leven van een vrouw volledig kan ontregelen. De behandeling van borstkanker kan ook impact hebben op seks en intimiteit. De vraag die beantwoord wordt in dit artikel is, of er een noodzaak is om seks en intimiteit aan te kaarten in een medisch gesprek. Om tot een antwoord te komen wordt eerst gekeken naar de wens van artsen en patiënten om het gesprek aan te gaan en ten slotte wordt er onderzocht welke interventies aangeboden kunnen worden op het gebied...
Lees het artikelTranssfenoïdale resectie hypofyseadenoom
Patiënten met een hypofyseadenoom kunnen een breed scala aan symptomen ervaren, die impact hebben op het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven. De zorg voor deze patiënten, die een chirurgische behandeling ondergaan, vereist een multi- en interdisciplinaire aanpak. De verpleegkundige en verpleegkundig specialist hebben een belangrijke signalerende, uitvoerende en behandelfunctie in deze zorg.
Lees het artikelDyspneu in de palliatieve fase
Dyspneu komt veel voor in de palliatieve fase van hartfalen, COPD en kanker. Het komt voor bij 35% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, bij 94% van de patiënten met een gevorderd stadium van COPD en bij 72% van de patiënten met een gevorderd stadium van hartfalen.1 Dyspneu heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven en gaat bijna altijd gepaard met angst. Ernstige benauwdheid is niet alleen voor de patiënt een angstige ervaring, maar ook voor zijn...
Lees het artikelOrale mucositis ten gevolge van chemotherapie
Orale mucositis is een complicatie die kan optreden na de behandeling voor kanker. Het is al langer bekend dat deze complicatie kan ontstaan na chemotherapie of radiotherapie. Bij de nieuwere behandelingen voor kanker, de zogeheten doelgerichte therapie of targeted therapies, treedt ook regelmatig de complicatie orale mucositis op. Orale mucositis is een ontstekingsreactie van de slijmvliezen in de mond. Deze ontstekingsreactie leidt, mede onder invloed van lokale factoren als...
Lees het artikelKlinisch redeneren bij acute buikpijn bij volwassenen
Acute buikpijn is een aandoening die (op de Spoedeisende Hulp) aandacht en vaak directe behandeling vereist. Acute buikpijn kan veroorzaakt worden door een infectie, ontsteking, vasculaire occlusie of obstructie. Veelal gaat het gepaard met klachten zoals plotseling opkomende pijn met bijbehorende misselijkheid en/of braken.
Lees het artikelAdviezen voor veilig slapen ter preventie wiegendood
Jaarlijks worden er in Nederland tien tot vijftien gevallen van wiegendood gemeld. Dit is een duidelijke daling ten opzichte van jaren geleden, maar wellicht dat dit aantal nog minder kan door goede voorlichting aan ouders. Het is voor professionals die met zuigelingen werken belangrijk om de huidige richtlijn Preventie Wiegendood en de adviezen voor veilig slapen te kennen. Bestaande adviezen blijven gelden: rugligging, geen blootstelling aan sigarettenrook, niet samen in één...
Lees het artikelOuderen en visuele beperkingen
In het verpleeghuis zijn de bewoners meestal ondergebracht op verschillende afdelingen. Iedere afdeling huisvest twintig tot dertig bewoners. Soms zijn de afdelingen ingedeeld naar zorgzwaarte van de bewoners, maar meestal wonen er op een afdeling bewoners met verschillende zorgbehoeften bij elkaar. Wel wordt er vaak een onderscheid gemaakt in psychogeriatrische afdelingen, somatische afdelingen, revalidatie en dagbehandeling.
Lees het artikelNiet-medicamenteuze interventies ter vermindering van postoperatieve pijn
Pijn is een evolutionair nuttig signaal dat in de perioperatieve periode bestreden moet worden, omdat het negatieve gevolgen heeft voor het herstel van de patiënt. Helaas zijn de beschikbare medicamenteuze opties voor pijnbestrijding beperkt en gaan zij gepaard met bijwerkingen die ook negatieve gevolgen hebben voor het herstel na een operatie. In dit artikel worden verschillende niet-medicamenteuze interventies besproken die kunnen worden toegepast met als doel pijn en...
Lees het artikelComplicaties van de perifere intraveneuze infuuscanule
Complicaties bij een perifere intraveneuze infuuscanule (iv-canule) komen veel voor en kunnen zeer ernstige gevolgen hebben. Er bestaat in Nederland nog geen richtlijn voor infuuszorg. Ziekenhuizen hanteren verschillende protocollen. De belangrijkste spelregels op een rij.
Lees het artikelDe slimme pleister tijdens COVID-19
De slimme pleister verstuurt elke twee minuten gegevens betreffende de ademhaling, hartslag en axillaire temperatuur via het netwerk naar de applicatie. Indien de grenswaarden afwijken, krijgt de verpleegkundige een melding. Vervolgens worden de metingen van het afgelopen uur geopend (ook wel de trend genoemd) en zo nodig wordt direct actie ondernomen. Door de monitoring op afstand wordt de patiëntveiligheid vergroot, wat een positief effect heeft op het vroegtijdig inzetten van...
Lees het artikelExtravasatie van intraveneuze geneesmiddelen
Extravasatie van intraveneuze geneesmiddelen kan, afhankelijk van het geneesmiddel, ernstige permanente (cosmetische) schade voor de patiënt opleveren als niet tijdig correct gehandeld wordt. Dit artikel beschrijft hoe u extravasatie kunt herkennen, welke preventiemaatregelen er zijn en geeft een overzicht van de te ondernemen acties bij extravasatie van verschillende soorten medicatie.
Lees het artikelEen dialysepatiënt op de verpleegafdeling
Voor de ene verpleegkundige is het dagelijkse kost, maar voor de ander een zeldzaamheid: een patiënt op de afdeling die moet (gaan) dialyseren. Wat gebeurt er bij dialysebehandelingen en welke rol hebben verpleegkundigen en/of zorgverleners hierbij?
Lees het artikelPost-COVID en hyperbare zuurstoftherapie
Post-COVID is een relevant probleem voor de betrokken patiënten, hun sociaal netwerk en de maatschappij. Als verpleegkundige of verpleegkundig specialist kunt u in elk vakgebied met post-COVID-patiënten geconfronteerd worden. Door kennishiaten is er soms sprake van onbegrip voor of zelfs ontkenning van het ziektebeeld.
Lees het artikelPijn bij pasgeborenen
Tot aan het eind van de jaren tachtig was de heersende overtuiging dat pasgeborenen geen pijn konden voelen. In Nederland is de intensieve zorg voor pasgeborenen gecentreerd in de acht academische centra en twee niet-academische ziekenhuizen. In dit artikel wordt ingegaan op de stand van zaken op het gebied van verpleegkundig, maar ook medisch pijnmanagement.
Lees het artikelEen vluchteling met PTSS
In dit artikel wordt in het bijzonder aandacht besteed aan posttraumatische stresstoornis (PTSS) bij de vluchteling. Er wordt beschreven waaruit de PTSS-klachten kunnen bestaan, hoe u daarmee als verpleegkundige in de dagelijkse praktijk kunt omgaan en welke de specifi eke aandachtspunten zijn bij een vluchteling. Ook de behandelmogelijkheden bij PTSS wordt kort toegelicht.
Lees het artikelHart- en vaatziekten bij vrouwen
Hart- en vaatziekten zijn verantwoordelijk voor een op de vijf sterfgevallen in Nederland en daarmee een van de grootste doodsoorzaken. Binnen de hart- en vaatziekten is er sinds een paar jaar aandacht voor het feit dat mannen en vrouwen zich verschillend kunnen presenteren, niet altijd dezelfde behandeling ondergaan en een verschillende prognose kunnen hebben. De verschillen die gezien worden zijn te verklaren aan de hand van genderverschillen die sociocultureel bepaald zijn en...
Lees het artikelSeksueel geweld
Tegenwoordig zijn er in Nederland Centra voor Seksueel Geweld, waarin verschillende disciplines samenwerken en de zorg voor slachtoffers centraal staat. De centra doen forensisch-medisch onderzoek, leveren acute medische zorg gericht op preventie van zwangerschap en besmetting met seksueel overdraagbare aandoeningen. Ook leveren de centra acute psychologische zorg gericht op herstel en preventie van psychische stoornissen zoals een posttraumatische stressstoornis.
Lees het artikelNazorg na COVID-19-infectie
Ondergewicht en functieverlies liggen op de loer bij een beperkte intake en verminderde activiteit tijdens en/of na ziekenhuisopname. Bij een COVID-19-infectie speelt ook dyspneu (kortademigheid) vaak een grote rol. Welke adviezen kunnen we geven bij dyspneu? Wanneer spreekt men van ondervoeding? Welke rol spelen de fysiotherapeut en de diëtist en hoe kunnen we ze inschakelen?
Lees het artikelPijn op de borst
De meeste mensen hebben ooit pijn of een steek op de borst gehad. Een naar gevoel, waarbij al snel gedacht wordt aan hart- of longproblemen. Pijn op de borst kan echter verschillende oorzaken hebben. Het kan een symptoom zijn van een levensbedreigend probleem, zoals een hartinfarct, maar het kan ook een gevolg zijn van overbelaste spieren na inspaninning. In de praktijk is het soms moeilijk om de oorzaak van pijn op de borst te duiden. Zorgverleners kunnen met behulp van klinisch redeneren...
Lees het artikelReanimatie in het ziekenhuis
Een reanimatie in het ziekenhuis is geassocieerd met hoge mortaliteit. Hoewel professionele hulpverlening snel ter beschikking is, verschilt de patiëntenpopulatiedie reanimatiebehoeftig is wezenlijk van de groep die buiten het ziekenhuis een circulatiestilstand krijgt. Verbetering van de uitkomst lijkt te vinden in het optimaliseren van teamtraining van reanimatievaardigheden, evaluatie en de identificatie van risicogroepen.
Lees het artikelHet syndroom van Charles Bonnet
Het syndroom van Charles Bonnet komt voor bij personen die zeer slechtziend of blind zijn. Zij kunnen complexe beelden waarnemen die er in werkelijkheid niet zijn, terwijl zij zich er terdege van bewust zijn dat de beelden niet echt zijn. Slechtziendheid komt vaak voor bij ouderen evenals dementie. Uit angst om voor dement of psychisch niet helemaal in orde aangezien te worden, durven mensen vaak niets te vertellen over deze hallucinaties.
Lees het artikelVulvaire lichen planus
Vulvaire klachten werden lange tijd beschouwd als een ongepast onderwerp om over te spreken. Het gevolg hiervan is dat vulvaire klachten de afgelopen decennia minder aandacht kregen. De laatste jaren heeft hierin een verandering plaatsgevonden. Binnen de huidige gezondheidszorg zien huisartsen steeds vaker vrouwen met klachten in het vulvaire gebied. Voor een groot deel worden deze klachten door de huisarts behandeld. Soms is er een doorverwijzing nodig naar een ziekenhuis, vooral bij...
Lees het artikelNaadlekkage na colorectale operatieve ingreep
Maligne en benigne afwijkingen in de dikke darm of het rectum kunnen aanleiding zijn voor colorectale chirurgie. De meest voorkomende complicaties zijn na(bloedingen), wondinfecties en naadlekkages. Een naadlekkage is een ernstige chirurgische complicatie met een hoge morbiditeit en mortaliteit. Wanneer het behandelteam en de patiënt op de hoogte zijn van de risicofactoren voor, tijdens en na de operatie, kunnen daarvoor patiëntgerichte interventies en controles worden ingezet. Het...
Lees het artikelTrombocyten
In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat nu de trombocyt centraal. Functies en afwijkingen in de stollingsfactoren komen later aan de orde. De trombocyten of bloedplaatjes behoren tot de vaste bestanddelen van het bloed en worden gemaakt in het beenmerg. De trombocyten zijn samen met de stollingsfactoren verantwoordelijk voor de stolling en antistolling van het bloed. 1 Aan de ene kant moet het bloed voldoende vloeibaar of ontstold zijn om de organen van zuurstof en...
Lees het artikel(Ont)Regel de Zorg: Patiëntveiligheid voorop!
Herkent u dat ook? Veel afspraken en protocollen die u tijdens uw werk moet volgen? Al jaren wordt er gewerkt aan het verbeteren van de patiëntveiligheid. De huidige, vaak complexe, inrichting en regelgeving vragen van verpleegkundigen om vanuit hun professionaliteit deze regels met een open blik onder de loep te nemen en daarbij oog te houden voor kwaliteit van de patiëntenzorg.
Lees het artikelZelfmanagement bij borstkanker
Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel van de zorg voor borstkankerpatiënten. Het betekent dat een patiënt zelf de verantwoordelijkheid neemt om de lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van de diagnose en de behandeling in het dagelijks leven te dragen en te coördineren. 1,2 Zorgverleners hebben de taak om patiënten in dit proces te ondersteunen. 3,4 Door op de hoogte te zijn van de theoretische achtergrond en door praktische handreikingen toe te passen, is...
Lees het artikelSpontane dissectie van de kransslagader
SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist.
Lees het artikelMyositis
Myositis betekent letterlijk spierontsteking. Het is een zeldzame, behandelbare auto-immuunziekte. Kenmerkend is subacute spierzwakte, met bij een deel van de patiënten ook betrokkenheid van bijvoorbeeld huid of longen. Er zijn vier subtypen te onderscheiden met elk specifieke kenmerken. Intensieve medicamenteuze behandeling is nodig om ernstige, potentieel levensbedreigende, complicaties te voorkomen.
Lees het artikelDarmspoelen bij dwarslaesiepatiënten
Obstipatie en/of fecale incontinentie zijn een groot probleem voor dwarslaesiepatiënten. Een goed defecatiebeleid is daarom essentieel. Darmspoelen is een methode die ingezet kan worden om de stoelgang te reguleren. Het is goed aan te leren aan patiënt en zorgverlener(s), maar kent wel belangrijke absolute en relatieve contra-indicaties. Een goede training is essentieel om complicaties te voorkomen en therapietrouw te bevorderen.
Lees het artikelKetenzorg bij Parkinson
Complexe zorg, u herkent het vast bij chronische patiënten in uw werkveld. De ziekte van Parkinson is een progressieve neurodegeneratieve ziekte, die zowel fysieke als psychische stoornissen veroorzaakt. De zorg voor patiënten met Parkinson is complex. Vaak zijn meerdere zorgverleners betrokken bij de zorg en wordt er multidisciplinair samengewerkt in een zorgketen. In dit artikel is te lezen hoe in Nederland de ketenzorg Parkinson is ontwikkeld.
Lees het artikelHemoglobine
In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat als eerste hemoglobine centraal. Hemoglobine is een eiwit in het bloed dat zich in de rode bloedcel of erytrocyt bevindt. Het bevat veel ijzer en zorgt voor de aanvoer van zuurstof naar en de afvoer van kooldioxide van de weefsels. Een verstoring van de hemoglobinewaarden kan grote gevolgen hebben voor de patiënt. Het is van belang dat verpleegkundigen bekend zijn met de functie van hemoglobine en dat zij veranderingen in...
Lees het artikelTENS, een non-farmacologische pijninterventie
Transcutane elektrische neurostimulatie (TENS) is een non-farmacologische interventie om pijn te reduceren en draagt bij aan een verminderd gebruik van analgetica (pijnmedicatie). De patiënt kan, na een (professionele) uitleg, deze therapie zelfstandig toepassen op tijden die inpasbaar zijn in het dagelijks leven. In dit artikel wordt uitleg gegeven over het werkingsmechanisme van TENS, welk programma het meest geschikt is voor het soort pijn en wat de rol is die de verpleegkundige...
Lees het artikelHet metabool syndroom
Risicofactoren voor diabetes type 2 en hart- en vaatziekten zijn vaak tegelijkertijd aanwezig bij mensen met overgewicht en obesitas. Deze overlappende risicofactoren samen worden aangeduid als het metabool syndroom en zijn een duidelijk extra risico op ziekte. In dit artikel wordt uitgelegd wat het metabool syndroom is en hoe dit syndroom te herkennen en te behandelen is.
Lees het artikelDe vaccinatiegraad van het Rijksvaccinatieprogramma in Nederland
Vaccineren is een van de meest effectieve manieren om mensen tegen ernstige infectieziekten te beschermen en om uitbraken van deze ziekten te voorkómen. In Nederland worden kinderen gevaccineerd via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). De vaccinatiegraad van het RVP is al jaren hoog, maar is de afgelopen jaren afgenomen. Hoe komt dit? En waarom is het behoud van een hoge vaccinatiegraad belangrijk?
Lees het artikelRecreatief drugsgebruik onder jongeren en cardiale problemen
Bij gebruik van drugs gaan de bloeddruk en de hartslag omhoog. Daardoor heeft het hart meer zuurstof nodig, terwijl de vaten kunnen vernauwen van drugs. Die gevaarlijke combinatie kan leiden tot pijn op de borst, ritmestoornissen of zelfs een hartinfarct. Met name stimulerende middelen (XTC, MDMA, amfetamine, speed, cocaïne, methylfenidaat, maar ook bijv. cafeïne) kunnen hartkloppingen, hoge hartslag (tachycardie) of hartproblemen veroorzaken.1 Sinds een aantal jaren wordt er een...
Lees het artikelBronchopulmonale dysplasie
Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een vorm van chronische longschade ten gevolge van vroeggeboorte. BPD is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties bij (extreme) prematuren. BPD kan flinke gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind.
Lees het artikelNierfalenpatiënt in predialysefase
In Nederland heeft ongeveer 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Klachten ontstaan vaak pas als de nierfunctie 30% of minder is. Op de polikliniek nierfalen worden patiënten gezien met stadium 4 en 5 (figuur 1). Dit betreft patiënten met een klaring < 30 ml/min en/of snelle progressie van het nierfalen. De fase waarbij de nierfunctie richting nierfunctievervangende therapie gaat wordt ook wel predialysefase genoemd. Patiënten zien afwisselend de nefroloog en de...
Lees het artikelPrematurenretinopathie
Prematurenretinopathie, oftewel retinopathy of prematurity (ROP), is in ontwikkelde landen de meest voorkomende oorzaak van vermijdbare blindheid op kinderleeftijd. 1 ROP is een aandoening van de netvliesbloedvaten van het te vroeg geboren kind. Door afwijkingen op de rand van het gevasculariseerde en avasculaire netvlies bestaat het risico op afname van kwaliteit van het netvlies, met in het ergste geval zelfs een netvliesloslating met blindheid tot gevolg.
Lees het artikelNeurofibromatose type 1
Neurofibromatose type 1 is een zeldzame ziekte met een onvoorspelbaar en variabel beloop. Er ontwikkelen zich overwegend goedaardige tumoren, maar er is ook een verhoogde kans op verschillende soorten kanker. Dat maakt NF1 een tumorpredispositiesyndroom. Ook heeft NF1 invloed op de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling. Kortom, de uiting van NF1 is uiteenlopend van een milde huidaandoening tot een complexe multisysteemziekte.
Lees het artikelProtonpompremmers
Esomeprazol (Nexium®), lansoprazol (Prezal®), omeprazol (Losec®, Losecosan®, Omecat®, Pedippi®), pantoprazol en rabeprazol (Pariet®) zijn zeer veelvoorkomende medicijnen die vallen onder de protonpompremmers (protonpump inhibitors (PPI’s)). Ze hebben diverse toepassingen en bijwerkingen. Dit artikel geeft een overzicht van de indicaties, het toedienen en het afbouwen van PPI’s.
Lees het artikelKraamvrouwenkoorts
Kraamvrouwenkoorts, ook wel puerperale sepsis genoemd, is een infectie veroorzaakt door een Streptococcus pyogenes, die vrouwen in het kraambed kunnen krijgen. Doordat de symptomen erg uiteen kunnen lopen en de presentatie vaak aspecifiek is, is de infectie moeilijk te herkennen. Zonder (tijdige) behandeling heeft de infectie een zeer snelle progressie en is er een hoog risico op complicaties en mortaliteit.
Lees het artikelPSA en dan?
Op de polikliniek meldt zich een man met een verhoogd PSA. Hij heeft geen mictieklachten. Wat zijn de overwegingen geweest om een PSA te laten bepalen? Beseft hij de gevolgen van zijn beslissing en de keuzes die hij moet maken? Screening door middel van PSA geeft een risico-inschatting van de kans op prostaatkanker. Dit artikel beschrijft wat er gebeurt na een PSA-bepaling en neemt u mee in het diagnostisch traject met al zijn voor- en nadelen.
Lees het artikelVerschillende soorten hoofdpijn
Hoofdpijn is een veelvoorkomende klacht waarvoor mensen bij de huisarts komen. Met een uitgebreide anamnese, kennis en een hoofdpijndagboek kunnen mensen met hoofdpijn vaak gerustgesteld en ook adequaat behandeld worden. In dit artikel reiken wij meer kennis aan over migraine, spanningshoofdpijn en medicatieovergebruikshoofdpijn (MOH). Wat zijn nu de verschillen? En hoe is hoofdpijn te behandelen?
Lees het artikelDilemma’s rondom palliatieve zorg bij hematologische patiënten
Vroegtijdig praten over het levenseinde en inzetten van specialistische palliatieve zorg verbetert de kwaliteit van leven van patiënten met een levensbedreigende aandoening en hun naasten. Vooral bij ziekten met veel curatieve behandelopties, zoals veel hematologische maligniteiten, wordt weinig gesproken over het levenseinde. Dit ligt aan de kenmerken van de ziekte en de behandeling, maar ook aan barrières bij de behandelaar en de patiënt.
Lees het artikelAntihormonale therapie bij het mammacarcinoom
Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker onder Nederlandse vrouwen. Ongeveer één op de zeven vrouwen krijgt ergens in haar leven de diagnose borstkanker. In ongeveer 75-80% van de gevallen gaat het om een hormoongevoelige vorm van borstkanker. In dit artikel wordt ingegaan op de werking en bijwerkingen van antihormonale therapie bij borstkanker.
Lees het artikel