Zoeken
124 resultaten voor Psychiatrische casuïstiek gevonden
Long COVID en psychische klachten
Een op de acht Nederlanders houdt langdurige klachten na een besmetting met COVID-19. Bij long COVID komen ook vaak psychische klachten als angst en depressie voor. Copingstrategieën kunnen bij long COVID niet effectief blijken, waardoor psychische klachten versterken. Erkenning van de klachten, multidisciplinaire samenwerking in de keten en adequate behandeling kunnen ervoor zorgen dat mensen kunnen herstellen.
Lees het artikelPositieve gezondheid
Het Nederlandse zorgsysteem is ziektegericht ingericht. In de opleiding leren we over ziekten en verpleegkundigen werken meestal in ziektegerichte organisaties. Toch noemen we het gezondheidszorg. Zouden we dan niet beter gezondheid als vertrekpunt kunnen nemen? In dit artikel wordt beschreven wat dat concreet kan betekenen voor de verpleegkundige, die van oorsprong dicht bij de patiënt staat.
Lees het artikelIk heb toch een functionele neurologische stoornis (?)
Bij patiënten met een functionele neurologische stoornis (FNS) dient men eerst de neuroloog te laten onderzoeken. Daarnaast wordt binnen een kort tijdsbestek een dubbelsporenbeleid gestart waarbij de lichamelijke en psychische belastbaarheid ingeschat en begeleid worden. Conversiestoornis wordt pas in tweede instantie meegenomen. Het verpleegkundig team krijgt ondersteuning van de verpleegkundig specialist-GGZ in de vorm van omgangsadviezen.
Lees het artikelLymfoedeem
Lymfoedeem is een veelvoorkomende complicatie van kankerbehandeling. Het eerste symptoom kan een zwaar of vermoeid gevoel in het betreffende ledemaat zijn, zichtbare zwelling treedt in dat geval later op. Wanneer het vroeg wordt onderkend en adequaat wordt behandeld kan chronisch LO worden voorkomen. Om symptomen vroeg te kunnen herkennen moeten patiënten goed zijn voorgelicht, ook moeten zij zich bewust worden van de beïnvloedende factoren. Het is voor elke individuele...
Lees het artikelAandacht voor intimiteit en seksualiteit bij ziekte
Ziekte – in je eigen lijf of in dat van je partner – kan grote gevolgen hebben voor intimiteit en seksualiteit. Zeker als er blijvende veranderingen of beperkingen optreden vraagt dat om aanpassingen. De taak van een zorginstelling is om mensen hierover te infomeren en hen hierbij te begeleiden. Dit artikel gaat over wat u als verpleegkundige op dit gebied kunt betekenen.
Lees het artikelEen vluchteling met PTSS
In dit artikel wordt in het bijzonder aandacht besteed aan posttraumatische stresstoornis (PTSS) bij de vluchteling. Er wordt beschreven waaruit de PTSS-klachten kunnen bestaan, hoe u daarmee als verpleegkundige in de dagelijkse praktijk kunt omgaan en welke de specifi eke aandachtspunten zijn bij een vluchteling. Ook de behandelmogelijkheden bij PTSS wordt kort toegelicht.
Lees het artikelVerslaving aan opioïden
Het gebruik van opioïde pijnstillers brengt een risico van verslaving met zich mee. De verpleegkundige staat vaak dichter bij de patiënt dan de arts of verpleegkundig specialist die de medicatie voorschrijft. Daarom is het belangrijk dat u als verpleegkundige bewust bent van patiënten met een verhoogd risico op verslaving. Ook bij het herkennen en bespreekbaar maken heeft de verpleegkundige een belangrijke rol.
Lees het artikelSkin tears
De oudere huid wordt steeds dunner, droger en fragieler. De verschillende huidlagen zijn niet meer zo stevig met elkaar verbonden, waardoor rimpels kunnen ontstaan, maar ook acute, pijnlijke wonden. Onder invloed van medicijnen en leefgedrag, zoals roken, voeding, matige huidverzorging, kan de huid bij bepaalde patiëntengroepen nog dunner zijn. Ook neonaten en kinderen hebben een onderontwikkelde en daardoor kwetsbare huid. Vaak ontstaan skin tears door wrijven, schaven, stoten of...
Lees het artikelCasus acute pancreatitis
Een 32-jarige man wordt door de huisarts verwezen naar de poli Interne geneeskunde met een sinds enkele weken bestaande zeurende pijn in de bovenbuik uitstralend naar de rug. Een paar weken geleden had hij plotseling heftige pijn midden in de bovenbuik. De pijn was continu aanwezig, straalde niet uit en was niet koliekachtig. De dagen erna zakte de pijn af en hoopte patiënt dat de pijn vanzelf zou verdwijnen. De pijn ging echter over in een zeurende, uitstralende pijn.
Lees het artikelVerstoorde nachtrust bij mensen met dementie
Niet kunnen slapen is een veelkoppig monster, waarbij een slaaptablet vaak niet de oplossing is. Analyse van het slaapritme, voeding, dagactiviteiten en daglicht zijn interventies die de verpleegkundige helder moet hebben, voordat het probleem in het medisch domein wordt geplaatst. Veel ziekten en medicatie veroorzaken een verstoring van de nachtrust. De hypothalamus raakt zowel bij dementie als bij slaapstoornissen als eerste verstoord. Regulering van het dag-en-nachtritme en daarmee het...
Lees het artikelSeksualiteit bij de ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson(ZvP) is een neurodegeneratieve aandoening, waarbij door het verlies van dopaminecellen in substantia nigra, symptomen ontstaan als traagheid van beweging (hypokinesie), stijfheid van ledematen en gewrichten(rigiditeit), verminderde bewegingsuitslag (bradykinesie) en beven (tremor). Minder bekend is dat bij de ZvP ook nietmotorische klachten kunnen ontstaan, zoals depressie, geheugenstoornissen, obstipatie, slaap- en seksuele stoornissen.1 Deze niet-motorische klachten...
Lees het artikelPositief taalgebruik in de gezondheidszorg
Wat kunt u zeggen tegen een angstige patiënt die het heel lastig vindt om een onderzoek te ondergaan? En hoe helpt u een huilend kind dat geprikt moet worden, dat eerder door hulpverleners heel stevig moesten worden vastgehouden? Dit artikel laat zien hoe u met het juiste taalgebruik een patiënt meer comfort kunt bieden. Het doel: minder stress voor patiënt en hulpverlener.
Lees het artikelPostmortale orgaandonatie
Orgaantransplantatie is een levensreddende behandeling voor patiënten in het eindstadium van orgaanfalen. De transplantatieketen start bij orgaandonatie als onderdeel van reguliere zorg rondom het levenseinde en is uit te voeren in elk ziekenhuis met een intensive care. Orgaandonatie is een intensief traject en kenmerkt zich door een nauwe samenwerking en het leveren van gespecialiseerde behandeling en zorg.
Lees het artikelVaattoegang voor hemodialysebehandeling
Voor het uitvoeren van een hemodialysebehandeling is een goede vaattoegang nodig. Geen goed functionerende vaattoegang betekent een minder efficiënte dialyse met op lange termijn kans op onderdialyse en toename van fysieke klachten. Daarnaast kan een slecht toegankelijke vaattoegang klachten geven van stress en prikangst bevorderen. Als een vaattoegang niet bruikbaar is, betekent dit dat er geen behandeling mogelijk is voor de patiënt. Het traject van de aanleg van een vaattoegang...
Lees het artikelPostoperatieve misselijkheid en braken
Postoperatieve misselijkheid en braken (pomb) behoren tot de meest voorkomende bijwerkingen van een operatie. Bijna een derde van de patiënten wordt ermee geconfronteerd. Patiënten geven vaak aan meer last te hebben van pomb dan van pijn. Door ongeplande verlenging van ziekenhuisopnamen legt het een financiële druk op de gezondheidszorg. Algehele anesthesie is niet de enige manier van verdoven. Ook met regionale anesthesie is het mogelijk een operatie uit te voeren,...
Lees het artikelJeuk
Jeuk is een veelvoorkomend symptoom bij huidaandoeningen. Krabben is het gevolg van jeuk en dit kan vervolgens de jeuk en onderliggende huidaandoening verergeren. Jeuk en krabben hebben een negatieve impact op de kwaliteit van leven. Het belangrijkste middel tegen jeuk is behandeling van de huidaandoening. De verpleegkundige ondersteunt het zelfmanagement van de patiënt door middel van atie en cognitieve gedragsinterventies.
Lees het artikelMisselijkheid en braken in de palliatieve zorg
De palliatieve zorg bevat alle zorg die erop gericht is een patiënt met een levensbedreigende ziekte (en zijn naasten) een zo goed mogelijke kwaliteit van leven te geven. Voor een patiënt in het palliatieve traject is geen curatie meer mogelijk.
Lees het artikelDiabetes en zwangerschap
Dit artikel beschrijft de casus van een jonge vrouw met diabetes type 1 die, tot haar schrik, bemerkt dat zij zwanger is. Zij is hier niet optimaal op voorbereid en raadpleegt telefonisch de diabetesverpleegkundige. Deze start een traject om te streven naar optimale diabetesregulatie en multidisciplinaire zwangerschapsbegeleiding. Insulinepomptherapie en continue glucosemonitoring zijn de hulpmiddelen om de bloedglucose binnen de streefwaarden te houden, met als doel de risico’s voor...
Lees het artikelRevalideren tijdens en na kanker
Het aantal overlevenden van kanker neemt toe van de huidige ruim 800.000 naar een miljoen mensen in 2025. Het is belangrijk aandacht te besteden aan de langdurige bijwerkingen en latere effecten van de behandeling van kanker, omdat deze een nadelige invloed hebben op de kwaliteit van leven. Dit vereist signalering en screening voor passende (na)zorg. 1,2
Lees het artikelEndometriose: meer dan pijn tijdens de menstruatie
Endometriose is een gynaecologische aandoening waarbij weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt zich buiten de baarmoeder bevindt. Dit kan op verschillende locaties zijn, zoals op het buikvlies dat de buikholte bekleedt (het peritoneum), in de eierstokken of bij de blaas en/of darmen, maar ook op het middenrif. Dit weefsel kan veel pijn en/of verklevingen veroorzaken. De aandoening openbaart zich in de vruchtbare levensfase.
Lees het artikelNierfalenpatiënt in predialysefase
In Nederland heeft ongeveer 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Klachten ontstaan vaak pas als de nierfunctie 30% of minder is. Op de polikliniek nierfalen worden patiënten gezien met stadium 4 en 5 (figuur 1). Dit betreft patiënten met een klaring < 30 ml/min en/of snelle progressie van het nierfalen. De fase waarbij de nierfunctie richting nierfunctievervangende therapie gaat wordt ook wel predialysefase genoemd. Patiënten zien afwisselend de nefroloog en de...
Lees het artikelUitwendige versie bij stuitligging
Sommige baby’s liggen in een stuitligging. Dit betekent een stuitbevalling of een keizersnede. Men kan echter ook de baby proberen te draaien voor de bevalling. Deze handeling wordt al jaren uitgevoerd. Recent staat deze weer in de belangstelling, omdat een keizersnede zo kan worden voorkomen. Daarbij biedt het ook financiële voordelen. In de praktijk blijkt dat deze handeling nog niet altijd wordt uitgevoerd bij de patiënten die hiervoor in aanmerking komen. Reden is dat...
Lees het artikelAtelectase
Atelectase is het verschijnsel waarbij een deel van de long geen lucht meer bevat en daardoor samenvalt. Dit verschijnsel kan in verschillende vormen bij veel verschillende soorten patiënten voorkomen. Daarom is het goed op de hoogte te zijn hoe u het kunt herkennen, dat u weet hoe het gediagnosticeerd kan worden, wat de gevolgen kunnen zijn, hoe het behandeld kan worden en ook wat u kunt doen om atelectase te voorkomen.
Lees het artikelTwee verzwegen paracetamolletjes
Er zijn soms situaties op de Spoedeisende hulp die ineens een verrassende wending krijgen. Al klinisch redenerend gaan de vermoedens een bepaalde kant op en dan ineens blijkt er iets heel anders aan de hand. Hoe een paar verzwegen paracetamolletjes u op het verkeerde been kunnen zetten blijkt uit de volgende casus.
Lees het artikel(Risico op) lymfoedeem na borstkanker
Lymfoedeem is een symptoom dat onder andere kan optreden na de behandeling van borstkanker. Lymfoedeem kan behoorlijk ingrijpen in de kwaliteit van leven. Voor patiënten die risico hebben op het ontwikkelen van lymfoedeem is het van belang op het juiste moment gerichte informatie te krijgen. Op basis daarvan kan men zelf keuzes maken in de re-integratie naar het dagelijks leven, zoals dat voor de behandeling werd geleid. De herziene richtlijn Lymfoedeem, die in mei 2014 is uitgekomen,...
Lees het artikelVrouwelijke genitale verminking
Wereldwijd zijn er meer dan 200 miljoen besneden vrouwen en meisjes en lopen 3 miljoen meisjes het risico besneden te worden. Ook in Nederland zijn er besneden vrouwen, die daar veel hinder van ondervinden. Deze vrouwen komen vaak uit Somalië, Eritrea en Soedan. Vrouwenbesnijdenis en de daardoor ontstane klachten zijn nog steeds moeilijk bespreekbaar in de diverse gemeenschappen. In Nederland bestaat de mogelijkheid tot een reconstructie van de schaamlippen en/of clitoris. Voor...
Lees het artikelAscitespunctie in de palliatieve fase
In de richtlijn Ascites 1 is een ontlastende ascitespunctie in de palliatieve fase duidelijk beschreven. Ook de uitvoering en benodigdheden voor een punctie zijn opgenomen in deze richtlijn. Maar wat betekent een ascitespunctie in de praktijk voor een oncologische patiënt in de palliatieve fase? Moet deze patiënt naar het ziekenhuis voor een dergelijke verrichting? En wat betekent het voor een verpleegkundig specialist die deze voorbehouden handeling uitvoert?
Lees het artikelLaaggeletterdheid en ongelijkheden op gezondheidsgebied
Laaggeletterdheid kan leiden tot hogere ziektecijfers en slechte zelfzorg. Het is in het belang van patiënten dat zorgverleners strategieën introduceren die kunnen bijdragen aan het verbeteren van gezondheidsgeletterdheid.
Lees het artikelPsoriasis vulgaris
Psoriasis is een veelvoorkomende huidaandoening. Geschat wordt dat tussen de 2% en 3% van de Nederlandse bevolking een vorm van psoriasis heeft; dat zijn meer dan 300.000 mensen. Ongeveer twee derde heeft enkele psoriasisplekken, een milde vorm. Ongeveer een derde heeft een matige tot ernstige vorm van psoriasis. Het is een zichtbare chronische huidaandoening die niet te genezen is, maar waarvoor wel veel behandelmogelijkheden zijn. Kenmerkend voor psoriasis zijn de verdikte, rood...
Lees het artikelExtravasatie bij de intraveneuze toediening van cytostatica... en dan?
Extravasatie is een ongewenste toediening van vloeistof buiten het bloedvat. Bij extravasatie wordt vaak gedacht aan een complicatie bij de toediening van chemotherapie, maar alle vloeistoffen die intraveneus worden toegediend kunnen extravaseren. Bij de toediening van chemotherapie kan dit echter ernstige gevolgen hebben. Voor iedere hulpverlener die betrokken is bij het toedienen van intraveneuze cytostatica is kennis van deze ernstige complicatie een must. Deze kennis richt zich niet...
Lees het artikelSubarachnoïdale bloeding
De meeste mensen hebben wel gehoord van een ‘hersenbloeding’. De oom van uw beste vriendin, de moeder van uw klasgenoot, of misschien zelfs iemand in uw eigen familie. Een hersenbloeding komt in enkele varianten voor, afhankelijk van de locatie van de bloeding. In dit artikel volgen we de casus van mevrouw Trom, een fictief persoon, die opgenomen wordt in het ziekenhuis met een subarachnoïdale bloeding (SAB). Onder de cerebrovasculaire accidenten (CVA’s) is dit een...
Lees het artikelGedragsproblemen bij kinderen
Gedragsproblemen bij kinderen komen voor bij 11-17% van de Nederlandse kinderen. Deels horen deze bij het opgroeien naar volwassenheid. Wanneer er veel problemen zijn en het moeilijk is om met deze problemen om te gaan, kan er meer aan de hand zijn. Gedragsproblemen kunnen leiden tot de ontwikkeling van een oppositioneelopstandige stoornis (ODD) of een gedragsstoornis (CD). Deze stoornissen beschrijven het probleemgedrag dat kan ontstaan wanneer kind- en omgevingsfactoren elkaar ongunstig...
Lees het artikelSlapeloosheid thuis en in het ziekenhuis
Slaapstoornissen komen regelmatig voor op oudere leeftijd. Vaak spelen somatische aandoeningen of omgevingsfactoren een rol. Psychische comorbiditeit komt veel voor. Ook medicatie- en middelengebruik kunnen slaapverstorend werken. Slaap-waakadviezen om de slaaphygiëne te verbeteren zijn de belangrijkste interventies. Slaapmedicatie heeft slechts een heel gering effect en gaat veelal gepaard met nadelige bijwerkingen, waardoor deze slechts bij uitzondering toegepast dient te worden.
Lees het artikelNazorg na COVID-19-infectie
Ondergewicht en functieverlies liggen op de loer bij een beperkte intake en verminderde activiteit tijdens en/of na ziekenhuisopname. Bij een COVID-19-infectie speelt ook dyspneu (kortademigheid) vaak een grote rol. Welke adviezen kunnen we geven bij dyspneu? Wanneer spreekt men van ondervoeding? Welke rol spelen de fysiotherapeut en de diëtist en hoe kunnen we ze inschakelen?
Lees het artikelDe vaccinatiegraad van het Rijksvaccinatieprogramma in Nederland
Vaccineren is een van de meest effectieve manieren om mensen tegen ernstige infectieziekten te beschermen en om uitbraken van deze ziekten te voorkómen. In Nederland worden kinderen gevaccineerd via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). De vaccinatiegraad van het RVP is al jaren hoog, maar is de afgelopen jaren afgenomen. Hoe komt dit? En waarom is het behoud van een hoge vaccinatiegraad belangrijk?
Lees het artikelEen patiënt met een pijnlijke bothaard bij Kahler
De ziekte van Kahler is een kwaadaardige plasmacelaandoening van het beenmerg die gekenmerkt wordt door een overproductie van afweereiwitten (immunoglobulinen). Klinisch kan deze ziekte zich onder andere presenteren met botpijnen of pathologische fracturen als gevolg van botaantasting. In dit artikel wordt de casus beschreven van een patiënt met een bothaard op een röntgenfoto als gevolg van de ziekte van Kahler. De achtergrond van de ziekte en specifieke bevindingen die...
Lees het artikelZwelling in de linkerborst
Mevrouw Peters, 33 jaar, wordt door de huisarts verwezen naar de mammapoli in verband met een zwelling in haar linkerborst net boven de tepel die zij vorige week heeft ontdekt. Zij heeft in het verleden nooit klachten van de borst gehad. Mevrouw is gehuwd en heeft twee kinderen van 7 en 9 jaar. Haar menstruele cyclus is regelmatig zonder het gebruik van de anticonceptiepil. Mevrouw Peters gebruikt geen andere medicatie. Haar moeder heeft borstkanker gehad op 54-jarige leeftijd. Verder...
Lees het artikelZorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Naar verwachting zullen we in de toekomst vaker te maken krijgen met patiënten die er bewust voor kiezen om af te zien van eten, drinken en kunstmatige voeding, om zo het levenseinde te bespoedigen. De handreiking, die in 2015 is afgerond, wil professionals zoals verpleegkundigen, verzorgenden en artsen helpen om de wilsbekwame patiënten goed voor te bereiden en te begeleiden om het lijden te verlichten. Daarnaast kan de handleiding ook door patiënten, hun naasten en...
Lees het artikelFantoompijn na een beenamputatie
Fantoompijn is een veelvoorkomend probleem bij patiënten na een beenamputatie. Om fantoompijn in de verpleegkundige praktijk te herkennen, worden in dit artikel de kenmerken van en verschillen tussen fantoompijn, fantoomsensaties en stomppijn uitgelegd. De factoren die mogelijk van invloed zijn op het ontstaan en het beloop van fantoompijn komen hier ook bij aan bod. Het tweede gedeelte van het artikel is gericht op de (para)medische en verpleegkundige behandelmogelijkheden en...
Lees het artikelHemodialyse thuis
Hemodialyse is een van de nierfunctievervangende therapieën die gebruikt worden om patiënten met nierfalen in leven te houden. Hemo betekent bloed en dialyse is de uitwisseling van in water opgeloste stoffen door een semipermeabel membraan. Bij hemodialyse wordt het bloed gespoeld via een kunstnier. Als de medische situatie het toelaat, kan een patiënt in zijn eigen woonomgeving dialyseren.
Lees het artikelAutosomaal dominante polycysteuze nierziekte
Autosomal dominant polycystic kidney disease (ADPKD) is een type chronische nierschade die gepaard gaat met cysten die groeien en zich vermeerderen in de nieren. Als de cysten hard groeien, kan dit tot gevolg hebben dat de nieren en de buik opzwellen. Cysten kunnen na verloop van tijd ook leiden tot verminderde nierfunctie en soms tot nierfalen of ‘eindstadium nierinsufficiëntie’.
Lees het artikelOmgaan met hoop
Patiënten met kanker en een korte levensverwachting geven, ondanks besef van een korte prognose, de hoop op (volledige) genezing niet op. 1 Veel hulpverleners vinden het lastig hiermee om te gaan. Is deze patiënt onvoldoende geïnformeerd? Ontkent deze patiënt zijn situatie? Wat speelt er bij deze patiënt en hoe kan ik daar het beste mee omgaan? Dit zijn allerlei vragen waarmee hulpverleners die omgaan met patiënten met kanker in de palliatieve fase van hun...
Lees het artikelErysipelas
Een 35-jarige man komt op de poli Interne geneeskunde met koorts en een rood linkeronderbeen. Hij geeft aan dat de roodheid ongeveer een week geleden begonnen is bij de enkel, waar hij een puist had. Nu is de roodheid uitgebreid over het hele onderbeen. Sinds twee dagen heeft hij koorts tot 39 °C, vanochtend 39,8 °C en hij voelt zich ziek. De puist is ontstaan op de plaats waar hij een paar dagen daarvoor was gestoken door een insect.
Lees het artikelRichtlijn ‘End-of-life care bij IC-patiënten, de verpleegkundige zorg’
Op de intensive care (IC) overlijden regelmatig patiënten, bij 90% wordt van tevoren besloten de behandeling te staken. End-of-life care (EOLC) beslaat het totale (zorg)proces vanaf de beslissing om de behandeling te staken tot aan de nazorg aan naasten van overleden IC-patiënten. In januari 2014 is de evidence-based richtlijn End-of-life care bij IC-patiënten, de verpleegkundige zorg gepubliceerd. Deze richtlijn biedt IC-verpleegkundigen handvatten in de zorg voor de...
Lees het artikelDiagnostiek van aangeboren gehoorafwijkingen
De neonatale gehoorscreening heeft als doel kinderen met een permanent gehoorverlies op te sporen. Er worden maximaal drie gehoorscreeningsronden gedaan, voordat het kind naar een audiologisch centrum wordt verwezen. Belangrijk is de gehoorschade in een vroeg stadium op te sporen om geen achterstand in taal en ontwikkeling op te lopen. Het is dus van belang dat de eerste gehoorscreening kort na de geboorte plaatsvindt. Vaak gebeurt dit in combinatie met de hielprik. Goede informatie naar de...
Lees het artikelHet 'vulnerable child'-syndroom
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat 27% van de ouders in de wachtkamer van de kinderarts hun kind kwetsbaar vindt, dus ongewoon of toegenomen vatbaar voor ziekten of stoornissen. Opvallend is dat er bij 40% van deze kinderen geen medische reden is om ze als kwetsbaar te beschouwen. De perceptie van kwetsbaarheid komt vaak voort uit eerdere, niet meer actuele medische problemen bij het kind of bij andere familieleden. Deze problemen hebben de ouderlijke beleving van de gezondheid van hun kind...
Lees het artikelTranssfenoïdale resectie hypofyseadenoom
Patiënten met een hypofyseadenoom kunnen een breed scala aan symptomen ervaren, die impact hebben op het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven. De zorg voor deze patiënten, die een chirurgische behandeling ondergaan, vereist een multi- en interdisciplinaire aanpak. De verpleegkundige en verpleegkundig specialist hebben een belangrijke signalerende, uitvoerende en behandelfunctie in deze zorg.
Lees het artikelKinderwens, lifestyle en preconceptiezorg
Lifestylefactoren (gezonde voeding, gezond gewicht en stoppen met roken, alcohol en drugs) worden steeds belangrijker, ook in het geval een vrouw zwanger wil worden en gezond zwanger wil zijn. Ziekenhuizen stellen steeds vaker grenzen aan het gewicht, voordat paren kunnen starten met een IVF-behandeling. Vanuit preventief oogpunt wordt preconceptiezorg aangeboden. In Nederland kunnen paren met een kinderwens hiervoor terecht op een preconceptie- of kinderwensspreekuur bij een...
Lees het artikelRectumcarcinoom
Man, 46 jaar, wordt verwezen naar de internist in verband met een veranderd defecatiepatroon sinds ongeveer vijf maanden. De ontlasting is dunner, vermengd met slijm, frequenter (4-8 maal per dag) met veel loze aandrang. Patiënt klaagt ook over een sinds vijf maanden bestaand ‘zeer gevoel’ bij de anus. Voelt voortdurend een pijnlijke plek in het rectum zitten. Rectaal bloedverlies, helder rood bloed elke keer bij de ontlasting. Gewicht constant, 92 kg bij een lengte van...
Lees het artikelChronische beademing bij kinderen
In Nederland worden ongeveer 250 kinderen chronisch beademd in een thuissituatie. Deze kinderen hebben een chronische respiratoire insufficiëntie ten gevolge van een neuromusculaire aandoening (bijv. M. Duchenne), thoraxafwijking, longaandoening of apneusyndroom. Er zijn twee vormen van chronische beademing mogelijk: non-invasief via een masker en invasief via een tracheacanule. Het doel van chronische beademing is het behouden of verbeteren van de kwaliteit van...
Lees het artikelPraten over levenseinde bij zorgvragers met EMB
Cliënten met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) kunnen zich nauwelijks tot niet verbaal uiten, de interpretatie van non-verbale communicatie kan moeilijk zijn voor zorgprofessionals.* Zorgprofessionals ervaren handelingsverlegenheid rondom het voeren van levenseindegesprekken bij cliënten met EMB in de palliatieve fase. Juist bij deze groep is het belangrijk de wensen en behoeften met betrekking tot hun toekomstige zorgverlening en zorg rondom het levenseinde tijdig in kaart te...
Lees het artikelVerdriet op meerdere sporen
Wanneer een ernstige, levensbedreigende diagnose wordt gesteld bij een patiënt, is er een confrontatie met een rouwgebeuren op meerdere sporen. De zieke verliest zijn gezondheid en eventueel zijn leven, de familie beleeft onzekerheid, uitzichtloosheid en voelt zich bedreigd door het dreigend verlies van het samenleven. De zorgverleners ervaren soms het niet kunnen redden van het leven als falen van de behandeling en moeten de ontgoocheling en de hopeloosheid van de patiënt en de...
Lees het artikelOrale mucositis ten gevolge van chemotherapie
Orale mucositis is een complicatie die kan optreden na de behandeling voor kanker. Het is al langer bekend dat deze complicatie kan ontstaan na chemotherapie of radiotherapie. Bij de nieuwere behandelingen voor kanker, de zogeheten doelgerichte therapie of targeted therapies, treedt ook regelmatig de complicatie orale mucositis op. Orale mucositis is een ontstekingsreactie van de slijmvliezen in de mond. Deze ontstekingsreactie leidt, mede onder invloed van lokale factoren als...
Lees het artikelChronische vergiftiging
Een vergiftiging is het binnendringen van een giftige stof in het lichaam of ophoping van een door het lichaam zelf geproduceerde giftige stof. Belangrijk is de situatie waaronder een vergiftiging is opgetreden, omdat er geen stoffen bestaan die in elke hoeveelheid en onder alle omstandigheden een vergiftiging kunnen veroorzaken. Bijvoorbeeld: geneesmiddelen hebben bij een bepaalde hoeveelheid een gunstig effect maar bij overdosering ernstige gevolgen, zodat gesproken wordt van een...
Lees het artikelMoeilijke patiënt of moeilijke begeleiding?
Mohammed werd opgenomen met letsel aan de frontaalkwab na een ongeval. Hij was onrustig en gedroeg zich agressief. Door een continue ontslagwens bleek hij niet te handhaven op een verpleegafdeling en belandde in 5-punts fixatie op de intensive care. Na enige tijd werd hij overgeplaatst naar de Psychiatrisch Medische Unit (PMU). Door de structuur die hem geboden werd en het feit dat hij er niet kon weglopen was hij daar te handhaven. De bejegening op een PMU is meer gericht op...
Lees het artikelAuto-immuunhepatitis
Auto-immuunhepatitis (AIH) is een chronische ontstekingsziekte van de lever, die vaker bij vrouwen voorkomt dan bij mannen. Patiënten met deze ziekte presenteren zich met klachten als vermoeidheid, verminderde eetlust en pijn in de bovenbuik. Het is op dit moment (nog) onbekend hoe AIH ontstaat. De incidentie van AIH is 1,9 per 100.000 en de prevalentie is 16,9 per 100.000.1 In 80% van de gevallen gaat het om patiënten van het vrouwelijk geslacht, bij wie AIH vaak optreedt rond het...
Lees het artikelEndocarditis: een levensgevaarlijke aandoening
Bacteriële endocarditis is een ernstige ziekte die tijdens de ziekenhuisopname leidt tot overlijden van één op de vijf patiënten. Na zes maanden is het overlijdenspercentage 26 procent. De incidentie wordt geschat op 2-7 per 100.000 personen per jaar en neemt toe met de leeftijd.
Lees het artikelSmaakverandering bij kanker
Dysgeusie is een verandering van de smaak en/of verhoogde gevoeligheid voor bepaalde smaken; een metaalsmaak of bittere smaak komen het meeste voor. Twee op de drie mensen met kanker ervaren smaakverstoring tijdens en/of na een behandeling.
Lees het artikelImpact van een ernstige COVID-19-infectie rondom de bevalling
Stel, je bent 28 weken zwanger en alles gaat goed. Totdat je COVID-19 krijgt. Aanvankelijk heb je alleen wat milde verkoudheidsklachten, maar dan neemt de benauwdheid toe en kom je in het ziekenhuis terecht. Je respiratoire conditie verslechtert en je wordt opgenomen op de intensive care (IC). Je wordt beademd en gesedeerd en enkele dagen later wordt er een keizersnede verricht en beval je van je kind, terwijl je er helemaal niets van mee krijgt…
Lees het artikelUrineresidu versus urineretentie
Urineretentie en urineresidu treden regelmatig op in de postoperatieve periode tijdens het ziekenhuisverblijf. Alhoewel retentie en residu op dezelfde manier kunnen worden opgespoord met de bladderscan en deze twee begrippen taalkundig op elkaar lijken, hebben ze een wezenlijk andere betekenis en behoeven dus ook een andere handelswijze van de verpleegkundige.
Lees het artikelEen ulcus cruris: veneus of arterieel?
Op de verpleegafdeling Dermatologie wordt de heer A. opgenomen met ulcera cruris beiderzijds. Tot nu toe werden de ulcera behandeld door de huisarts en de wijkverpleging, maar de afgelopen weken verslechterden de wonden. Ongeveer 70% van de beenulcera heeft een veneuze oorzaak; ongeveer 20% heeft een arteriële oorzaak. Er zijn echter ook mengvormen. Een veneus ulcus ontstaat doordat de afvoer van bloed via de venen gestoord is, meestal doordat de kleppen in de afvoerende vaten...
Lees het artikelExterne fixateur bij distale radiusfracturen
Jaarlijks worden er tussen de 50.000 en 60.000 polsbreuken (distale radiusfractuur) behandeld. Ongeveer 90% van de patiënten wordt conservatief behandeld met gips en 10% wordt geopereerd.1 De verschillende behandelmogelijkheden leveren veel discussie op en om deze reden heeft de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) in 2010 een richtlijn opgesteld voor de behandeling van polsbreuken.2 Soms is er sprake van een gecompliceerde breuk, in die gevallen kan een externe fixateur...
Lees het artikelNiertransplantatie – de procedure en het beloop rondom de operatie
Niertransplantatie is de enige langetermijnbehandeling voor patiënten met eindstadium nierfalen. De afgelopen jaren is het aantal levende nierdonoren toegenomen. De uitkomsten van niertransplantatie met een levende donor zijn superieur ten opzichte van transplantaties met nieren van postmortale (overleden) donoren. Daarnaast is er een tekort aan postmortale donoren, waardoor patiënten die een nier willen ontvangen van een postmortale donor gemiddeld vier jaar moeten wachten. In...
Lees het artikelAdvance care planning
Door middel van advance care planning (ACP) kunnen patiënten doelen en voorkeuren formuleren voor toekomstige medische behandelingen en zorg, deze doelen en voorkeuren bespreken met familie en zorgverleners, en eventuele voorkeuren vastleggen en indien nodig herzien. In dit artikel wordt ACP besproken aan de hand van een casus over een patiënt met de ziekte van Parkinson.
Lees het artikelEen lastige keuze of een moreel dilemma?
Wel of niet starten met sondevoeding bij een patiënt met een gemetastaseerd pancreascarcinoom is ingewikkeld, vooral als u de patiënt achter dit dilemma leert kennen. Draagt een moreel beraad in deze casus bij tot het juiste advies/ een betere besluitvorming?
Lees het artikelCasus ovariumcarcinoom
Een 66-jarige vrouw wordt via de huisarts verwezen naar de gynaecoloog in verband met toegenomen buikomvang. Klinisch bestaat het vermoeden van ascites. Zij voelt zich al een aantal maanden minder fit. Sinds een paar weken is er sprake van verminderde eetlust met snel een verzadigd gevoel na eten, terwijl haar gewicht toeneemt. Lengte 162 cm, gewicht 69 kg. Ze heeft een drukgevoel in de buik en heeft eenmalig wat vaginaal bloedverlies gehad. Zij moet de laatste tijd wat vaker plassen, de...
Lees het artikelHet kind als donor
Er is in Nederland een tekort aan donororganen. Er is de afgelopen jaren veel aandacht gegaan naar het werven van donoren. Ook is er gewerkt aan meer bewustwording bij hulpverleners om potentiële donoren te herkennen en de vraag om orgaandonatie bespreekbaar te maken bij de familie. Dat ook kleine kinderen orgaan- of weefseldonor kunnen zijn, is nog onvoldoende bekend.
Lees het artikelDe waarde van het PSA
PSA, prostaatspecifiek antigeen, stijgt naarmate men ouder wordt. Het PSA is prostaatspecifiek en kenmerkend voor prostaataandoeningen. Wanneer het PSA verhoogd is, betekent dat dus dat er iets met de prostaat aan de hand is. PSA wordt vaak alleen gerelateerd aan het prostaatcarcinoom, maar deze waarde is ook verhoogd bij benigne aandoeningen als prostatitis, benigne prostaathypertrofie (BPH), een vergrote prostaat, blaasretentie en kan medicamenteus geïnduceerd...
Lees het artikelRouw in coronatijden
Het sterven van mensen tijdens de COVID-19-pandemie krijgt een heel andere dimensie. Door de beperkte bezoekregelingen van familieleden en vrienden en het verplichte afstand houden is er het risico dat mensen in eenzaamheid sterven. Professionele hulpverleners worden geconfronteerd met de extra belasting van beschermingsmaatregelen om onderlinge besmetting tegen te gaan. Bovendien staan ze voor de opdracht extra ondersteuning te bieden in de palliatieve periode. Dat heeft consequenties voor...
Lees het artikelTracheotomie en tracheostoma
In dit artikel leggen wij het verschil uit tussen een tracheotomie en een tracheostoma. Deze twee begrippen worden wereldwijd in de literatuur door elkaar gebruikt. Een andere term die vaak gebruikt wordt is tracheostomie. Vanwege het verschil in verzorging en begeleiding van de patiënt is het noodzakelijk genoemde begrippen goed uit elkaar te houden. We doen dit aan de hand van twee casussen.
Lees het artikelObstructief slaapapneusyndroom (OSAS): definitie, diagnostiek en behandeling
Het Centrum voor Thuisbeademing en Slaapapneu behandelt al jaren patiënten met slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. De diagnostiek en behandeling van deze stoornissen vinden in een multidisciplinaire setting plaats. Sinds mei 2009 is er één polikliniek waar de patiënt met de verdenking op slaapapneu naartoe wordt verwezen. Het obstructief slaapapneusyndroom (OSAS) is een aandoening waarbij er tijdens de slaap apneus (ademstops) optreden, al dan niet in...
Lees het artikelPlekje op de rug
In januari 2005 meldt een 51-jarige man zich bij de huisarts met een laesie op de rug net onder het rechterschouderblad, die af en toe wat bloedt. De afmeting van de laesie is ongeveer 2,5 × 4 cm. Zijn echtgenote had het idee dat de afwijking wat groter was geworden. Omdat het plekje nogal eens jeukt, dacht patiënt dat het bloeden een krabeffect was. Hij heeft het bezoek aan de huisarts daarom steeds uitgesteld. Zijn echtgenote bleef echter aandringen om ernaar te laten kijken....
Lees het artikelAandacht voor mantelzorg bij ouderen in de perioperatieve fase
Bij ouderen die worden opgenomen voor een electieve operatie is screening op kwetsbaarheid noodzakelijk. Screening op ondervoeding, fysieke beperkingen, val- en deliergeschiedenis behoort tot de standaardprocedure in de preoperatieve fase. Er vindt in deze fase ook onderzoek plaats naar bestaande professionele zorginzet. Naast de vraag naar professionele zorg, vraagt men zelden of er mantelzorg wordt gegeven. Wat is mantelzorg? Voelt een mantelzorger zich overbelast? Hoe gaan we als...
Lees het artikelOogletsels door vuurwerk
Ieder jaar eindigt in Nederland op karakteristieke wijze met champagne, oliebollen, oudejaarsconference en… vuurwerk. Een traditie die ook na de vuurwerkramp van 2002 in Enschede niet te doorbreken valt. De overheid doet haar best om regels en toezicht rondom vuurwerkopslag en vuurwerkgebruik te optimaliseren. Desondanks vallen er ieder jaar weer gewonden en soms doden bij het gebruik van consumentenvuurwerk. Sinds 2006 mag er zwaarder vuurwerk dan ooit legaal in Nederland worden...
Lees het artikelDuizeligheid en vallen ten gevolge van orthostatische hypotensie (OH)
Er worden regelmatig patiënten opgenomen op de afdeling Cardiologie en/of Neurologie vanwege wegrakingen met onbekende oorzaak. Het is belangrijk te weten wat de oorzaak is van een wegraking. Een van de oorzaken kan orthostatische hypotensie (OH) zijn: een dalende bloeddruk bij het gaan staan vanuit een liggende of zittende houding. Aan de hand van twee casussen wordt er dieper ingegaan op de twee oorzaken van OH: neurogene oorzaak en niet-neurogene oorzaak.
Lees het artikelKetenzorg bij Parkinson
Complexe zorg, u herkent het vast bij chronische patiënten in uw werkveld. De ziekte van Parkinson is een progressieve neurodegeneratieve ziekte, die zowel fysieke als psychische stoornissen veroorzaakt. De zorg voor patiënten met Parkinson is complex. Vaak zijn meerdere zorgverleners betrokken bij de zorg en wordt er multidisciplinair samengewerkt in een zorgketen. In dit artikel is te lezen hoe in Nederland de ketenzorg Parkinson is ontwikkeld.
Lees het artikelDe invloed van hyperbare zuurstoftherapie bij een diabetisch voetulcus
Wat houdt deze therapie in? Mensen die behandeld worden met hyperbare zuurstoftherapie (HBOT) gaan in een compressietank waarin de druk in vijftien minuten opgehoogd wordt. De drukverhoging kan per tank verschillen. In Nederland is dat 2,4 of 2,5 atmosfeer (ATA) (de druk op landniveau is normaal gesproken 1 atmosfeer). In de internationale literatuur wordt 2,0-2,5 atmosfeer aangehouden. De extra druk, ten opzichte van die op het landniveau, van 1,4 atmosfeer is vergelijkbaar met de druk...
Lees het artikelMondverzorging bij zorgafhankelijke ouderen
De casus beschrijft een 86-jarige mevrouw met een frontotemporale dementie, die nog een vrij compleet en goed verzorgd eigen gebit heeft. Zij is voor mondzorg afhankelijk van verzorgend personeel, maar door haar dementie vertoont ze afwerend gedrag. Mevrouw heeft een vergrote kans op mondproblemen door haar algemene gezondheid en de medicatie die voor een droge mond zorgt. Het gebit moet echter behouden blijven en mondproblemen moeten worden voorkomen. Hoe moet de mond verzorgd worden en...
Lees het artikelTrauma-incident bij een patiënt met stollingsstoornis
Patiënten met een stollingsstoornis worden niet altijd herkend op de Spoedeisende Hulp, toch is dit van levensbelang. Er zijn verschillende stoornissen, waaronder hemofi lie en de ziekte Von Willebrand. Bij hemofi lie ontbreekt volledig of gedeeltelijk het stollingseiwit factor 8 (VIII, hemofi lie A) of factor 9 (IX, hemofi lie B). Afhankelijk van de ernst, kunnen bloedingen optreden in gewrichten, spieren of bloedingen na een medische ingreep of trauma. De ziekte Von Willebrand komt...
Lees het artikelOesofaguscarcinoom
Wereldwijd is er een toename in de incidentie van het oesofaguscarcinoom. Dit is onder meer te wijten aan de levensstijl (roken, alcoholgebruik, obesitas) en aan gastro-oesofageale reflux. De aandoening kenmerkt zich onder andere door passageklachten, vermagering, vermoeidheid, reflux, dyspeptische klachten en retrosternale pijn. Minder dan de helft van de patiënten die zich presenteren op de polikliniek met een oesofaguscarcinoom kan curatief behandeld worden. Dit komt doordat klachten...
Lees het artikelHet zorgpad pancreascarcinoom
Bij vermoeden van een tumor of cyste in de pancreas wordt de patiënt door de huisarts of andere specialist doorverwezen naar de verpleegkundig specialist maag-darm-leveroncologie in het Sint (St.) Antonius Ziekenhuis en wordt het zorgpad pancreascarcinoom opgestart.
Lees het artikelNierdonatie bij leven
In 60% van de niertransplantaties in Nederland is er sprake van een levende nierdonatie. De overweging om een nier af te staan is een keuze die niet voor iedereen eenvoudig te maken is. Voor de besluitvorming om in aanmerking te komen voor het donortraject is een belangrijke rol weggelegd voor het Transplantatieteam, waarvan de verpleegkundig specialist deel uitmaakt.
Lees het artikelZorgen bij extra-uteriene graviditeit (EUG)
Een EUG is een zwangerschap die zich buiten de baarmoeder nestelt. Deze zwangerschap kan levensbedreigend zijn, bijvoorbeeld bij een tubaruptuur. De incidentie op een EUG bij een spontane zwangerschap is 1 op 100. De incidentie neemt sterk toe bij vruchtbaarheidsbehandelingen. Belangrijk bij een EUG is een vroege diagnose. Dit kan door middel van een combinatie van echografie, laboratoriumonderzoek en lichamelijk onderzoek. Bij klachten van buikpijn en/of vaginaal bloedverlies, een...
Lees het artikelDecubitus door een gestoorde waarneming van druk en pijn
In deze casus presenteren wij een patiënt met een graad iv-decubitus ter hoogte van het rechter zitbeen. Dit leidde uiteindelijk tot een buitengewoon ernstige aantasting van het botweefsel in het heupgewricht en het kleine bekken. De kans op een dodelijke infectie was van dien aard, dat besloten werd tot een radicale ingreep. De patiënt in deze casus heeft een onderbreking van de zenuwbanen naar de onderste lichaamshelft ten gevolge van een spina bifida (open rug). In de...
Lees het artikelEen patiënt met een rood been; toepassing van de nieuwe richtlijn cellulitis/erysipelas
De incidentie van cellulitis en erysipelas wordt geschat op negentien (cellulitis) en drie (erysipelas) per 1000 patiëntbezoeken per jaar en worden meestal door de huisartsen gezien en behandeld. In Nederland is een toename te zien van ernstige groep-A-streptokokken (GAS-)infecties. GAS zijn de verwekkers van erysipelas. Erysipelas recidiveert en heeft een chronisch karakter bij bepaalde patiëntencategorieën. Patiënten hebben vaak last van weefselschade in de vorm van...
Lees het artikelGerichte behandeling SOLK-patiënten levert goede resultaten op
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) komen heel veel voor. De klachten kunnen soms sterk invaliderend zijn en lang aanhouden. Ondanks dat patiënten met SOLK vaak voorkomen, weten huisartsen en somatisch specialisten zich dikwijls geen raad met deze ‘moeilijke patiëntengroep’. De laatste jaren is er gelukkig steeds meer belangstelling voor deze patiëntengroep en wordt onderzoek gedaan naar onderliggende mechanismen en mogelijk effectieve...
Lees het artikelHeupfractuur
De mediale collumfractuur, laterale collumfractuur, pertrochantere femurfractuur en subtrochantere femurfractuur worden in de volksmond ook wel een heupfractuur genoemd. De behandeling van een heupfractuur hangt af van de lokalisatie en aard van de breuk.
Lees het artikelHet klinisch pad Ontslag
Een effectief ontslagproces is een gepland programma dat voorziet in continuïteit van de zorg en tegemoetkomt aan de zorgbehoeften van de patiënt na ontslag uit het ziekenhuis. Het is een complex proces met veel verschillende inhoudelijke en tijdgebonden aspecten dat goed gestructureerd en gecoördineerd moet worden. 1 De toename van het aantal oudere patiënten, de verkorting van de opnameduur en de complexiteit van het ontslagproces maken het belang van een klinisch...
Lees het artikelAandachtspunten bij een patiënt na een beenamputatie
De zorg en revalidatie van patiënten na een amputatie vragen om specialistische multidisciplinaire kennis en vaardigheden. Deze kennis en vaardigheden vormen de randvoorwaarden voor een snelle prothesevoorziening en revalidatie. De verpleegkundige vervult een belangrijke rol in interventies gericht op het verminderen van stompoedeem, het voorkómen van contracturen en de behandeling van fantoompijn. De wetenschappelijke evidentie voor deze interventies is beperkt vanwege een...
Lees het artikelAgressie in het ziekenhuis
Agressie in de zorg komt nog steeds voor. De laatste jaren is er veel aandacht voor dit onderwerp, niet alleen vanuit de overheid maar ook vanuit de organisaties zelf. Er worden duidelijke standpunten ingenomen en grenzen gesteld aan wat toelaatbaar is en wat niet. Preventie en scholing zijn onderwerp van gesprek en soms verplicht om te volgen. Van de medewerker wordt een professionele en deskundige opstelling verwacht. Dit betekent dat een medewerker weet wat hij wel en wat hij niet moet...
Lees het artikelCasus: de nietgenezende wond
Wonden die niet binnen een gemiddelde tijd van drie weken genezen, komen vaak voor. Het ulcus cruris komt bijvoorbeeld bij ongeveer 1% van de westerse bevolking voor. De genezingsduur van het ulcus cruris is gemiddeld twaalf weken en de belasting voor de patiënt is zeer hoog. Het is daarom van groot belang de genezingsduur zoveel mogelijk te verkorten. De relatief eenvoudige techniek van huidtransplantatie door het plaatsen van punch grafts wordt nog onvoldoende ingezet, terwijl ook...
Lees het artikelSecundaire hypertensie door coarctatio aortae
Hypertensie is een veelvoorkomende aandoening en draagt sterk bij aan de ontwikkeling van hart- en vaatziekten. Veelal is er geen oorzaak voor de hypertensie aan te wijzen, het gaat dan om essentiële of primaire hypertensie. In 5-15% is er echter sprake van een secundaire hypertensie en is er dus wel een oorzaak aan te wijzen. Het is van belang deze oorzaken te kennen, waaronder de coarctatio aortae.
Lees het artikelHoofdpijn
Hoewel ze al jaren ‘aanvallen’ had, was het de laatste keer zo erg dat ze toch maar de dienstdoende huisarts had gebeld. Deze had op zijn beurt de eigen huisarts geadviseerd haar op korte termijn te verwijzen naar de neuroloog, mede omdat ze zwanger was en naar de mening van de huisarts wel heel bijzondere aanvallen had. Ze was nooit eerder bij een neuroloog geweest! Naar bleek had ze al vanaf haar tiende jaar aanvallen die ze als volgt beschreef. Eerst ziet ze flitsen met...
Lees het artikelStressincontinentie
Mw. Mulder, een 32-jarige vrouw die vorig jaar haar derde kind heeft gekregen, heeft sinds haar eerste zwangerschap urineverlies bij sporten. De klachten zijn de afgelopen jaren fors toegenomen. Ze durft niet meer naar het strand en ook met sporten is zij gestopt. Ze plast vaak, ten minste tien keer per dag, nul tot één keer in de nacht. Ondanks de frequente mictie en minder vochtintake, blijft ze toch urineverlies houden. Ook op haar werk ondervindt ze steeds meer hinder,...
Lees het artikelEen kind met rode vlekjes
Het aantal gediagnosticeerde meningitiden neemt af door de vaccinatieprogramma’s. Aangezien de ziekte zeer ernstig kan verlopen, is het belangrijk dat de ziekte in een vroeg stadium wordt herkend en er adequaat wordt gehandeld. Symptomen die het meest voorkomen zijn: koorts, nekstijfheid, veranderd bewustzijn, huiduitslag en hoofdpijn. Bij (kleine) kinderen zijn de symptomen vaak subtieler: niet willen drinken, abnormaal bleek zien en luierpijn. Na het afnemen van bloedkweken (en...
Lees het artikelCasus basaalcelcarcinoom
Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker (75%) die goed behandeld kan worden en niet uitzaait. Het groeit zeer langzaam, maar toch is goede en tijdige behandeling noodzakelijk, anders groeit het carcinoom verder de huid in en tast het de onderliggende weefsels aan, ook kraakbeen en botweefsel. Goede behandeling, maar ook het juist informeren over preventie en zelfonderzoek zijn van groot belang bij patiënten met deze huidaandoening.
Lees het artikelHet ulcererend mammacarcinoom
Bij vrouwen is borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Bijna 40% van deze patiënten is ten tijde van de diagnose 65 jaar of ouder.1 Door de vergrijzing en betere overleving zal het aandeel 70-plussers verder toenemen,2 van 30% in 19953 tot 60% in 2035.4 De landelijke richtlijn Mammacarcinoom van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) is in 2012 gereviseerd en via www.oncoline.nl voor iedereen toegankelijk. Deze richtlijn is vooral gebaseerd op onderzoek bij...
Lees het artikelDe Cardiologische Zorgbrug
Van de cardiologische patiënten van 70 jaar en ouder die met een myocardinfarct of hartfalen worden opgenomen in het ziekenhuis, worden respectievelijk 20% en 25% binnen een halfjaar heropgenomen en is 10% en 22% na een halfjaar overleden. 1 Transmurale, multidisciplinaire zorg voor kwetsbare oudere cardiologische patiënten die met ontslag naar huis gaan, heeft de potentie om heropname en overlijden te reduceren. 2,3
Lees het artikelPIMS-TS na COVID-19
Sinds de coronapandemie is er een toename van het aantal kinderen met klachten die lijken op die bij de reeds bekende ziekte van Kawasaki. Dit is een opvallend verschijnsel, waarnaar nog veel onderzoek wordt gedaan. De huidige theorie is dat er door een overactief immuunsysteem en ontsteking van de bloedvaten eindorgaanschade kan optreden. Kinderen kunnen hiervan ernstig ziek worden en een deel van deze kinderen heeft zelfs intensieve zorg nodig op de pediatrische intensive care unit (PICU).
Lees het artikelPseudomyxoma peritonei (PMP)
Pseudomyxoma peritonei (PMP) is een zeer zeldzame aandoening die zich kenmerkt door mucineuse (slijmerige) ascites, meestal veroorzaakt door een geperforeerde mucocele van het appendix met hierin mucineus neoplasma (AMN). Door het zeldzame voorkomen, de atypische symptomen, de moeilijk te diagnosticeren ziekte en de specialistische behandeling, cytoreductive surgery (CRS) en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC), vraagt dit om expertise van alle betrokken zorgverleners.
Lees het artikelPalliatieve sedatie
Palliatieve sedatie kan ingezet worden in de laatste levensfase en wanneer iemand ondraaglijk lijdt. Naast goede medische zorg is verpleegkundige zorg heel belangrijk. Omdat er nog veel misverstanden bestaan rondom sedatie, is communicatie met patiënt, naaste(n) en betrokken hulpverleners heel belangrijk. De verpleegkundige kan hier een grote rol in vervullen. Daarnaast is een goede uitvoering van de sedatie heel belangrijk. Het doel van dit alles is dat de patiënt comfortabel...
Lees het artikelDelirium
Delirium is een acute vorm van verwardheid vooral optredend in het ziekenhuis op de intensive care-afdeling en bij ouderen. Het wordt per definitie uitgelokt door een lichamelijke ziekte, intoxicatie of onthouding van een middel. De belangrijke risicofactoren zijn hoge leeftijd en geheugenproblemen. Ondanks het frequente voorkomen wordt delirium vaak niet herkend door artsen en verpleegkundigen. Er bestaan verschillende uitingsvormen: het hyperactieve type, hypoactieve type en een...
Lees het artikelOuderenmishandeling en grensoverschrijdend gedrag: horen, zien en… handelen
Eind jaren tachtig van de vorige eeuw kwamen verontrustende berichten over ouderenmishandeling overwaaien uit met name Engeland en Amerika. Er volgden in Nederland toen meerdere onderzoeken naar aard en omvang van het verschijnsel. Sinds de jaren negentig staat ouderenmishandeling in Nederland steeds meer in de belangstelling.1 Ouderenmishandeling, niet te verwarren met oudermishandeling, valt onder huiselijk geweld. Instellingen zijn sinds 1 juli 2013 verplicht de Landelijke Meldcode...
Lees het artikelAanvullende soazorg in Nederland
De soa-zorg wordt in Nederland uitgevoerd door huisartsen, medisch specialisten en centra seksuele gezondheid. Zorg uitgevoerd door centra seksuele gezondheid (CSG) is aanvullend op de reguliere zorg en wordt gesubsidieerd vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Alleen personen die tot een vastgestelde risicogroep behoren kunnen bij een CSG terecht. Op het CSG wordt iedereen getest op chlamydia en gonorroe en afhankelijk van de risicofactoren ook op hiv, syfilis...
Lees het artikelSamen beslissen bij extreme vroeggeboorte
Bij dreigende extreme vroeggeboorte op de grens van levensvatbaarheid mogen ouders meebeslissen over wat te doen als de baby inderdaad geboren wordt: actieve opvang met intensivecarebehandeling, of palliatieve comfort care. Het was niet goed bekend hoe deze counseling het beste kon plaatsvinden. Onderzoek in de afgelopen jaren heeft geleid tot een landelijke aanbeveling en keuzehulp.
Lees het artikelWeefseldonatie in het ziekenhuis
Als verpleegkundige in een ziekenhuis kunt u te maken krijgen met het overlijden van patiënten. Vlak voor of na het overlijden gaat u samen met de arts na of iemand geschikt is als weefseldonor. Over welke weefsels hebben we het eigenlijk? Hoe verloopt dit proces? In dit artikel worden deze vragen aan de hand van een casus behandeld.
Lees het artikelOpvang van suïcidepogers op een somatische afdeling
Bijna dagelijks wordt er wel iemand op een Spoedeisende Hulp (SEH) binnengebracht na een poging tot zelfdoding. Dit gebeurt vaak niet vanuit een afgewogen beslissing om het leven te beëindigen. Goede opvang na een dergelijke poging kan iemand helpen zijn leven weer op de rails te krijgen. Deze opvang vindt plaats door de consulent psychiatrie en door de verpleegkundigen en artsen werkzaam op de somatische afdeling. Dit artikel beschrijft achter gronden rond suïcidaal gedrag en...
Lees het artikelAnorexia nervosa, hoe te (be)handelen in een algemeen ziekenhuis?
Anorexia nervosa (AN) is een ernstige psychiatrische ziekte. Het ontstaan van AN wordt verklaard vanuit biologische, psychologische en sociale theorieën. Deze patiënten worden bij voorkeur in een gespecialiseerde klinisch psychiatrische setting behandeld, maar bij een somatische bedreiging worden ze opgenomen in een algemeen ziekenhuis. Verpleegkundige interventies zowel op somatisch als op psychisch gebied zijn noodzakelijk.
Lees het artikelBejegening van een patiënt met anorexia nervosa tijdens refeeding in een ziekenhuis
Anorexia nervosa is een psychiatrische aandoening met vaak ernstige somatische gevolgen, waarvoor tijdelijke behandeling in een ziekenhuis levensreddend kan zijn. Een patiënt werkt niet altijd mee aan de behandeling. Toch moet er vanwege de hoge kans op mortaliteit gehandeld worden. In dit artikel volgen adviezen hoe u deze patiënten het beste kunt bejegenen.
Lees het artikelObsessieve compulsieve stoornis
Een obsessieve compulsieve stoornis (OCS) is een ernstige psychiatrische stoornis en kenmerkt zich door dwang gedachten (obsessies) en/of dwanghandelingen (compulsies). Dwanggedachten zijn terugkerende, hardnekkige gedachten, beelden of impulsen die angst of spanning veroorzaken. Deze gedachten kunnen worden geneutraliseerd door het uitvoeren van dwanghandelingen, dit zijn gedragingen of mentale activiteiten, die volgens strikte regels of op een bepaalde manier moeten worden uitgevoerd....
Lees het artikelVitamine-D-tekorten, een onderbelicht probleem in de ambulante psychiatrie
Vitamine D is van belang voor sterke botten en spieren. Sterke botten worden vanaf de jeugd tot en met ongeveer het 35e levensjaar gevormd. Na het 50e levensjaar verliezen vrouwen gemiddeld 50% van hun botmassa. Bij mannen is dit 20 tot 30%. Daarnaast is vitamine D van invloed op vele andere processen in ons lichaam, zoals het cognitief functioneren van de mens.¹ Een tekort aan vitamine D lijkt een wereldwijd probleem. Vroeger kwam het vooral veel voor in de grote steden en dan met...
Lees het artikelConversie
Patiënten hebben soms lichamelijke klachten die niet, of niet volledig, verklaard worden door een lichamelijke aandoening, het gebruik van middelen, of door een psychiatrische stoornis. Onder de lichamelijk onverklaarde klachten vallen de somatoforme stoornissen, nagebootste stoornissen en simulatie. Somatoforme stoornissen is de officiële naam in de dsm-iv-tr (American Psychiatric Association, 2001). Dit is overigens niet hetzelfde als lichamelijk onverklaarde klachten. Ook...
Lees het artikelDe acute en chronische complicaties van cocaïnegebruik
Cocaïne is een stimulerende drug met psychische en lichamelijke effecten. Een overdosis kan effect hebben op vrijwel alle orgaansystemen en dodelijk verlopen. De behandeling bestaat uit symptoombestrijding en goede monitoring van vitale functies. Vaak heeft de cocaïnegebruiker ook andere middelen genomen, hetgeen de behandeling compliceert. Chronisch gebruik kan verschillende cognitieve functies aantasten, bijdragen aan psychiatrische beelden als depressie en psychotische...
Lees het artikelHaloperidol
Haloperidol is een geneesmiddel dat sinds 1959 veelvuldig wordt voorgeschreven aan patiënten die last hebben van psychotische klachten. Het wordt bijvoorbeeld voorgeschreven aan ouderen met gedragsstoornissen ten gevolge van dementie en delier. Het heeft een sterk sederende en antipsychotische werking en wordt vooral toegepast bij acute psychiatrische opwindingstoestanden en acute psychosen. Verpleegkundigen worden regelmatig geconfronteerd met ouderen met gedragsproblemen. Om ouderen...
Lees het artikelApathie
Apathie is een veelvoorkomend probleem bij diverse aandoeningen. Denk bijvoorbeeld aan mensen met de ziekte van Alzheimer of Parkinson, maar ook bij mensen met hersenletsel, een depressie of met schizofrenie. Ondanks de impact van apathie op het leven van patiënten en naasten, blijkt het lastig om het te diagnosticeren en behandelen. Wat is het kernprobleem van apathie, welke gebieden in het brein zijn hierbij betrokken en hoe zouden we apathie misschien beter kunnen meten en behandelen?
Lees het artikelINTERMED bij complexe patiënten
Bij aankondiging lijkt de zorgvraag van meneer A. eenvoudig, een man op leeftijd met diarree. De situatie blijkt echter complexer en meer zorg, afstemming en tijd te vragen dan vooraf ingeschat, onder andere vanwege psychische en sociale problemen. Als team wilt u patiënten graag meteen de juiste zorg geven, maar hoe is snel en overzichtelijk te bepalen wat een patiënt nodig heeft?
Lees het artikelDorst en polyurie
Er meldt zich een vrouw op de poli die dorstig is en klaagt over een droge mond. Ze drinkt tot vier liter water per dag. Wat is er aan de hand? Om tot de juiste diagnose te komen volgt een proces van klinisch redeneren. Wat is haar voorgeschiedenis? Welke medicatie gebruikt zij? Kan het aan de medicatie liggen? Wat zijn de oorzaken van dorst en veel drinken? Wat blijkt uit het lichamelijk onderzoek en welke aanvullende onderzoeken zijn nodig? Stap voor stap gaat u richting diagnose en...
Lees het artikelPost-COVID en hyperbare zuurstoftherapie
Post-COVID is een relevant probleem voor de betrokken patiënten, hun sociaal netwerk en de maatschappij. Als verpleegkundige of verpleegkundig specialist kunt u in elk vakgebied met post-COVID-patiënten geconfronteerd worden. Door kennishiaten is er soms sprake van onbegrip voor of zelfs ontkenning van het ziektebeeld.
Lees het artikelPrikkelbaredarmsyndroom
Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende darmziekte in Nederland. PDS kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar PDS en de behandelmogelijkheden. De verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen voor de patiënt het verschil maken en bijdragen aan verbetering van kwaliteit van leven!
Lees het artikelComplex regionaal pijnsyndroom
Het complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) is bekend onder verschillende namen, zoals posttraumatische dystrofie, sudeck-dystrofie (genoemd naar de Duitse chirurg Paul Sudeck), en sympathische reflexdystrofie. In 1993 heeft de International Association for the Study of Pain (IASP) voorgesteld om de naam complex regionaal pijnsyndroom type 1 te gebruiken. Er werd oorspronkelijk een onderscheid gemaakt tussen crps 1 en 2 vanwege aantoonbaar zenuwletsel bij type 2. Verschillende recente...
Lees het artikelLichamelijk onderzoek bij overmatig alcoholgebruik
Overmatig alcoholgebruik pleegt een grote aanslag op het menselijk lichaam. Alcohol kan ernstige somatische complicaties geven zoals leverfalen, schade aan het maag-darmstelsel en cardiovasculaire problemen. Bij lichamelijk onderzoek kunnen somatische complicaties worden opgespoord met inschatting van de ernst, om behandeling van alcoholgerelateerde stoornissen integraal uit te voeren.
Lees het artikelMünchausen- 'by proxy'-syndroom
Jaarlijks zijn er in Nederland ruim 100.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. Bij kindermishandeling kan gedacht worden aan lichamelijke en geestelijke kindermishandeling, affectieve en lichamelijke verwaarlozing, kinderen die slachtoffer zijn van seksueel misbruik, huiselijk geweld of psychische mishandeling. Een minder voorkomende vorm van kindermishandeling is het Münchhausen-‘by-proxy’-syndroom (MBPS). Tegenwoordig spreken we liever over pediatric condition...
Lees het artikelDruk op de Spoedeisende Hulp
Een file van ambulances voor de afdeling Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis, ambulances die rondjes moeten rijden met een patiënt aan boord tot er plaats is of ambulances die uit moeten wijken naar een geheel andere regio. Het komt steeds vaker voor in Nederland en in landen om ons heen en is een direct gevolg van overcrowding. In dit artikel wordt uitgelegd wat onder overcrowding wordt verstaan en welke gevolgen dit kan hebben voor de individuele patiënt en de zorgketen in zijn...
Lees het artikelZelfmanagement bij borstkanker
Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel van de zorg voor borstkankerpatiënten. Het betekent dat een patiënt zelf de verantwoordelijkheid neemt om de lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van de diagnose en de behandeling in het dagelijks leven te dragen en te coördineren. 1,2 Zorgverleners hebben de taak om patiënten in dit proces te ondersteunen. 3,4 Door op de hoogte te zijn van de theoretische achtergrond en door praktische handreikingen toe te passen, is...
Lees het artikel