Zoeken
97 resultaten voor Lex de Lange gevonden
Anti-emetica bij misselijkheid en braken
In dit artikel worden anti-emetica beschreven in de context van misselijkheid en braken. Deze symptomen komen veelvuldig voor in de meest uiteenlopende praktijken van alledag. Om structuur aan te brengen in deze diversiteit is de Richtlijn misselijkheid en braken van Pallialine (www.pallialine.nl) gebruikt. Deze richtlijn is multidisciplinair samengesteld en biedt inzicht in symptoommanagement.
Lees het artikelInwendige herniatie na gastric bypass
In toenemende mate worden mensen geopereerd om morbide obesitas aan te pakken. Een operatie die daarvoor vaak wordt uitgevoerd is de roux-’en Y’-gastric bypass (RYGB). Als een patiënt veel is afgevallen als gevolg van zo’n operatie, is de inwendige herniatie een bekende mogelijke complicatie. Bij de inwendige herniatie kan de bloedvoorziening naar de dunne darm ernstig in het gedrang komen. Als dit niet tijdig wordt gediagnosticeerd en verholpen, ontstaat een infarct...
Lees het artikelClaviculafractuur
Bewegen en sporten zijn gezond en zeker bij mooi weer gaan er weer veel wielrenners en mountainbikers de weg op en de velden in. Een keerzijde is dat het niet altijd zonder ongelukken gaat. Een sleutelbeenfractuur (claviculafractuur) is een veelvoorkomend letsel bij mountainbikers, wielrenners en fietsers met elektrische ondersteuning.
Lees het artikelPsychiatrie en zwangerschap
In het artikel ‘ Psychiatrie en zwangerschap ’ in editie 4, 2010 wordt ten onrechte vermeld dat het gebruik van het antidepressivum fluoxetine bij borstvoeding is toegestaan. Borstvoeding is bij de meeste SSRI's toegestaan. Middelen met een korte halfwaardetijd hebben de voorkeur, vanwege de geringe uitscheiding in de voeding. Citalopram en fluoxetine hebben respectievelijk een vrij lange en zeer lange halfwaardetijd. Vooral fluoxetine heeft een forse uitscheiding in de...
Lees het artikelPrimaire spontane pneumothorax
Bij een primaire spontane pneumothorax (PSP) is er lucht aanwezig in de pleuraholte zonder aanwijzingen voor een onderliggende longziekte. Dit is de medische term voor een klaplong. De PSP komt voornamelijk voor bij slanke, lange mannen. Roken is de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van een PSP.
Lees het artikelAcute lymfatische leukemie bij kinderen
Bij acute lymfatische leukemie (ALL) verdringen maligne cellen het gezonde beenmerg. Dit kan leiden tot diverse symptomen zoals bleekheid, botpijn, hematomen en perioden met koorts. ALL is de meest voorkomende oncologische aandoening bij kinderen, 120 kinderen per jaar in Nederland. De diagnostiek en de hoogcomplexe zorg vinden plaats in een kinderoncologisch centrum en de laagcomplexe zorg in een shared carecentrum in de woonomgeving van het kind. Alle kinderen in Nederland worden behandeld...
Lees het artikelVaattoegang voor hemodialysebehandeling
Voor het uitvoeren van een hemodialysebehandeling is een goede vaattoegang nodig. Geen goed functionerende vaattoegang betekent een minder efficiënte dialyse met op lange termijn kans op onderdialyse en toename van fysieke klachten. Daarnaast kan een slecht toegankelijke vaattoegang klachten geven van stress en prikangst bevorderen. Als een vaattoegang niet bruikbaar is, betekent dit dat er geen behandeling mogelijk is voor de patiënt. Het traject van de aanleg van een vaattoegang...
Lees het artikelGedragsproblemen bij kinderen
Gedragsproblemen bij kinderen komen voor bij 11-17% van de Nederlandse kinderen. Deels horen deze bij het opgroeien naar volwassenheid. Wanneer er veel problemen zijn en het moeilijk is om met deze problemen om te gaan, kan er meer aan de hand zijn. Gedragsproblemen kunnen leiden tot de ontwikkeling van een oppositioneelopstandige stoornis (ODD) of een gedragsstoornis (CD). Deze stoornissen beschrijven het probleemgedrag dat kan ontstaan wanneer kind- en omgevingsfactoren elkaar ongunstig...
Lees het artikelHet post-intensivecaresyndroom; verborgen ziekte na IC-opname
Jaarlijks worden er in Nederland ruim 86.000 patiënten op een Intensive Care (IC) opgenomen en behandeld. Dankzij medisch-technische ontwikkelingen zijn de overlevingskansen van IC-patiënten de afgelopen jaren enorm gestegen. De keerzijde is dat een groot aantal patiënten van de IC wordt ontslagen met langdurige beperkingen in het dagelijks functioneren. Postintensivecaresyndroom (PICS) is de term waarmee de lichamelijke, psychische en cognitieve verschijnselen...
Lees het artikelHartschade na borstkanker
Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Door de ontwikkeling van verbeterde opsporingstechnieken en nieuwe oncologische behandelingen zijn de overlevingskansen de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd. Mede door de verbeterde overleving zijn nadelige effecten (op de lange termijn) van oncologische behandelingen op hart en vaten meer zichtbaar geworden. Afhankelijk van risicofactoren en het type behandeling kan tot 30% van de borstkankerpatiënten last krijgen...
Lees het artikelCardiovasculaire toxiciteit bij behandeling van borstkanker
Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij vrouwen. Gelukkig is de prognose in de afgelopen decennia verbeterd. Dat komt enerzijds doordat de ziekte in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd en de therapeutische mogelijkheden zijn toegenomen. Hierdoor neemt de levensverwachting toe en daalt de mortaliteit. 1 Aan de andere kant krijgt een deel van de borstkankerpatiënten op korte of lange termijn te maken met cardiovasculaire toxiciteit (CT) als gevolg van de systemische en lokale...
Lees het artikelZiekenhuisopname bij kinderen ten gevolge van bijwerkingen van geneesmiddelen
Farmacovigilantie is de wetenschap van het verzamelen, monitoren, onderzoeken, beoordelen en evalueren van informatie voor zorgverleners en patiënten over de bijwerkingen van geneesmiddelen, biologische producten, kruiden en traditionele medicijnen. De nadruk ligt op het vinden van nieuwe informatie over gevaren (op korte en lange termijn) geassocieerd met geneesmiddelen en het voorkómen van schade aan patiënten. Er is toenemende belangstelling voor farmacovigilantie...
Lees het artikelVulvaire lichen planus
Vulvaire klachten werden lange tijd beschouwd als een ongepast onderwerp om over te spreken. Het gevolg hiervan is dat vulvaire klachten de afgelopen decennia minder aandacht kregen. De laatste jaren heeft hierin een verandering plaatsgevonden. Binnen de huidige gezondheidszorg zien huisartsen steeds vaker vrouwen met klachten in het vulvaire gebied. Voor een groot deel worden deze klachten door de huisarts behandeld. Soms is er een doorverwijzing nodig naar een ziekenhuis, vooral bij...
Lees het artikelDelirium
Delirium is een acute vorm van verwardheid vooral optredend in het ziekenhuis op de intensive care-afdeling en bij ouderen. Het wordt per definitie uitgelokt door een lichamelijke ziekte, intoxicatie of onthouding van een middel. De belangrijke risicofactoren zijn hoge leeftijd en geheugenproblemen. Ondanks het frequente voorkomen wordt delirium vaak niet herkend door artsen en verpleegkundigen. Er bestaan verschillende uitingsvormen: het hyperactieve type, hypoactieve type en een...
Lees het artikelNaadlekkage na colorectale operatieve ingreep
Maligne en benigne afwijkingen in de dikke darm of het rectum kunnen aanleiding zijn voor colorectale chirurgie. De meest voorkomende complicaties zijn na(bloedingen), wondinfecties en naadlekkages. Een naadlekkage is een ernstige chirurgische complicatie met een hoge morbiditeit en mortaliteit. Wanneer het behandelteam en de patiënt op de hoogte zijn van de risicofactoren voor, tijdens en na de operatie, kunnen daarvoor patiëntgerichte interventies en controles worden ingezet. Het...
Lees het artikelRespons
Iedere (verpleegkundige) onderzoeker herkent het wel: je bent enthousiast begonnen met het onderzoeken van een vraagstelling. De (digitale) vragenlijsten zijn zorgvuldig samengesteld en na het verzenden naar de respondenten begint het lange wachten. Helaas worden maar weinig vragenlijsten ingevuld teruggestuurd. Wat is er misgegaan? Ondanks dat de laatste jaren steeds vaker gebruik wordt gemaakt van digitale vragenlijsten, reageren respondenten niet of nauwelijks. Wat is hiervan het gevaar...
Lees het artikelWeefseldonatie in het ziekenhuis
Als verpleegkundige in een ziekenhuis kunt u te maken krijgen met het overlijden van patiënten. Vlak voor of na het overlijden gaat u samen met de arts na of iemand geschikt is als weefseldonor. Over welke weefsels hebben we het eigenlijk? Hoe verloopt dit proces? In dit artikel worden deze vragen aan de hand van een casus behandeld.
Lees het artikelNierdonatie bij leven
In 60% van de niertransplantaties in Nederland is er sprake van een levende nierdonatie. De overweging om een nier af te staan is een keuze die niet voor iedereen eenvoudig te maken is. Voor de besluitvorming om in aanmerking te komen voor het donortraject is een belangrijke rol weggelegd voor het Transplantatieteam, waarvan de verpleegkundig specialist deel uitmaakt.
Lees het artikelBronchopulmonale dysplasie
Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een vorm van chronische longschade ten gevolge van vroeggeboorte. BPD is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties bij (extreme) prematuren. BPD kan flinke gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind.
Lees het artikelEndocarditis
Infectieuze endocarditis (IE) is een progressieve ontsteking van de binnenkant van het hart en/of de hartkleppen, die in de meeste gevallen veroorzaakt wordt door bacteriële infectie. Het is een ernstige ziekte, want door de ontsteking kunnen de hartkleppen en de omliggende structuren en kleppen beschadigd raken. Dit kan leiden tot hartfalen en ritme- en geledingsstoornissen. Daarnaast kan endocarditis sepsis, een CVA en perifere embolieën veroorzaken. Het is een complex...
Lees het artikelPrikkelbaredarmsyndroom
Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende darmziekte in Nederland. PDS kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar PDS en de behandelmogelijkheden. De verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen voor de patiënt het verschil maken en bijdragen aan verbetering van kwaliteit van leven!
Lees het artikelSpontane dissectie van de kransslagader
SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist.
Lees het artikelTorsade de pointes
Torsade de pointes (TdP) is een vorm van ventriculaire tachycardie die wordt gekenmerkt door een typisch elektrocardiogram (ecg-)patroon, waarbij het QRS-complex als een golfbeweging draait om de iso-elektrische basislijn van het ecg. Torsade de pointes is Frans en betekent ‘draaien van de punten’ en verwijst naar de veranderende as van de QRS-complexen. TdP kan leiden tot ventrikelfibrilleren en plotse hartdood als het niet snel wordt behandeld. In dit artikel bespreken we de...
Lees het artikelRouw in coronatijden
Het sterven van mensen tijdens de COVID-19-pandemie krijgt een heel andere dimensie. Door de beperkte bezoekregelingen van familieleden en vrienden en het verplichte afstand houden is er het risico dat mensen in eenzaamheid sterven. Professionele hulpverleners worden geconfronteerd met de extra belasting van beschermingsmaatregelen om onderlinge besmetting tegen te gaan. Bovendien staan ze voor de opdracht extra ondersteuning te bieden in de palliatieve periode. Dat heeft consequenties voor...
Lees het artikelBRMO-bestrijding in de langdurige zorg
Bijzonder resistente micro-organismen, oftewel BRMO, zijn micro-organismen die resistent zijn tegen de eerstekeuze antibiotica of tegen meerdere groepen antibiotica. Antibioticaresistentie is een dreigend volksgezondheidsprobleem. De vanuit volksgezondheidsperspectief meest belangrijke BRMO zijn de carbapenemaseproducerende Enterobacteriaceae (CPE). Andere belangrijke BRMO zijn MRSA (meticillineresistente Staphylococcus aureus) en VRE (vancomycineresistente Enterococcus). De bestrijding van...
Lees het artikelDe betekenis van INR, APTT, PT en bloedingstijd
Dit is het laatste artikel over de hematologische laboratoriumonderzoeken. De INR oftewel international normalized ratio wordt bepaald om de mate van antistolling te bepalen bij patiënten die vitamine K-antagonisten gebruiken. APTT staat voor ‘activated partial-thromboplastin time’. Hiermee wordt bepaald hoe lang het duurt voor het bloed stolt. Deze bepaling wordt gebruikt om problemen in de bloedstolling te onderzoeken en om de werking van...
Lees het artikelDe charcotvoet
De charcotvoet is een van de mogelijke complicaties bij patiënten met diabetes mellitus. Een charcotvoet is een misvorming van de voet die ontstaat op basis van een uitgebreide gevoelsstoornis (neuropathie) aan de voet. Deze aandoening is vernoemd naar de Franse arts Charcot, die dit verschijnsel in 1882 voor het eerst beschreef. Een charcotvoet is in potentie een lidmaatbedreigende situatie, die kan leiden tot ernstige voetvervormingen, beperkingen en zelfs kan leiden tot...
Lees het artikelMultipele sclerose
Multipele sclerose (MS) is een chronische aandoening van het centrale zenuwstelsel. MS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (3 : 1). Er wordt nog steeds onderzoek verricht naar de oorzaken en mogelijke behandeling van MS. In dit artikel leest u enkele resultaten daarvan. Mensen met MS vormen een grote belasting voor de mantelzorger. Voor u als verpleegkundige en verpleegkundig specialist is er een aantal aandachtpunten waarmee u rekening dient te houden.
Lees het artikelCVA bij atriumfibrilleren
Atriumfibrilleren is een hartritmestoornis waarbij het ritme volledig onregelmatig en meestal versneld is. Deze ritmestoornis komt veel voor bij oudere mensen. Atriumfibrilleren kan symptomatisch of asymptomatisch zijn. Een karakteristieke bevinding in het lichamelijk onderzoek is een onregelmatige pols en de diagnose wordt gesteld met een ecg. Er zijn diverse manieren om de aandoening te behandelen. Het is belangrijk te bekijken of er een risico is op een CVA. Dit ziektebeeld kan ontstaan...
Lees het artikelComplicaties van de perifere intraveneuze infuuscanule
Complicaties bij een perifere intraveneuze infuuscanule (iv-canule) komen veel voor en kunnen zeer ernstige gevolgen hebben. Er bestaat in Nederland nog geen richtlijn voor infuuszorg. Ziekenhuizen hanteren verschillende protocollen. De belangrijkste spelregels op een rij.
Lees het artikelD-dimeer
In de serie labwaarden staat de D-dimeerbepaling dit keer centraal. D-dimeer is een stof die in het bloed vrijkomt wanneer er bloedstolsels in het lichaam worden afgebroken. Wanneer het D-dimeer normaal is, is de kans op trombose erg klein. Wanneer de waarde verhoogd is, kan dat veroorzaakt worden door een scala van aandoeningen. De D-dimeerbepaling wordt aangevraagd als er een indicatie is op basis van de klachten van de patiënt of als klinische verschijnselen daartoe aanleiding...
Lees het artikelDe ziekte van Hashimoto
De ziekte van Hashimoto is de meest voorkomende oorzaak van een traag werkende schildklier en de meest voorkomende auto-immuunziekte. Ondanks een goede instelling op schildklierhormoon zijn er nog veel mensen die restklachten ervaren. Dit kan onder andere komen door de onderliggende actieve auto-immuunontsteking. Meerdere leefstijlfactoren hebben hier invloed op en met leefstijlaanpassingen kan getracht worden de restklachten te verminderen.
Lees het artikelSamen beslissen bij extreme vroeggeboorte
Bij dreigende extreme vroeggeboorte op de grens van levensvatbaarheid mogen ouders meebeslissen over wat te doen als de baby inderdaad geboren wordt: actieve opvang met intensivecarebehandeling, of palliatieve comfort care. Het was niet goed bekend hoe deze counseling het beste kon plaatsvinden. Onderzoek in de afgelopen jaren heeft geleid tot een landelijke aanbeveling en keuzehulp.
Lees het artikelPolyfarmacie bij ouderen
De kans op het krijgen van chronische aandoeningen neemt met het ouder worden toe. Hierdoor stijgt eveneens het gebruik van meerdere geneesmiddelen, dat ook polyfarmacie genoemd wordt. Door het innemen van meerdere geneesmiddelen stijgt de kans op interacties en bijwerkingen vooral bij ouderen. Bovendien is correcte inname voor de oudere patiënt lastiger. Dit alles kan invloed hebben op de therapietrouw.
Lees het artikelTestiscarcinoom
Testiscarcinoom komt vaak voor bij mannen op jonge leeftijd. Een diagnose die op een totaal onverwacht moment komt. Het treft mannen midden in het leven, vaak bezig met hun carrière en/of aandacht voor het stichten van een gezin. De impact is enorm zowel op degene die de diagnose testiscarcinoom krijgt als de naasten. De termijn tussen diagnose en chirurgische behandeling is minder dan 72 uur. In deze korte tijd moet een inventarisatie gedaan worden van de...
Lees het artikelCardiale amyloïdose
Amyloïd is een eiwit dat verkeerd gevouwen is en dat in vele organen kan neerslaan. Als amyloïd in het hart neerslaat en ophoopt wordt dit cardiale amyloïdose (CA) genoemd, een infiltratieve cardiomyopathie, waarbij het hart daardoor steeds stugger wordt. CA kan leiden tot hartfalen en ritmestoornissen. Vaak wordt CA pas laat ontdekt. Het is een ernstige ziekte, waarbij vroege herkenning belangrijk is om de juiste behandeling te starten. De aandoening vereist een...
Lees het artikelVerstoord bewustzijn
Wie kent niet de scènes uit de bekendste soapseries: de geliefde die opeens uit een coma ontwaakt. Gek genoeg is dit minder onwaarschijnlijk dan u denkt, want een coma duurt niet langer dan drie weken. Maar helemaal correct zijn die series natuurlijk niet. Een coma eindigt namelijk als een patiënt komt te overlijden of omdat hij/zij de ogen opendoet. Het openen van de ogen betekent alleen niet dat er sprake is van bewustzijn. In dit artikel behandelen we de vormen van verminderd...
Lees het artikelDarmspoelen bij dwarslaesiepatiënten
Obstipatie en/of fecale incontinentie zijn een groot probleem voor dwarslaesiepatiënten. Een goed defecatiebeleid is daarom essentieel. Darmspoelen is een methode die ingezet kan worden om de stoelgang te reguleren. Het is goed aan te leren aan patiënt en zorgverlener(s), maar kent wel belangrijke absolute en relatieve contra-indicaties. Een goede training is essentieel om complicaties te voorkomen en therapietrouw te bevorderen.
Lees het artikelColorectaal carcinoom
Colorectaal carcinoom (CRC), een verzamelnaam voor coloncarcinoom en rectumcarcinoom, is de derde meest gediagnosticeerde vorm van kanker wereldwijd. Het beslaat 11% van alle kankerdiagnoses, maar dit percentage verschilt per werelddeel. Dit lijkt te kunnen worden toegeschreven aan onder andere verschillen in voeding, sociaaleconomische status. maar ook lagere percentages CRC-screening.
Lees het artikelVerschillende soorten hoofdpijn
Hoofdpijn is een veelvoorkomende klacht waarvoor mensen bij de huisarts komen. Met een uitgebreide anamnese, kennis en een hoofdpijndagboek kunnen mensen met hoofdpijn vaak gerustgesteld en ook adequaat behandeld worden. In dit artikel reiken wij meer kennis aan over migraine, spanningshoofdpijn en medicatieovergebruikshoofdpijn (MOH). Wat zijn nu de verschillen? En hoe is hoofdpijn te behandelen?
Lees het artikelINTERMED bij complexe patiënten
Bij aankondiging lijkt de zorgvraag van meneer A. eenvoudig, een man op leeftijd met diarree. De situatie blijkt echter complexer en meer zorg, afstemming en tijd te vragen dan vooraf ingeschat, onder andere vanwege psychische en sociale problemen. Als team wilt u patiënten graag meteen de juiste zorg geven, maar hoe is snel en overzichtelijk te bepalen wat een patiënt nodig heeft?
Lees het artikelLongembolie
Een longembolie is een ziektebeeld met een hoge mortaliteit wanneer het ziektebeeld laat erkend of inadequaat behandeld wordt. Omdat de symptomen sterk uiteen kunnen lopen, is het soms lastig het ziektebeeld te herkennen. De ernst hangt af van de omvang van de longembolie en de locatie in het longvaatbed.
Lees het artikelMedicatiesommen op de kinder-IC
Het afgelopen jaar was voor iedereen een vreemde tijd: andere werkplekken, omstandigheden, apparatuur en medicatie. Op veel IC’s worden verpleegkundigen zonder IC-ervaring ingewerkt om beter voorbereid te zijn op wat er eventueel nog komen gaat. We werken vandaag met een aantal van deze verpleegkundigen samen. We zorgen voor Jules en oefenen met veelvoorkomende rekensommen op een intensive care.
Lees het artikelTroponine
Troponine is een eiwit dat ervoor zorgt dat de hartspiercellen of myocyten kunnen samentrekken. Bij beschadiging van de hartspier komt troponine binnen drie tot vier uur vrij en is het meetbaar in het bloed. Bij verdenking van een hartinfarct is de waarde van troponine te bepalen door middel van laboratoriumonderzoek. Deze hoog-sensitieve troponine kan worden bepaald als hs-TnI of hs-TnT, dit is afhankelijk van de test die het laboratorium gebruikt. In dit artikel is hs-TnI...
Lees het artikelLymfoedeem
Lymfoedeem is een veelvoorkomende complicatie van kankerbehandeling. Het eerste symptoom kan een zwaar of vermoeid gevoel in het betreffende ledemaat zijn, zichtbare zwelling treedt in dat geval later op. Wanneer het vroeg wordt onderkend en adequaat wordt behandeld kan chronisch LO worden voorkomen. Om symptomen vroeg te kunnen herkennen moeten patiënten goed zijn voorgelicht, ook moeten zij zich bewust worden van de beïnvloedende factoren. Het is voor elke individuele...
Lees het artikelSchildklier; hypo- en hyperthyreoïdie
Het schildklierhormoon is van essentieel belang voor de pre- en postnatale groei en de geestelijke ontwikkeling van het individu. Bij een schildklierfunctiestoornis kunnen patiënten klachten en symptomen aangeven die zowel bij een te trage als bij een te snel werkende schildklier kunnen optreden. Vaak gaat het om aspecifieke klachten.
Lees het artikelExtreem vroeg geboren… en dan?
De afgelopen jaren zijn er grote stappen gezet in de ontwikkelingen binnen de neonatologie. Sinds 2010 worden in Nederland kinderen actief opgevangen met een zwangerschapsduur vanaf 24 weken. 1,2 Deze vooruitgang gaat gepaard met een groter risico op overlijden en mogelijke gevolgen voor de ontwikkeling op langere termijn. 3 In dit artikel wordt de nadruk gelegd op de incidentie van handicaps bij extreem premature pasgeborenen, aandachtspunten ter bevordering van de hersenontwikkeling en...
Lees het artikelNazorg bij een COVID-19-besmetting
Een deel van de mensen houdt na besmetting met COVID-19 langdurig klachten. Dat wordt ‘long-COVID’ genoemd. De klachten kunnen tot enkele weken, maar soms meerdere maanden na een infectie aanhouden. De ernst kan afnemen in de loop van de tijd. Mensen kunnen continu of wisselend klachten hebben. Het is nog niet duidelijk waarom deze klachten optreden. Wie door een COVID-19-besmetting op de IC moet worden opgenomen, kan ook daarvan langdurig klachten houden. Problemen die toe...
Lees het artikelAntihormonale therapie bij het mammacarcinoom
Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker onder Nederlandse vrouwen. Ongeveer één op de zeven vrouwen krijgt ergens in haar leven de diagnose borstkanker. In ongeveer 75-80% van de gevallen gaat het om een hormoongevoelige vorm van borstkanker. In dit artikel wordt ingegaan op de werking en bijwerkingen van antihormonale therapie bij borstkanker.
Lees het artikelApathie
Apathie is een veelvoorkomend probleem bij diverse aandoeningen. Denk bijvoorbeeld aan mensen met de ziekte van Alzheimer of Parkinson, maar ook bij mensen met hersenletsel, een depressie of met schizofrenie. Ondanks de impact van apathie op het leven van patiënten en naasten, blijkt het lastig om het te diagnosticeren en behandelen. Wat is het kernprobleem van apathie, welke gebieden in het brein zijn hierbij betrokken en hoe zouden we apathie misschien beter kunnen meten en behandelen?
Lees het artikelTrombocytentransfusie: profylactisch of alleen therapeutisch?
Hematologiepatiënten kunnen door de ziekte of behandeling met chemotherapie te maken krijgen met trombocytopenie (lage aantallen bloedplaatjes). Om bloedingen te voorkomen geeft de verpleegkundige een trombocytentransfusie (TT), zodra de trombocyten te laag worden. Is dit de beste benadering of kun je bij volwassen patiënten wachten met transfusie tot er tekenen van bloeding zijn?
Lees het artikelProstaatcarcinoom
Prostaatkanker is vaak goed te behandelen, maar behandelingen hebben een grote impact op kwaliteit van leven. Voorlichting en begeleiding zijn van groot belang en de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist kan goed ingezet worden om draagkracht en draaglast in kaart te brengen en zo samen met de patiënt een behandelplan op te stellen.
Lees het artikelFitter door de nacht
Het werken in de nachtdienst heeft, zowel fysiek als psychisch, een negatieve invloed op de gezondheid van verpleegkundigen. Een aantal interventies kan de negatieve invloed van het werken in de nachtdienst beperken. Powernaps, lichttherapiebrillen, blauwlicht-filterende brillen en een uitgebalanceerd voedingspatroon kunnen gevoelens van slaperigheid en vermoeidheid verminderen. Daarbij kan de reactietijd, het probleemoplossend vermogen en de (werk)tevredenheid in de nachtdienst vergroot...
Lees het artikelILD, wat moet je ermee?
ILD staat voor ‘interstitial lung diseases’. Dit is de Engelse verzamelterm voor ruim 150 longziekten. Het interstitium is de extracellulaire ruimte tussen de alveoli en de bloedvaten. Hierin vindt de gaswisseling plaats: de opname van zuurstof en afgifte van koolzuur. In een drieluik worden de meest voorkomende ziektebeelden beschreven: sarcoïdose, longfibrose en een groep zeldzame ziektebeelden. In dit eerste artikel gaat het dus over sarcoïdose.
Lees het artikelOorzaken van enkeloedeem
Oedeem, met name in de onderste extremiteiten, is een veelvoorkomend symptoom. Door bijkomende klachten, zoals een zwaar gevoel in de benen en pijn, kan het een grote impact hebben op het dagelijks leven. Enkeloedeem kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, variërend van immobiliteit tot maligniteiten. In dit artikel wordt het pathofysiologisch mechanisme achter oedeemvorming toegelicht evenals enkele belangrijke oorzaken van enkeloedeem.
Lees het artikelDruk op de Spoedeisende Hulp
Een file van ambulances voor de afdeling Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis, ambulances die rondjes moeten rijden met een patiënt aan boord tot er plaats is of ambulances die uit moeten wijken naar een geheel andere regio. Het komt steeds vaker voor in Nederland en in landen om ons heen en is een direct gevolg van overcrowding. In dit artikel wordt uitgelegd wat onder overcrowding wordt verstaan en welke gevolgen dit kan hebben voor de individuele patiënt en de zorgketen in zijn...
Lees het artikelZuurstofsaturatie
Zuurstoftherapie wordt zeer frequent toegepast op intensive care units, medische afdelingen, verzorgingshuizen en zelfs in de thuissituatie. Een goed begrip van de indicaties, gevolgen en risico’s van zuurstoftoediening is voor de zorgverlener van groot belang. Monitoring van de hoeveelheid zuurstof in het bloed kan hierbij in belangrijke mate bijdragen aan een veilige en correcte omgang met zuurstof.
Lees het artikelReanimatie in het ziekenhuis
Een reanimatie in het ziekenhuis is geassocieerd met hoge mortaliteit. Hoewel professionele hulpverlening snel ter beschikking is, verschilt de patiëntenpopulatiedie reanimatiebehoeftig is wezenlijk van de groep die buiten het ziekenhuis een circulatiestilstand krijgt. Verbetering van de uitkomst lijkt te vinden in het optimaliseren van teamtraining van reanimatievaardigheden, evaluatie en de identificatie van risicogroepen.
Lees het artikelBuikligging bij COVID-19-patiënten tijdens invasieve beademing
In december 2019 ontstond in Wuhan (China) een nieuw virus genaamd SARS-CoV-2, dat COVID-19 (coronavirus disease 2019) kan veroorzaken. Het virus veroorzaakt een bovensteluchtweginfectie, die zich in korte tijd ontwikkelt tot een longontsteking (pneumonitis) en uiteindelijk kan leiden tot het ‘acute respiratory distress’-syndroom (ARDS) en septische shock. Als andere meer traditionele manieren van beademen falen, wordt de patiënt bij de behandeling van ARDS in...
Lees het artikelGlucose
Glucose is brandstof voor het lichaam. Elke dag wordt de glucosewaarde tientallen keren in het bloed bepaald door patiënten zelf of door zorgverleners. In dit artikel staat glucose in de reeks over labwaarden centraal. In de cel wordt glucose verbrand om energie te verkrijgen of het wordt opgeslagen om later te gebruiken. Glucose komt in het lichaam door het eten van koolhydraten. De bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd onder invloed van de hormonen insuline en glucagon. De...
Lees het artikelVerpleegsensitieve indicatoren voor excellente zorg
Inzicht in en verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg is essentieel voor het leveren en borgen van de kwaliteit van patiëntenzorg. Hoe krijgen we de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg echter inzichtelijk? Kunnen hiervoor indicatoren worden ingezet? Welke indicatoren zijn hiervoor dan het meest geschikt? Welk voordelen heeft dit inzicht voor patiënten en verpleegkundigen? Hoe kunnen verpleegkundigen en...
Lees het artikelFarmacogenetica: DNA-informatie voor medicatie op maat
Geneesmiddeltherapie is een groot goed. Toch zijn er aanzienlijke problemen: bijwerkingen van medicijnen veroorzaken 5-7% van alle ziekenhuisopnamen. Als het gaat over effectiviteit, blijkt maar 25-60% effectief. Dat mensen verschillend reageren op medicatie blijkt grotendeels vast te liggen in het DNA. Door het uitvoeren van een farmacogenetische analyse is medicatie op maat nu echter voor iedereen mogelijk.
Lees het artikelSteen en been klagen
‘Ik neem liever nog geen plaats, dokter!’, zegt de patiënt zuchtend en steunend. De patiënt is door de huisarts met spoed ingestuurd naar het ziekenhuis in verband met onhoudbare pijnklachten en bloed in de urine. Na al verscheidene rondjes in de wachtkamer te hebben gelopen, komt patiënt met een van pijn vertrokken gezicht de spreekkamer binnen. Ondanks de pijnstilling van de huisarts heeft hij hevige pijnklachten in de flank. De pijnmedicatie heeft slechts...
Lees het artikelFecale incontinentie
Patiënten met een inflammatory bowel disease (IBD) hebben vaak klachten van buikpijn en (bloederige) diarree. Patiënten moeten soms rennen naar het toilet of het toilet wordt niet op tijd gehaald. Bij ongewenst verlies van ontlasting spreken we over fecale incontinentie (FI). Dit artikel gaat in op de prevalentie van FI bij oudere patiënten met IBD, het effect op de kwaliteit van leven, het belang van het bespreekbaar maken van FI en mogelijke interventies bij FI.
Lees het artikelEen vluchteling met PTSS
In dit artikel wordt in het bijzonder aandacht besteed aan posttraumatische stresstoornis (PTSS) bij de vluchteling. Er wordt beschreven waaruit de PTSS-klachten kunnen bestaan, hoe u daarmee als verpleegkundige in de dagelijkse praktijk kunt omgaan en welke de specifi eke aandachtspunten zijn bij een vluchteling. Ook de behandelmogelijkheden bij PTSS wordt kort toegelicht.
Lees het artikelDe inzet van familie op de IC
Delirium is een veelvoorkomend probleem op de intensive care (IC) en gerelateerd aan een slechtere uitkomst voor de patiënt. Omdat ongeveer een derde van de IC-patiënten belast is met de negatieve gevolgen van delirium, is het toepassen van preventieve maatregelen op de IC noodzakelijk. De huidige richtlijnen benadrukken het belang van niet-medicamenteuze strategieën, waarin verpleegkundigen een centrale rol spelen.
Lees het artikelANCA-geassocieerde vasculitis (AAV)
Vasculitis is de verzamelnaam voor een aantal ernstige, chronische ziektebeelden waarbij de wand van bloedvaten ontstoken raakt. Daardoor krijgen achterliggende organen onvoldoende zuurstof, waardoor ze minder gaan functioneren of zelfs afsterven. Bij drie vormen van vasculitis is een verband aangetoond tussen de ziekte en de aanwezigheid in het bloed van antineutrofiele cytoplasmatische antistoffen oftewel ‘ANCA’. In dat geval spreken we van 'ANCA-geassocieerde vasculitis', of...
Lees het artikelMultipele sclerose (MS)
Multipele sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte treft vooral jongvolwassenen: de diagnose wordt meestal tussen het 20e en 40e levensjaar gesteld. MS kan echter ook al op de kinderleeftijd ontstaan, of pas tot uiting komen na het 50e levensjaar. Het beloop van MS is voor iedereen anders.
Lees het artikelAcute pancreatitis
Acute pancreatitis is een ontsteking van de alvleesklier (pancreas) en kan gepaard gaan met een systemische ontstekingsreactie, waardoor de functie van andere organen of orgaansystemen ook aangetast kan worden. Acute pancreatitis komt in Nederland bij ongeveer 16 op de 100.000 mensen voor. De incidentie neemt toe met de leeftijd. Het klinisch beloop van het ziektebeeld hangt af van de ernst en verloopt in 80% van de gevallen mild. In 20% van de gevallen gaat het om...
Lees het artikelAcuut myocardinfarct
Plotseling zweten en een drukkend gevoel op de borst met uitstraling naar de linker arm. Dit zijn klassieke klachten die kunnen passen bij een hartinfarct. Als dat gebeurt, mag er geen tijd verloren gaan om iemand in het ziekenhuis op te nemen en te dotteren. Dit artikel beschrijft het proces voorafgaand aan de behandeling in het ziekenhuis en de behandeling gedurende de ziekenhuisopname.
Lees het artikelHeupfractuur
De mediale collumfractuur, laterale collumfractuur, pertrochantere femurfractuur en subtrochantere femurfractuur worden in de volksmond ook wel een heupfractuur genoemd. De behandeling van een heupfractuur hangt af van de lokalisatie en aard van de breuk.
Lees het artikelNeurofibromatose type 1
Neurofibromatose type 1 is een zeldzame ziekte met een onvoorspelbaar en variabel beloop. Er ontwikkelen zich overwegend goedaardige tumoren, maar er is ook een verhoogde kans op verschillende soorten kanker. Dat maakt NF1 een tumorpredispositiesyndroom. Ook heeft NF1 invloed op de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling. Kortom, de uiting van NF1 is uiteenlopend van een milde huidaandoening tot een complexe multisysteemziekte.
Lees het artikelDiabetes mellitus type 1 bij kinderen
Jaarlijks wordt er bij 600-650 kinderen diabetes mellitus type 1 gediagnosticeerd, ook wel diabetes de novo genoemd. Deze kinderen presenteren zich vaak met een diabetische ketoacidose op de Spoedeisende Hulp. Soms is een eerste presentatie zo ernstig dat opname op de intensive care noodzakelijk is. De behandeling van diabetes type 1 bestaat uit het levenslang subcutaan toedienen van insuline door middel van een injectiepen of een insulinepomp. Het vergt van kind en ouders aanpassing van de...
Lees het artikelGeneesmiddelen in het verkeer
Ongeveer 10% van de verkeersdeelnemers gebruikt geneesmiddelen die de rijvaardigheid beïnvloeden. Per jaar vallen er volgens een recente schatting tussen de 33 en 66 verkeersdoden en meer dan 1000 gewonden door rijden onder invloed van geneesmiddelen. Verpleegkundig specialisten, en in sommige gevallen ook verpleegkundigen, kunnen hun patiënt adviseren over medicatiegebruik en autorijden.
Lees het artikelPreoperatieve voedingszorg
Om herstel van een operatie zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen, moeten patiënten met (of met risico op) ondervoeding vóór de operatie al in een betere voedingstoestand worden gebracht. Hiertoe worden alle chirurgische patiënten gescreend op het risico van ondervoeding tijdens het bezoek op de polikliniek. Patiënten met (of risico van) ondervoeding krijgen extra voedingszorg aangeboden. In dit artikel beschrijven we een systematisch literatuuroverzicht naar...
Lees het artikelBewegen tijdens ziekenhuisopname
Fysieke inactiviteit tijdens de ziekenhuisopname leidt tot onnodige fysieke achteruitgang en vergroot de kans op complicaties. Dit resulteert in een langere opnameduur en een verminderde zelfredzaamheid zowel in het ziekenhuis als thuis. Desondanks liggen patiënten bijna de gehele ziekenhuisopname in bed. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat patiënten minder in bed blijven liggen? En wat kunt u als verpleegkundige doen om patiënten te laten bewegen?
Lees het artikelDuizeligheid en vallen ten gevolge van orthostatische hypotensie (OH)
Er worden regelmatig patiënten opgenomen op de afdeling Cardiologie en/of Neurologie vanwege wegrakingen met onbekende oorzaak. Het is belangrijk te weten wat de oorzaak is van een wegraking. Een van de oorzaken kan orthostatische hypotensie (OH) zijn: een dalende bloeddruk bij het gaan staan vanuit een liggende of zittende houding. Aan de hand van twee casussen wordt er dieper ingegaan op de twee oorzaken van OH: neurogene oorzaak en niet-neurogene oorzaak.
Lees het artikelWat kan de verpleegkundige met ChatGPT?
Wie de laatste tijd het nieuws heeft gevolgd, heeft er vast al eens van gehoord: ChatGPT. ChatGPT is een op kunstmatige intelligentie gebaseerde chatfunctie. Scholieren gebruiken deze applicatie om hun werkstukken snel te maken. ChatGPT is echter ook veelbelovend voor de verpleegkundige. In dit artikel vertellen we u hoe u nu al gebruik kunt maken van ChatGPT.
Lees het artikel'Beter Laten'-handelingen bieden ruimte voor 'gemiste zorg'
Verpleegkundigen ervaren een hoge werkdruk, maar doen ook dingen die zij eigenlijk niet zouden moeten doen. Daardoor blijven er andere dingen liggen. Wetenschappers hebben in samenwerking met Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland een lijst opgesteld van handelingen die verpleegkundigen eigenlijk niet meer zouden moeten doen: de Beter Laten-lijst.
Lees het artikelMyasthenia gravis
Myasthenia gravis (MG) is een goed behandelbare auto-immuunziekte van de neuromusculaire overgang. De aandoening wordt gekenmerkt door wisselende, inspanningsgebonden spierzwakte. Het verloop van de ziekte kan grillig zijn en is moeilijk te voorspellen. Bij een myasthene crisis is er sprake van respiratoire insufficiëntie. Direct ingrijpen door het ondersteunen van de ademhaling en intensiveren van de behandeling is in dat geval noodzakelijk.
Lees het artikelZuurstof toedienen via non-rebreathing masker en Optiflow
Het toedienen van zuurstof komt in de dagelijkse praktijk van de meeste verpleegkundigen regelmatig voor. Vooral het geven van zuurstof via een neusbril of -sonde. Hiermee kan echter maximaal 6 liter per minuut gegeven worden. Als de patiënt een grotere zuurstofbehoefte heeft, kan gebruikgemaakt worden van een non-rebreathing masker of hoge flow zuurstoftherapie (Optiflow®). Deze methoden vergen echter andere vaardigheden van de verpleegkundige. Ook zijn kennis en bewustwording van...
Lees het artikelGevallen of geslagen?
Kindermishandeling komt vaker voor dan de meeste mensen denken. Per jaar komen naar schatting tientallen kinderen om het leven door mishandeling. Kindermishandeling wordt door de omgeving (en door artsen en verpleegkundigen) onvoldoende herkend, waardoor de kinderen een verhoogde kans lopen op blijvend letsel en op latere leeftijd psychisch in de problemen kunnen komen.
Lees het artikelPijn meten bij de mechanisch beademde ICU-patiënt
Hoe meet een zorgprofessional op een valide en betrouwbare manier pijn bij mechanisch beademde kritiek zieke patiënten op een intensive care (ICU) die niet zelf kunnen aangeven of ze pijn hebben? Dit artikel gaat niet alleen in op welk meetinstrument aan te bevelen is voor de praktijk, maar ook op de wetenschappelijke weg die gevolgd is om tot deze aanbeveling te komen.
Lees het artikelLymfoedeem
Lymfoedeem is een chronische aandoening die vaak langzaam begint en progressief verloopt. Bij lymfoedeem treedt er zwelling op van een lichaamsdeel door ophoping van lymfevocht vanwege tekortschieten van het lymfesysteem. Als verpleegkundige kunt u te maken krijgen met mensen met (risico op) lymfoedeem. Daarom is het belangrijk kennis te hebben van lymfoedeem om uw handelen daarop te kunnen afstemmen.
Lees het artikelPIMS-TS na COVID-19
Sinds de coronapandemie is er een toename van het aantal kinderen met klachten die lijken op die bij de reeds bekende ziekte van Kawasaki. Dit is een opvallend verschijnsel, waarnaar nog veel onderzoek wordt gedaan. De huidige theorie is dat er door een overactief immuunsysteem en ontsteking van de bloedvaten eindorgaanschade kan optreden. Kinderen kunnen hiervan ernstig ziek worden en een deel van deze kinderen heeft zelfs intensieve zorg nodig op de pediatrische intensive care unit (PICU).
Lees het artikelOnderzoek doen, en dan….
Het belang van evidence-based practice door verpleegkundigen groeit. Verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten krijgen in hun opleiding te maken met het uitvoeren van (wetenschappelijk) onderzoek. In de praktijk blijkt het uitvoeren van onderzoek lastig, doordat er weinig tijd is naast de primaire taak van zorgverlening en het aanvragen van een subsidie een tijdrovende klus is. Het schrijven van een onderzoeksvoorstel is nog geen garantie voor het verkrijgen van een subsidie. Daarvoor...
Lees het artikelDe ijzerstatus
Als de zorgverlener verstoring van het ijzermetabolisme wil uitsluiten dan wel aantonen, kan de ijzerstatus bepaald worden. Het lichaam heeft ijzer nodig voor het goed functioneren van hemoglobine. Voor het zuurstoftransport moet er voldoende ijzer beschikbaar zijn. Daarom is het belangrijk dat ijzer kan worden opgenomen en opgeslagen en is het nodig dat het transport van ijzer adequaat wordt uitgevoerd.
Lees het artikelUrineweginfectie
Vaak en weinig plassen en daarbij een branderig en soms ook pijnlijk gevoel, dan wordt er snel aan een blaasontsteking gedacht. Kan het kwaad en is het wel een blaasontsteking of moeten we liever spreken van urineweginfectie? Dit artikel geeft daar antwoord op. Er wordt ingegaan op de meest voorkomende symptomen en hoe dit ogenschijnlijk onschuldige ziektebeeld in presentatie, beloop en behandeling bij mannen en vrouwen verschilt. Uiteraard wordt er stilgestaan bij de verpleegkundige...
Lees het artikelDe benauwde patiënt
Dyspneu (kortademigheid of benauwdheid) is een veelvoorkomende klacht en kan zich op diverse manieren presenteren. Het is de belangrijkste klacht bij veel patiënten met een hart- of longziekte. Dyspneu kan echter ook vele andere oorzaken hebben en de diagnose is niet altijd gemakkelijk te stellen. In dit artikel wordt ingegaan op de analyse en differentiële diagnoses van dyspneu. Uiteraard wordt ook ingegaan op de verpleegkundige aspecten bij de benauwde patiënt.
Lees het artikelPseudomyxoma peritonei (PMP)
Pseudomyxoma peritonei (PMP) is een zeer zeldzame aandoening die zich kenmerkt door mucineuse (slijmerige) ascites, meestal veroorzaakt door een geperforeerde mucocele van het appendix met hierin mucineus neoplasma (AMN). Door het zeldzame voorkomen, de atypische symptomen, de moeilijk te diagnosticeren ziekte en de specialistische behandeling, cytoreductive surgery (CRS) en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC), vraagt dit om expertise van alle betrokken zorgverleners.
Lees het artikelAnorexia nervosa, hoe te (be)handelen in een algemeen ziekenhuis?
Anorexia nervosa (AN) is een ernstige psychiatrische ziekte. Het ontstaan van AN wordt verklaard vanuit biologische, psychologische en sociale theorieën. Deze patiënten worden bij voorkeur in een gespecialiseerde klinisch psychiatrische setting behandeld, maar bij een somatische bedreiging worden ze opgenomen in een algemeen ziekenhuis. Verpleegkundige interventies zowel op somatisch als op psychisch gebied zijn noodzakelijk.
Lees het artikelAortadissectie
Een aortadissectie is een zeldzaam ziektebeeld met verstrekkende gevolgen voor de patiënt en zijn naasten op fysiek en psychosociaal terrein. Actuele gegevens over hoe vaak een aortadissectie voorkomt zijn schaars. De schatting is dat een aortadissectie bij 2-4 op 100.000 personen voorkomt. Het overkomt mannen vaker dan vrouwen. Snelle herkenning van het ziektebeeld is van groot belang, te meer daar de behandelmogelijkheden zijn uitgebreid en overlijden voorkómen kan worden.
Lees het artikelWerken met de Meldcode
Zorgprofessionals kunnen een belangrijke rol spelen bij het signaleren van en handelen bij vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. Om de zorgprofessional hierin te ondersteunen is sinds 2013 de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling van kracht.
Lees het artikelDe PICC
Een PICC is een centrale katheter die perifeer, meestal in de bovenarm wordt ingebracht. Voordeel van deze lijn is dat de katheter wel een jaar of langer kan blijven zitten, waardoor de patiënt niet elke keer opnieuw geprikt hoeft te worden. Het uiteinde van de katheter ligt centraal in de overgang van de vena cava superior naar het rechter atrium. Daardoor raakt het bloedvat minder snel geïrriteerd en kunnen irriterende vloeistoffen zoals cytostatica of totale parenterale voeding...
Lees het artikelZelfmanagement bij borstkanker
Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel van de zorg voor borstkankerpatiënten. Het betekent dat een patiënt zelf de verantwoordelijkheid neemt om de lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van de diagnose en de behandeling in het dagelijks leven te dragen en te coördineren. 1,2 Zorgverleners hebben de taak om patiënten in dit proces te ondersteunen. 3,4 Door op de hoogte te zijn van de theoretische achtergrond en door praktische handreikingen toe te passen, is...
Lees het artikelMyositis
Myositis betekent letterlijk spierontsteking. Het is een zeldzame, behandelbare auto-immuunziekte. Kenmerkend is subacute spierzwakte, met bij een deel van de patiënten ook betrokkenheid van bijvoorbeeld huid of longen. Er zijn vier subtypen te onderscheiden met elk specifieke kenmerken. Intensieve medicamenteuze behandeling is nodig om ernstige, potentieel levensbedreigende, complicaties te voorkomen.
Lees het artikelMarkeren in de palliatieve fase
Volgens de Dikke van Dale staat markeren voor aanduiden; het belang aangeven van. Bij markeren in de palliatieve fase wilt u aanduiden dat er een verandering plaatsvindt. Doelen van handelen en zorgverlening veranderen en een andere benadering gaat een rol spelen. Markeren doet u met het doel duidelijkheid te verkrijgen voor zowel patiënt, naasten als voor zorgverleners. Markeren vindt plaats op verschillende momenten in de palliatieve fase.
Lees het artikel